6 bí ẩn tài chính lớn trong bóng đá thế giới

**Những Góc Khuất Tài Chính Trong Bóng Đá Hiện Đại: Từ World Cup Đến Các Thương Vụ Chuyển Nhượng**

Bóng đá ngày nay không chỉ là câu chuyện về chiến thuật và những bàn thắng đẹp mắt, mà còn là thế giới của những dòng tiền khổng lồ, nơi nhiều bí ẩn có thể không bao giờ được giải đáp do thời hiệu điều tra.

**World Cup 2022: Qatar Đã Chi Bao Nhiêu?**

World Cup 2022 tại Qatar thu hút sự chú ý đặc biệt khi quốc gia này công bố chi phí đầu tư cơ sở hạ tầng lên tới 229 tỷ USD trong vòng 11 năm kể từ khi giành quyền đăng cai. Con số này, theo Reuters, vượt xa các kỳ World Cup trước đó, như Nam Phi (3,3 tỷ USD năm 2010) và Brazil (11,6 tỷ USD năm 2014).

Tuy nhiên, FIFA chỉ thừa nhận khoảng 6,5 tỷ USD chi trực tiếp cho 8 sân vận động, các cơ sở tổ chức và công trình phục vụ giải đấu. Phần lớn số tiền còn lại thuộc về dự án Vision 2030 của Qatar, bao gồm các hạng mục như tàu điện ngầm Doha (36 tỷ USD), nâng cấp sân bay quốc tế Hamad (13 tỷ USD) và xây dựng thành phố Lusail. Chính phủ Qatar gọi chung đây là “chi phí liên quan World Cup”.

Barca và bê bối với trọng tài Negreira. Ảnh: Madrid-Barcelona
Barca: Bê bối trọng tài Negreira gây chấn động (Ảnh). Ảnh: Internet

Câu hỏi đặt ra là liệu đây là chi phí thực tế để tổ chức giải đấu, hay là khoản đầu tư cho sự phát triển quốc gia mà World Cup chỉ là chất xúc tác? Các chuyên gia kinh tế thể thao nhận định, nếu không tính các dự án hạ tầng quốc gia, chi phí thực sự của World Cup 2022 vào khoảng 15-20 tỷ USD, vẫn là một con số lớn, nhưng không gây “choáng váng” như 229 tỷ USD ban đầu.

Mặc dù đầu tư mạnh mẽ, lợi nhuận trực tiếp mà Qatar thu về từ vé, du lịch và bản quyền truyền hình có thể không tương xứng. Giá trị lớn hơn nằm ở việc nâng cao thương hiệu quốc gia. Qatar, một quốc gia nhỏ bé từng đối mặt với nhiều chỉ trích về nhân quyền, đã tận dụng World Cup để khẳng định vị thế là một trung tâm thể thao toàn cầu.

**Barca và Bê Bối Negreira: Tiền Cho Báo Cáo Hay Mua Chuộc Trọng Tài?**

Một trong những bê bối gây chấn động La Liga là vụ việc liên quan đến Barcelona và Jose Maria Enriquez Negreira, cựu phó chủ tịch Ủy ban trọng tài Tây Ban Nha (CTA). Trong vòng 17 năm, Barca đã trả hơn 8,5 triệu USD cho công ty DASNIL 95 của ông Negreira.

Barca giải thích rằng họ chỉ mua “báo cáo phân tích trọng tài” để giúp cầu thủ hiểu rõ hơn về xu hướng của các trọng tài, từ đó giảm căng thẳng trên sân. Tuy nhiên, các công tố viên Tây Ban Nha cho rằng không có bằng chứng rõ ràng về việc công ty này thực sự cung cấp dịch vụ tương xứng. Các hóa đơn được xuất đều đặn, với số tiền lên tới hàng trăm nghìn USD mỗi năm, nhưng không có tài liệu chi tiết nào được tìm thấy.

Vấn đề nằm ở vị trí của Negreira, người có khả năng ảnh hưởng đến việc phân công và đánh giá trọng tài tại La Liga. Barca phủ nhận mọi hành vi sai trái và khẳng định chưa bao giờ mua chuộc trọng tài. Tuy nhiên, hình ảnh của câu lạc bộ đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Beckenbauer trong buổi giới thiệu mẫu bóng vàng cho vòng chung kết World Cup 2006, tại Cổng thành Brandenburg ở Berlin, Đức tháng 4/2006. Ảnh: dpa
Beckenbauer giới thiệu bóng vàng World Cup 2006 tại Berlin (Ảnh). Ảnh: Internet

Sau nhiều phiên điều tra, vẫn chưa có kết luận cuối cùng. Nếu chứng minh được hành vi tham nhũng, đây sẽ là bê bối lớn nhất trong lịch sử bóng đá Tây Ban Nha. Ngay cả khi không có bằng chứng tham nhũng, Barca vẫn phải đối mặt với câu hỏi: Tại sao một đội bóng lớn lại phải trả tiền đều đặn cho công ty của một quan chức trọng tài trong gần hai thập kỷ?

