**Chả cá Lã Vọng: Tinh hoa ẩm thực Hà thành**
Chả cá Lã Vọng, món ăn trứ danh mang đậm hương vị Hà Nội xưa, đã chính thức được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia vào ngày 18 tháng 8 năm 2025. Sự kiện này khẳng định giá trị trường tồn của món ăn có lịch sử hơn một thế kỷ, gắn liền với gia đình họ Đoàn từ năm 1871.
Bí quyết tạo nên món chả cá Lã Vọng nằm ở khâu lựa chọn nguyên liệu và tẩm ướp gia vị. Cá lăng tươi, với đặc tính ít xương và thịt ngọt, được lọc kỹ lưỡng, thái thành miếng mỏng và tẩm ướp theo công thức gia truyền với riềng, nghệ, mẻ, mắm tôm và hạt tiêu. Cá sau khi ướp được nướng trên than hoa để dậy mùi thơm đặc trưng, sau đó đem rán vàng trong chảo mỡ sôi. Khi thưởng thức, chả cá được trộn cùng thì là và hành hoa ngay trên bếp, giữ trọn vẹn độ nóng hổi và hương vị đặc trưng.
Để tăng thêm hương vị cho món ăn, chả cá Lã Vọng thường được ăn kèm với bún rối, lạc rang, rau thơm và mắm tôm đánh bông cùng chanh, thêm một chút tinh dầu cà cuống để gợi nhớ hương vị xưa. Món ăn này ngon nhất khi còn nóng, được thưởng thức quây quần bên bếp, tạo nên một trải nghiệm ẩm thực độc đáo và khó quên. Chả cá Lã Vọng đã từng được kênh truyền hình MSNBC vinh danh là một trong năm trải nghiệm ẩm thực không thể bỏ qua khi đến Hà Nội.
**Phở Hà Nội: Biểu tượng ẩm thực của thủ đô**
Cùng với chả cá Lã Vọng, phở cũng là một trong những món ăn tiêu biểu được vinh danh là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Phở không chỉ là món ăn quen thuộc của người Hà Nội mà còn là “đại sứ” ẩm thực, giới thiệu hương vị Việt Nam ra thế giới.
Nước dùng phở được ninh từ xương bò hoặc xương gà trong nhiều giờ, kết hợp với gừng, hành nướng và các loại gia vị như thảo quả, quế, hồi để tạo nên hương thơm đặc trưng. Bánh phở được làm từ gạo tẻ dẻo, tráng mỏng và cắt thành sợi mềm. Điểm nhấn của món phở nằm ở nước dùng trong, ngọt thanh nhưng vẫn đậm đà, hòa quyện cùng thịt bò tái hoặc chín, hoặc thịt gà xé, thêm chút hành hoa và rau thơm.
Phở Hà Nội nổi tiếng bởi sự cân bằng tinh tế trong hương vị, béo mà không ngậy, đậm đà mà không gắt. Chính sự hài hòa này đã giúp phở được UNESCO công nhận là “di sản ẩm thực” và góp mặt trong nhiều bảng xếp hạng món ngon thế giới của CNN và Lonely Planet. Với người Hà Nội, thưởng thức một tô phở nóng hổi vào buổi sáng mùa thu se lạnh là một trải nghiệm gói trọn tinh hoa văn hóa Tràng An.
**Cỗ làng Bát Tràng: Nét đẹp văn hóa ẩm thực truyền thống**
Làng Bát Tràng không chỉ nổi tiếng với nghề gốm sứ mà còn được biết đến với mâm cỗ truyền thống, biểu tượng cho sự trọn vẹn trong ẩm thực Hà Nội. Trong các gia đình xưa, mâm cỗ thường được bày theo lệ “6 bát, 8 đĩa”, với đầy đủ các món mặn, canh, xào, nem, xôi, thể hiện ước vọng về cuộc sống no đủ và sung túc.
Người phụ nữ Bát Tràng nổi tiếng khéo léo và tỉ mỉ trong việc chế biến từng món ăn, từ canh măng mực khô, mực xào su hào, nem chim câu, chả tôm, gà luộc đến bánh chưng. Sự cầu kỳ không chỉ thể hiện ở nguyên liệu mà còn ở cách trình bày, để mỗi mâm cỗ vừa ngon miệng vừa đẹp mắt.
Ngày nay, cỗ Bát Tràng không chỉ xuất hiện trong dịp Tết hay lễ hội làng mà còn trở thành một nét văn hóa được bảo tồn và tái hiện trong các sự kiện ẩm thực, gợi nhớ về một Hà Nội thanh lịch và đủ đầy.
**Bún chả Hà Nội: Món ngon bình dị, đậm đà hương vị**
Nếu phở được xem là món ăn “quốc hồn quốc túy” thì bún chả lại là món ăn bình dị, gắn bó với nhịp sống thường ngày của người Hà Nội. Một suất bún chả truyền thống bao gồm bún rối trắng tinh, chả viên và chả miếng nướng trên than hoa, chan cùng nước chấm chua ngọt pha dấm bỗng, ăn kèm với rau sống. Điểm đặc biệt của món ăn này nằm ở hương thơm quyến rũ của thịt nướng cháy cạnh, vừa dân dã vừa hấp dẫn. Bún chả đã gây ấn tượng mạnh với thế giới khi cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama thưởng thức cùng đầu bếp Anthony Bourdain tại một quán ăn nhỏ trên phố Lê Văn Hưu. Đến Hà Nội, thưởng thức một bát bún chả nóng hổi bên vỉa hè, thực khách dễ dàng cảm nhận được tinh thần phóng khoáng và gần gũi của mảnh đất kinh kỳ.
