Bước vào tuổi trung niên, trong khi nhiều phụ nữ quan tâm đến các vấn đề sức khỏe như nội tiết tố, loãng xương hay tim mạch, thì việc phòng ngừa virus HPV, tác nhân gây ung thư cổ tử cung, lại thường bị bỏ qua. Đây là một mối đe dọa âm thầm mà phụ nữ ở độ tuổi này cần đặc biệt lưu ý.
HPV (Human papillomavirus) là một loại virus lây truyền qua đường tình dục rất phổ biến trên toàn thế giới, với hơn 200 chủng đã được xác định. Trong số đó, có hơn 40 chủng HPV có thể gây bệnh ở bộ phận sinh dục và hậu môn của cả nam và nữ. Đa phần các trường hợp nhiễm HPV không có triệu chứng rõ ràng và tự khỏi, nhưng nếu nhiễm trùng kéo dài, nó có thể dẫn đến các bệnh lý, tiền ung thư và ung thư ở cả hai giới. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), năm 2019, ước tính có hơn 620.000 ca ung thư mới ở phụ nữ là do HPV gây ra.
Một điều đáng lưu ý là tỷ lệ nhiễm HPV không chỉ tập trung ở nhóm phụ nữ trẻ tuổi mà còn xuất hiện ở phụ nữ trung niên. Nghiên cứu năm 2024 của Hiệp hội Ung thư Mỹ cho thấy tỷ lệ nhiễm mới HPV ở phụ nữ trong độ tuổi 30-39 là 38,9%, và ở độ tuổi 40-49 là 35,1%. Đáng lo ngại hơn, tỷ lệ mắc ung thư cổ tử cung ở phụ nữ từ 30-44 tuổi đã tăng 1,7% mỗi năm từ 2012 đến 2019.
Tại Việt Nam, Bộ Y tế cho biết tỷ lệ nhiễm HPV ở phụ nữ dao động từ 6,1% đến 10,2%, tùy thuộc vào khu vực địa lý và nhóm dân cư. Ước tính, có đến 85% phụ nữ và 91% nam giới có nguy cơ nhiễm HPV ít nhất một lần trong đời nếu có quan hệ tình dục khác giới. Theo Globocan 2022, mỗi năm Việt Nam có hơn 4.600 ca mắc mới và hơn 2.500 ca tử vong do ung thư cổ tử cung.
Tỷ lệ mắc ung thư cổ tử cung tại Việt Nam có liên quan mật thiết đến tỷ lệ nhiễm HPV, và tỷ lệ này thường cao hơn ở khu vực miền Nam so với miền Bắc. Một nghiên cứu năm 2003 cho thấy tỷ lệ nhiễm HPV ở TP.HCM là 10,9%, cao gấp 4-5 lần so với Hà Nội (2,0%). Một nghiên cứu khác trong giai đoạn 2010-2011 cũng ghi nhận tỷ lệ này ở TP.HCM là 8,27% và ở Hà Nội là 6,13%.
Tuy nhiên, theo bác sĩ Phạm Hồ Thúy Ái, Phó trưởng khoa Khám phụ khoa, Bệnh viện Từ Dũ TP.HCM, nhiều phụ nữ trung niên vẫn còn chủ quan với HPV, cho rằng đây là bệnh của người trẻ và không cần kiểm tra hay phòng ngừa.
Bác sĩ Ái chia sẻ rằng phần lớn phụ nữ đều bất ngờ và hoang mang khi được chẩn đoán có tổn thương cổ tử cung. Bác sĩ cho biết: “Tôi từng gặp nhiều trường hợp chị em đến khám định kỳ mới phát hiện tổn thương nghiêm trọng ở cổ tử cung, dù trước đó không hề có triệu chứng rõ rệt. Điều này gây ra nhiều cảm xúc tiêu cực, ảnh hưởng đến tinh thần, tâm lý và cả chi phí điều trị sau này”.
Ung thư cổ tử cung là loại ung thư duy nhất do HPV gây ra có thể được phát hiện sớm thông qua các xét nghiệm sàng lọc. Các bệnh ung thư khác do HPV gây ra có thể không được phát hiện cho đến khi gây ra những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn. Vì vậy, việc phòng ngừa HPV là vô cùng quan trọng.
Bác sĩ Ái nhấn mạnh rằng việc phòng ngừa HPV cần được thực hiện một cách toàn diện. Khám phụ khoa định kỳ và tầm soát ung thư cổ tử cung bằng xét nghiệm Pap smear và HPV DNA là những biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường.
“Chúng ta hoàn toàn có thể sống khỏe mạnh, tích cực, có đời sống tình dục lành mạnh và vẫn kiểm soát được HPV nếu chủ động phòng ngừa. Khám phụ khoa không chỉ nên thực hiện khi có triệu chứng mà cần được xem là một phần của việc chăm sóc sức khỏe hàng năm, giống như kiểm tra đường huyết hay huyết áp”, bác sĩ Ái khuyến nghị.
Bên cạnh đó, bác sĩ cũng đề cập đến vai trò của hệ miễn dịch và thói quen sinh hoạt: “Hệ miễn dịch khỏe mạnh giúp cơ thể tự loại bỏ phần lớn các chủng HPV trong vòng một đến hai năm. Do đó, phụ nữ nên duy trì lối sống lành mạnh, chế độ dinh dưỡng hợp lý, tập luyện đều đặn và kiểm soát căng thẳng để tăng cường sức đề kháng”. Ngoài ra, tiêm vắc xin HPV cũng là một biện pháp phòng ngừa hiệu quả giúp giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm.
Để bảo vệ sức khỏe bản thân, phụ nữ từ 21 đến 65 tuổi nên tầm soát ung thư cổ tử cung định kỳ theo hướng dẫn của Bộ Y tế và tham khảo ý kiến của bác sĩ sản phụ khoa để được tư vấn cụ thể. Đừng để sự chủ quan khiến bạn bỏ lỡ cơ hội phát hiện sớm và điều trị kịp thời.
Admin
Nguồn: VnExpress