**Bầu Chọn Chủ Nhà World Cup 2018 và 2022: Những Lá Phiếu Đổi Bằng Gì?**

Quyết định trao quyền đăng cai World Cup 2018 cho Nga và 2022 cho Qatar vào cuối năm 2010 đã gây ra nhiều nghi ngờ. Tại sao hai quốc gia ít có truyền thống bóng đá, một nước có hạ tầng hạn chế và một nước có khí hậu khắc nghiệt, lại có thể vượt qua các ứng cử viên mạnh như Anh, Mỹ và Nhật Bản?

Luật sư Michael Garcia được FIFA giao nhiệm vụ điều tra. Báo cáo dài 430 trang của ông liệt kê nhiều chi tiết đáng ngờ, bao gồm các chuyến đi xa xỉ, hợp đồng tài trợ mập mờ và các cuộc gặp riêng giữa quan chức FIFA và đại diện của hai nước. Tuy nhiên, FIFA chỉ công bố một bản tóm tắt 42 trang do luật sư Hans-Joachim Eckert đứng tên, kết luận rằng “không có bằng chứng quyết định”. Garcia ngay lập tức từ chức, cho rằng báo cáo đã bị làm sai lệch.

Sau đó, FBI và các cơ quan điều tra châu Âu vào cuộc, bắt giữ nhiều quan chức FIFA vì tham nhũng. Tuy nhiên, hầu hết các cáo buộc tập trung vào bê bối bản quyền truyền hình, chứ không phải liên quan trực tiếp đến việc trao quyền đăng cai World Cup cho Qatar và Nga. Một cáo buộc cho thấy 2,5 triệu USD đã được chuyển cho con gái 10 tuổi của một quan chức FIFA giấu tên.

Neymar trong trận lượt về bán kết Champions League gặp Man City trên sân Etihad, thành phố Manchester, Vương quốc Anh tối 4/5/2021. Ảnh: Reuters
Neymar đấu Man City ở Champions League (Ảnh Reuters). Ảnh: Internet

Đến nay, điều duy nhất chắc chắn là quá trình bầu chọn World Cup giai đoạn đó chứa đựng nhiều bất thường. Nhưng những lá phiếu đã được “đổi” bằng những gì, vẫn là một câu hỏi chưa có câu trả lời rõ ràng.

**Man City: Bí Ẩn Từ 115 Cáo Buộc Vi Phạm Tài Chính**

Man City nổi lên như một thế lực mới của bóng đá, nơi sức mạnh tài chính có thể biến một đội bóng tầm trung thành một “ông lớn” châu Âu. Tuy nhiên, đằng sau thành công của đội bóng thuộc sở hữu của các ông chủ UAE là 115 cáo buộc vi phạm tài chính từ Ngoại hạng Anh.

Các cáo buộc xoay quanh việc khai khống doanh thu tài trợ, che giấu thù lao của huấn luyện viên và cầu thủ, vi phạm quy định công bố thông tin và không hợp tác điều tra. Trọng tâm là các hợp đồng tài trợ với các công ty liên quan trực tiếp đến Abu Dhabi, tập đoàn sở hữu đội bóng. Ngoại hạng Anh nghi ngờ rằng các hợp đồng này được định giá cao bất thường để “bơm tiền” cho đội bóng, nhằm lách luật Công bằng tài chính.

Phiên điều trần độc lập dự kiến diễn ra vào cuối năm 2024 trong bí mật. Không có tài liệu nào được công khai. Man City kiên quyết phủ nhận mọi cáo buộc, khẳng định mọi hoạt động đều hợp pháp. Với quy mô của vụ việc, phán quyết có thể ảnh hưởng không chỉ đến các danh hiệu mà Man City đã giành được, mà còn có thể dẫn đến việc các đội bóng khác được trao lại các danh hiệu nếu Man City bị kết tội.