**Cốm: Món quà đặc trưng của mùa thu Hà Nội**
Tháng 9 về cũng là mùa cốm, món quà được ví như “hồn thu Hà Nội”. Cốm làng Vòng dẻo, xanh non và thơm dịu, thường được ăn kèm với chuối trứng cuốc. Từ cốm, người ta có thể chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn như xôi cốm, chè cốm, cốm xào, chả cốm, bánh cốm… Cốm không chỉ là một món ăn mà còn là biểu tượng tinh tế của sự chắt lọc từ những hạt lúa non. Du khách đến Hà Nội vào dịp này có thể thưởng thức cốm và mua về làm quà biếu đầy ý nghĩa.
**Bánh tôm Hồ Tây: Hương vị đặc trưng của Hà Nội**
Đến Hà Nội, du khách đừng quên ghé Hồ Tây để thưởng thức bánh tôm, món ăn vặt đã trở thành biểu tượng ẩm thực của nơi đây. Tôm tươi được bao trong lớp bột mỏng, chiên vàng giòn, khi ăn kèm với rau sống, dưa góp và nước mắm pha chua ngọt tạo nên sự cân bằng hương vị.
Ngồi bên Hồ Tây, trong làn gió thu mát mẻ, nhâm nhi chiếc bánh tôm nóng hổi, thực khách không chỉ thưởng thức món ăn mà còn cảm nhận được nhịp sống chậm rãi của người Hà thành. Bánh tôm Hồ Tây vì thế mang nhiều hơn một hương vị, đó là ký ức và không gian gắn liền với mảnh đất kinh kỳ.
**Cháo sườn sụn: Vị ấm của Hà Nội về đêm**
Hà Nội về đêm mang một nhịp sống khác, yên ả hơn nhưng cũng quyến rũ hơn. Bát cháo sườn sụn nóng hổi nơi gánh hàng đêm chính là “vị ấm” của phố cổ. Gạo xay mịn được nấu nhuyễn cùng nước hầm xương, thêm sườn sụn giòn giòn, rắc chút ruốc và hành phi. Du khách sau một ngày dạo chơi, ghé vào hàng cháo nhỏ nơi góc phố sẽ cảm nhận được sự thân tình và ấm áp của Hà Nội.
**Chè nhãn lồng hạt sen: Món tráng miệng thanh tao**
Cuối hạ đầu thu cũng là mùa nhãn lồng Hưng Yên và mùa thu hoạch hạt sen Tây Hồ. Món chè nhãn lồng hạt sen vừa là món ăn giải nhiệt vừa là trải nghiệm văn hóa độc đáo. Người Hà Nội xưa coi đây là món tráng miệng “thiệt là thanh tao”, chỉ dâng lên gia chủ hoặc đãi khách quý vào ngày mồng 1, rằm hoặc dịp lễ.
Từng trái nhãn được tỉ mẩn bóc vỏ, giữ nguyên hình thức, rồi nhẹ nhàng lồng hạt sen tươi đã luộc vừa chín tới vào giữa lớp cùi nhãn trong veo ôm lấy hạt sen bùi bùi. Nước chè trong, ngọt thanh dịu cùng đường phèn hòa quyện hương nhẹ nhàng, mát lành. Nét tinh tế của người Hà Nội còn nằm ở chi tiết trang trí: rắc chút gạo sen thơm hoặc thả vài cánh hoa nhài để tăng thêm hương vị, vừa đẹp mắt vừa quyến rũ tâm hồn người thưởng thức.
**Xôi vò chè hoa cau: Sự kết hợp hài hòa của ẩm thực Tràng An**
Trong ẩm thực Tràng An, xôi vò được coi là món xôi cầu kỳ bậc nhất, thường chỉ xuất hiện trong ngày rằm, lễ Tết. Hạt nếp cái hoa vàng sau nhiều công đoạn ngâm, đồ, giã, vò trở nên tơi rời mà vẫn dẻo, phủ lớp đỗ xanh vàng mơ óng ả, được ví như “kim bao ngân” – vàng bọc bạc. Xôi vò càng thêm ý vị khi ăn cùng chè hoa cau, bát chè sóng sánh trong veo, hạt đỗ xanh vàng ươm tựa cánh hoa cau rơi, mang vị thanh mát của sắn dây, ngọt dịu của đường phèn. Một bên ấm nồng, một bên mát lành, sự kết hợp này không chỉ hài hòa âm dương mà còn gợi ý niệm sum vầy, trọn vẹn trong văn hóa ẩm thực Hà thành.
**Cơm rang dưa bò: Món ăn bình dị mà tinh tế**
Từ món cơm rang Nam Định, người Hà Nội đã khéo léo biến tấu thành cơm rang dưa bò, món ăn bình dân mà tinh tế. Cơm nguội được hong khô, ướp cùng lòng đỏ trứng để khi rang lên có màu vàng ươm, hạt cơm vừa dẻo vừa giòn, dậy mùi mỡ lợn thơm lừng trên chảo gang. Thịt bò thái mỏng, xào nhanh cho ngọt mềm, quyện cùng dưa cải chua thanh, thêm chút hành tây cho giòn ngọt. Điểm nhấn thú vị là phần cơm chiên giòn trộn lẫn, tạo cảm giác bùi dẻo xen lẫn rôm rốp. Khi ăn, thường kèm dưa góp và bát nước dùng bò nóng hổi, khiến món cơm rang vốn giản dị trở nên trọn vẹn, vừa chắc dạ lại đủ đầy dưỡng chất.
Admin
Nguồn: VnExpress
