Bộ phim “Mưa đỏ”, chuyển thể từ tiểu thuyết cùng tên của nhà văn Chu Lai, đã tạo nên kỷ lục phòng vé mới cho dòng phim chiến tranh Việt Nam khi thu về hơn 100 tỷ đồng chỉ sau ba ngày công chiếu.
Nhân dịp này, nhà văn Chu Lai, ở tuổi 79, đã có cuộc trò chuyện về sự nghiệp sáng tác và những cảm xúc của ông trong bối cảnh cả nước kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9. Tại căn hộ của mình ở Long Biên, Hà Nội, ông chia sẻ một cách chậm rãi về tác phẩm, ánh mắt lấp lánh niềm vui khi một dự án lịch sử nhận được sự yêu mến lớn từ khán giả, đặc biệt là giới trẻ.
Khi được hỏi về cảm xúc khi “đứa con tinh thần” của mình được chuyển thể thành phim, nhà văn Chu Lai bày tỏ sự xúc động sâu sắc. Ông thẳng thắn chỉ ra những điểm còn “sạn” như thời lượng dành cho các cảnh chiến đấu có phần lấn át yếu tố tình cảm, hoặc cái kết phim chưa đủ mạnh mẽ. Tuy nhiên, ông đánh giá bộ phim là một tác phẩm tốt và bày tỏ lòng biết ơn đối với đoàn làm phim.
Ông kể lại rằng kịch bản “Mưa đỏ” đã được ông gửi cho ê-kíp từ 10 năm trước, và sau nhiều trăn trở, dự án mới được quyết định thực hiện. Theo ông, đây là một quyết định dũng cảm của Điện ảnh Quân đội Nhân dân vì tính phức tạp và rủi ro của dự án. Tuy nhiên, sự tin tưởng của ông dành cho ê-kíp là tuyệt đối, và ông chỉ gặp gỡ ban giám đốc một lần duy nhất.
Trong suốt quá trình quay, ông để cho ê-kíp tự do sáng tạo mà không can thiệp. Ông ý thức được rằng việc một tác giả lớn tuổi như ông có mặt tại phim trường có thể gây ra những bất đồng với đạo diễn. Ông dẫn chứng trường hợp đạo diễn Đặng Nhật Minh với “Bao giờ cho đến tháng Mười” và Bùi Thạc Chuyên với “Địa đạo”, những người đã tự mình chuyển thể tác phẩm và nâng tầm “đứa con” của mình. Với một dự án có đạo diễn và biên kịch riêng như “Mưa đỏ”, sự hòa hợp là điều không dễ dàng.
Ông cũng chia sẻ rằng, một chi tiết nhỏ trong tác phẩm gốc có thể đòi hỏi đạo diễn phải mất cả tháng để thực hiện. Vì vậy, việc đòi hỏi bộ phim phải hoàn toàn giống với kịch bản văn học là điều không thể. Ông kỳ vọng bộ phim có thể truyền tải được 70-80% nội dung của tiểu thuyết gốc là đã thành công.
Nhà văn Chu Lai nhận xét rằng, phiên bản điện ảnh của “Mưa đỏ” có nhiều chi tiết được lược giản, thậm chí có những đoạn bị thiếu hụt. Tuy nhiên, điều quan trọng là bộ phim vẫn giữ được linh hồn và tinh thần của tiểu thuyết. Ông cho rằng phim đã làm tốt hơn tác phẩm văn học ở việc tái hiện không khí khốc liệt của chiến tranh.
Sự lan tỏa mạnh mẽ của bộ phim chỉ sau vài ngày ra rạp đã khiến nhà văn Chu Lai suy ngẫm nhiều điều. Ông cho rằng khán giả Việt Nam không hề quay lưng với đề tài chiến tranh, vốn bị coi là khô khan. Nếu “Mưa đỏ” ra mắt cách đây 10 năm, có lẽ sẽ không tạo được tiếng vang lớn như vậy. Thời điểm này, tác phẩm đã hòa vào không khí yêu nước và tinh thần hướng về nguồn cội của người dân. Điều này cho thấy rằng “đề tài không có tội”, quan trọng là cách thể hiện để chạm đến cảm xúc của người xem.
Nhà văn Chu Lai chia sẻ rằng, sau thống nhất, đất nước đã trải qua nhiều giai đoạn khác nhau. Đã có lúc ông cảm thấy người Việt Nam không còn quan tâm đến những giá trị thiêng liêng và các sự kiện lịch sử, đặc biệt là thế hệ trẻ. Tuy nhiên, dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9 đã cho thấy lòng yêu nước vẫn âm ỉ cháy trong tim mỗi người. Ông ví lòng yêu nước của thế hệ trẻ như “hạt kim cương trong lồng ngực”, sẵn sàng “hành binh ra trận” khi Tổ quốc cần.
Không khí hào hùng của những ngày lễ lớn gợi lại trong ông những ký ức về một thời chiến đấu. Ông nhớ về những đồng đội, những trận đánh, cả những hy vọng và tuyệt vọng trong chiến tranh. Ông nghẹn ngào khi nghĩ về những người bạn đã mãi mãi nằm lại trong rừng sâu, không được chứng kiến ngày đất nước thống nhất.
Nhắc đến 81 ngày đêm ở Quảng Trị, nhà văn Chu Lai cho rằng đây là một trong những trận đánh khốc liệt nhất lịch sử chiến tranh. Ông mô tả sự khốc liệt của chiến trường, nơi người lính phải đối mặt với bom đạn và những điều kiện khắc nghiệt. Ông suy ngẫm về sự hy sinh to lớn của những người lính để có được hòa bình ngày hôm nay.
Khi được hỏi về lý do theo đuổi đề tài chiến tranh trong suốt sự nghiệp cầm bút, nhà văn Chu Lai cho biết những trải nghiệm trong quân ngũ đã in sâu vào tâm trí ông. Chiến tranh, với sự khốc liệt và kéo dài, đã trở thành một “siêu đề tài” trong văn học nghệ thuật, và người lính là một “siêu nhân vật” để khai thác.
Ông trăn trở về việc Việt Nam vẫn chưa có một tác phẩm tầm vóc như “Chiến tranh và hòa bình” của Lev Tolstoy. Tuy nhiên, ông cũng khuyến khích các tác giả trẻ tìm tòi và khám phá những khía cạnh mới của đề tài người lính trong thời đại ngày nay.
Nhà văn Chu Lai chia sẻ rằng, những dư chấn của chiến tranh vẫn còn tồn tại trong ông, thể hiện qua những hoài niệm và trăn trở về những người đồng đội và những ký ức trên chiến trường. Ông từng có ý định trở lại chiến trường xưa để tìm gặp những người còn sống, nhưng hầu hết họ đã qua đời.
Nhìn lại cuộc đời cầm súng và cầm bút, nhà văn Chu Lai cho biết ông đã làm hết sức mình. Sau cuốn “Bức chân dung người đàn bà lạ” (2020), ông tạm dừng sáng tác. Ông chia sẻ rằng, ở tuổi này, ông cần phải giữ cho mình sự tỉnh táo và suy ngẫm sâu sắc để có thể viết ra những tác phẩm chất lượng. Hiện tại, ông dành thời gian đọc sách, xem phim, đi bơi và đạp xe để di dưỡng tinh thần. Ông cảm thấy mình đã gần hoàn thành những gì cần làm trong cuộc đời.
Admin
Nguồn: VnExpress