Cho đến nay, vẫn chưa có thông tin về thời điểm vụ việc sẽ có phán quyết cuối cùng.

Lễ khai mạc World Cup ngày 14/6/2018 ở Nga. Ảnh: Reuters
Khai mạc World Cup 2018 tại Nga (Ảnh Reuters). Ảnh: Internet

**World Cup 2006: Liệu Có Quỹ Đen?**

World Cup 2006 được người Đức gọi là “Sommermarchen” (câu chuyện cổ tích mùa hè). Tuy nhiên, gần một thập kỷ sau, tờ báo Đức Der Spiegel tiết lộ về những khoản tiền mờ ám đằng sau chiến dịch giành quyền đăng cai của Đức.

Theo điều tra, Ủy ban vận động đăng cai của Đức đã lập một quỹ khoảng 12,4 triệu USD để chi cho các khoản không rõ ràng, trong đó có 7,6 triệu USD từ giám đốc Robert Louis-Dreyfus của Adidas. Một phần tiền được gửi đến FIFA dưới danh nghĩa chương trình văn hóa, sau đó quay trở lại ban tổ chức. Cách thức chuyển tiền vòng vo này làm dấy lên nghi ngờ về một quỹ đen được sử dụng để mua phiếu bầu.

Các nhân vật cấp cao như trưởng ban vận động Franz Beckenbauer đã nhiều lần bác bỏ các cáo buộc. Liên đoàn bóng đá Đức (DFB) chỉ thừa nhận rằng khoản tiền 7,6 triệu USD đã không được sử dụng đúng mục đích và đang được điều tra.

Tuy nhiên, các tài liệu quan trọng đã biến mất, và vụ kiện đã bị đình chỉ do hết thời hiệu. World Cup 2006 vẫn được nhớ đến như một lễ hội bóng đá, nhưng những nghi ngờ về tài chính đã phủ một lớp “bụi mờ” lên hình ảnh trong sạch của bóng đá Đức.

Man City nâng danh hiệu Champions League trên sân Ataturk, thành phố Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ tối 11/6/2025. Ảnh: Reuters
Man City vô địch Champions League tại Istanbul (Ảnh Reuters). Ảnh: Internet

**Hợp Đồng Song Song và Khoản Tiền Kỷ Lục Của Neymar**

Các thương vụ liên quan đến Neymar là một minh chứng rõ ràng cho sự mập mờ trong bóng đá. Khi mua Neymar từ Santos vào năm 2013, Barca công bố phí chuyển nhượng là 66 triệu USD. Tuy nhiên, sau khi vụ việc ra tòa, các hợp đồng song song bị lộ, nâng tổng số tiền thực tế lên hơn 93 triệu USD.

Hợp đồng song song là những thỏa thuận không được đưa vào báo cáo tài chính của Barca, nhằm thuyết phục Neymar và gia đình chọn họ thay vì Real Madrid. Theo Reuters, Santos chỉ nhận được 20 triệu USD phí chuyển nhượng, và phần còn lại thuộc về gia đình Neymar.

Năm 2017, Neymar tiếp tục trở thành tâm điểm với thương vụ chuyển nhượng trị giá 253 triệu USD sang PSG, một kỷ lục thế giới cho đến nay. Nhiều nguồn tin cho rằng khoản tiền này đến từ tập đoàn Qatar Sports Investments (QSI), dưới dạng hợp đồng tài trợ “được định giá cao” nhằm lách luật Công bằng tài chính.

Cũng trong mùa hè 2017, PSG mượn Kylian Mbappe từ Monaco, với điều khoản bắt buộc mua đứt sau một năm với giá 210 triệu USD. Trường hợp của PSG có nhiều điểm tương đồng với Man City, khi các hợp đồng tài trợ có giá trị cao bất thường.

UEFA đã từng tiến hành điều tra, nhưng cuối cùng không đưa ra bất kỳ án phạt nào.

Đồng hồ đếm ngược World Cup 2022 ngày 12/10/2022 tại Doha, Qatar. Ảnh: Reuters
Đếm ngược World Cup 2022 tại Doha, Qatar (Ảnh Reuters). Ảnh: Internet

**Lời Kết**

Những vụ việc trên cho thấy rằng, đằng sau ánh hào quang của bóng đá là những góc khuất tài chính phức tạp và đầy bí ẩn. Liệu những bí mật này có bao giờ được phơi bày hoàn toàn, hay sẽ mãi mãi chìm vào quên lãng theo thời gian?

Admin


Nguồn: VnExpress

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *