Thời gian gần đây, các bệnh viện liên tục ghi nhận nhiều trường hợp biến chứng nghiêm trọng như sốc nhiễm trùng và suy đa tạng do những vết thương nhỏ không được xử lý đúng cách. Bác sĩ Lê Thị Gấm, Quản lý Y khoa Hệ thống Tiêm chủng VNVC, đã đưa ra cảnh báo về vấn đề này và khuyến cáo người dân không nên chủ quan trước những vết thương hở.
Đầu tháng 8, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương đã tiếp nhận hai bệnh nhân với tình trạng nguy kịch. Một người mắc uốn ván gây tổn thương đa cơ quan, người còn lại bị sốc nhiễm trùng, nhiễm độc nặng, suy đa tạng và viêm mô bào xuất phát từ một vết thương nhỏ.
Bác sĩ Gấm nhấn mạnh rằng, nhiều loại vi khuẩn có thể xâm nhập qua vết thương hở và gây ra những bệnh lý nghiêm trọng. Dưới đây là một số loại vi khuẩn nguy hiểm và cách phòng ngừa:
**Uốn ván:** Vi khuẩn uốn ván tồn tại ở môi trường bên ngoài dưới dạng bào tử không hoạt động. Chúng có mặt trong đất, bụi, cống rãnh và nguồn nước bẩn. Vi khuẩn này thường xâm nhập vào cơ thể qua các vết thương do tai nạn giao thông, chấn thương sinh hoạt hoặc bị động vật cắn. Bệnh uốn ván gây ra tình trạng co cứng cơ toàn thân, khó nuốt, khó thở, co giật, suy hô hấp, ngừng tim và suy đa cơ quan, với nguy cơ tử vong lên đến 90%. May mắn thay, bệnh có thể được phòng ngừa hiệu quả đến 95% bằng vaccine.
**Tụ cầu vàng:** Vi khuẩn tụ cầu vàng (Staphylococcus aureus) thường trú ngụ ở mũi và trên da của người khỏe mạnh. Tuy nhiên, khi có điều kiện thuận lợi như vết thương hở, hệ miễn dịch suy giảm hoặc điều kiện vệ sinh kém, vi khuẩn này có thể xâm nhập và gây bệnh. Nhiễm tụ cầu vàng có thể dẫn đến các vấn đề từ nhẹ như nhọt, chốc lở ngoài da đến nghiêm trọng như tổn thương mô sâu, sốc nhiễm khuẩn và thậm chí tử vong. Bác sĩ Gấm lưu ý rằng các thói quen hàng ngày như nặn mụn, dùng chung đồ cá nhân và không giữ vệ sinh cá nhân có thể làm tăng nguy cơ nhiễm vi khuẩn tụ cầu vàng.
**Vi khuẩn “ăn thịt người”:** Hai loại vi khuẩn nguy hiểm được mệnh danh là “vi khuẩn ăn thịt người” là Vibrio vulnificus và Aeromonas hydrophila. Chúng thường có mặt ở biển, bùn lầy, cống rãnh và ký sinh trên các loại hải sản như tôm, ốc, ngao, cá biển, ếch, nhái, bò sát… Sau khi xâm nhập qua da, vi khuẩn này đi vào máu, tiết ra độc tố tấn công mô mềm và các cơ quan, gây viêm mô tế bào, hoại tử da và cơ. Những người có hệ miễn dịch suy yếu hoặc mắc bệnh nền mãn tính như xơ gan, tiểu đường có nguy cơ gặp biến chứng cao và tỷ lệ tử vong lớn. Vi khuẩn Vibrio vulnificus có thể gây bệnh nặng chỉ sau 48 giờ xâm nhập, với tỷ lệ tử vong lên đến 50%. Những người thường xuyên làm việc ở biển, đánh bắt hải sản, làm ruộng hoặc lội nước có nguy cơ mắc bệnh cao.
**Vi khuẩn Leptospira:** Vi khuẩn leptospira tồn tại trong môi trường nước bẩn và đất ô nhiễm. Chúng xâm nhập vào cơ thể qua vùng da trầy xước hoặc niêm mạc, sau đó tiết ra độc tố gây hoại tử tế bào gan và tổn thương thận, dẫn đến các triệu chứng như sốt cao, đau mỏi cơ, vàng da và vàng mắt. Bệnh xoắn khuẩn vàng da do vi khuẩn này gây ra phổ biến ở cả nông thôn, thành thị, miền núi và vùng ven biển Việt Nam. Bệnh thường xuất hiện rải rác, đặc biệt vào mùa mưa lũ.
**Cách phòng ngừa:**
Bác sĩ Gấm khuyến cáo rằng những tổn thương nhỏ trên da có thể là cửa ngõ để các loại vi khuẩn nguy hiểm xâm nhập, đặc biệt khi tiếp xúc với môi trường nước bẩn, nước biển, bùn đất hoặc ao tù. Mùa mưa bão và lũ lụt tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn gây bệnh phát triển và lan rộng.
Để phòng ngừa bệnh, người dân cần giữ vệ sinh môi trường, khai thông cống rãnh, xử lý nước đọng và sử dụng đồ bảo hộ khi lao động. Khi phải tiếp xúc với nước lũ hoặc bùn đất, cần đi ủng, đeo găng tay, vệ sinh cơ thể sạch sẽ sau khi lao động và sát trùng kỹ các vết thương.
Đối với bệnh uốn ván, việc tiêm vaccine phòng ngừa là rất quan trọng để đạt hiệu quả bảo vệ cao nhất. Trẻ em sau khi hoàn thành lịch tiêm vaccine cơ bản có thành phần uốn ván (như 5 trong 1, 6 trong 1) nên tiêm nhắc lại khi 4-6 tuổi, 9-15 tuổi và sau mỗi 10 năm. Người lớn chưa tiêm hoặc không nhớ rõ lịch sử tiêm chủng cần tiêm ba mũi và tiêm nhắc lại sau mỗi 10 năm hoặc khi bị thương. Nếu đã tiêm chủng đầy đủ, khi bị vết thương dù bẩn và sâu, chỉ cần tiêm thêm một mũi vaccine uốn ván mà không cần dùng huyết thanh.
Phụ nữ mang thai cần tiêm vaccine uốn ván đơn hoặc vaccine phối hợp ngừa bạch hầu – ho gà – uốn ván trong thai kỳ để bảo vệ bản thân và thai nhi, đồng thời giảm tỷ lệ mắc uốn ván sơ sinh ở trẻ sơ sinh.
Admin
Nguồn: VnExpress
