Từ ngày 28/8 đến 5/9, Triển lãm thành tựu khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số sẽ diễn ra tại Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia – VEC. Sự kiện do Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì, là một phần của Triển lãm thành tựu Đất nước nhân kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9.
Triển lãm sẽ tái hiện chặng đường 80 năm phát triển của khoa học công nghệ Việt Nam qua nhiều giai đoạn trưng bày. Khách tham quan có cơ hội tìm hiểu về lịch sử ngành bưu điện, từ vai trò “mạch máu” truyền mệnh lệnh, vận chuyển tài liệu, kết nối hậu phương với tiền tuyến, đến quá trình chuyển mình trong kỷ nguyên số.
Ngành Bưu điện Việt Nam ra đời từ ngày 15/8/1945, khi Hội nghị toàn quốc Đảng Cộng sản Đông Dương tại Tân Trào (Tuyên Quang) quyết nghị thành lập Ban Giao thông chuyên môn, tiền thân của ngành. Dưới sự chỉ đạo của ông Nguyễn Lương Bằng, lực lượng giao thông đã vận chuyển vũ khí, tài liệu, phục vụ khởi nghĩa giành chính quyền. Dù trải qua nhiều thay đổi về tên gọi và tổ chức, ngành bưu điện luôn giữ vững vai trò then chốt trong việc đảm bảo thông tin liên lạc, đồng hành cùng sự nghiệp bảo vệ và xây dựng đất nước.
Một dấu mốc quan trọng là ngày 19/12/1946, khi Sở Bưu điện Bờ Hồ nhận chỉ đạo chuyển “Mệnh lệnh Toàn quốc kháng chiến”. Chỉ 20 phút trước giờ nổ súng, các máy đồng loạt phát tín hiệu, truyền mệnh lệnh của Bộ Quốc phòng – Tổng chỉ huy Võ Nguyên Giáp tới toàn quân. Đúng 20h, pháo đài Láng khai hỏa, Hà Nội bước vào kháng chiến. Các điện thoại viên và chiến sĩ thông tin đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ truyền lệnh.
Ngày 2/9/1946, Nha Bưu điện Việt Nam phát hành bộ tem bưu chính đầu tiên của nước Việt Nam độc lập, theo sắc lệnh của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Bộ tem này không chỉ là biểu tượng của chủ quyền quốc gia mà còn mang giá trị lịch sử, văn hóa, nghệ thuật, đánh dấu một bước tiến quan trọng của ngành bưu điện.
Trong chiến dịch Điện Biên Phủ, ngành bưu điện đã xây dựng và vận hành hệ thống hữu tuyến điện, trở thành “mạch máu” thông tin của chiến dịch. Gần 1.200 km đường dây đã đảm bảo mệnh lệnh từ Bộ chỉ huy đến từng đơn vị tiền tuyến, góp phần vào chiến thắng lịch sử năm 1954.
Ngày 8/3/1955, Nha Bưu điện Vô tuyến điện Việt Nam được đổi tên thành Tổng cục Bưu điện Việt Nam, thuộc Bộ Giao thông Bưu điện.
Để phục vụ cho sự nghiệp thống nhất đất nước, tháng 10/1961, Ban thông tin liên lạc Trung ương Cục miền Nam được thành lập, với nhiệm vụ bảo đảm thông tin liên lạc cho Trung ương Cục, xây dựng lực lượng, đào tạo cán bộ và phát triển mạng lưới thông tin vô tuyến điện. Tiếp đó, ngày 2/6/1962, Ban Bưu vận miền Nam ra đời, xây dựng và quản lý hệ thống hành lang, vận chuyển hàng bưu chính, hàng quân sự từ miền Bắc vào Nam.
Ngành Bưu điện cũng chú trọng tự lực sản xuất. Năm 1962, Cơ xưởng Bưu điện Trung ương phát triển thành Nhà máy Bưu điện, sản xuất tổng đài, máy thu bán dẫn và các trang thiết bị khác. Giai đoạn 1961-1964, các cơ sở công nghiệp đã cung cấp gần 10.000 máy điện thoại, 2.000 tổng đài, 800 máy tăng âm và hàng chục nghìn máy thu bán dẫn.
Năm 1975, sau thống nhất đất nước, ngành bưu điện xây dựng tuyến đường dây tải ba dọc Quốc lộ 1A, nối Hà Nội – TP HCM – Minh Hải, trở thành biểu tượng của sự thống nhất, hàn gắn vết thương chiến tranh.
Việt Nam cũng tích cực hội nhập quốc tế trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông. Năm 1976, Việt Nam chính thức gia nhập Liên minh Bưu chính Thế giới (UPU) và Liên minh Viễn thông Quốc tế (ITU). Năm 1979, Việt Nam trở thành thành viên của Tổ chức Hợp tác Viễn thông Vệ tinh Quốc tế Intersputnik, khẳng định vị thế trên trường quốc tế.
Ngày 24/12/1978, Việt Nam hoàn thành đường trục vi ba Bắc – Nam, thông suốt “mạch máu” viễn thông quốc gia. Năm 1983, kết nối điện thoại liên lạc thành công từ Trung ương tới 40 tỉnh thành trên cả nước, đánh dấu một bước tiến lớn trong lĩnh vực thông tin liên lạc.
Năm 1980, Đài thông tin vệ tinh mặt đất Hoa Sen I được khánh thành tại Hà Nội, và năm 1985, Đài thông tin vệ tinh mặt đất Hoa Sen II được khánh thành tại TP HCM. Sự kiện này có ý nghĩa đặc biệt, đảm bảo thông tin thông suốt hai miền Nam – Bắc, mở rộng quan hệ thông tin quốc tế.
Năm 1990, Việt Nam quyết định cải cách, đổi mới ngành Bưu điện “đi thẳng vào công nghệ số”, triển khai các công nghệ tiên tiến như Tổng đài số, Viba số, Cáp quang số và Thông tin vệ tinh. Đây là bước ngoặt giúp Việt Nam vượt qua giai đoạn lạc hậu về viễn thông.
Việt Nam tiếp tục đầu tư vào hạ tầng viễn thông hiện đại, khánh thành và đưa vào sử dụng các tuyến cáp quang quốc tế trên biển (năm 2016) và đất liền (năm 2025), bước sang kỷ nguyên số hóa với cáp quang tốc độ cao. Hiện Việt Nam có 6 tuyến cáp quang biển và đặt mục tiêu đến năm 2030 có 15 tuyến cáp quang quốc tế.
Việt Nam chính thức kết nối Internet vào năm 1997, mở ra một kỷ nguyên mới cho sự phát triển của công nghệ thông tin. Hàng loạt dịch vụ mới ra đời và phổ biến như điện thoại di động, VoIP, nhắn tin SMS, truyền số liệu và các dịch vụ giá trị gia tăng.
Việt Nam phóng thành công vệ tinh viễn thông đầu tiên Vinasat-1 vào năm 2008 và vệ tinh Vinasat-2 vào năm 2012, khẳng định chủ quyền quốc gia trên không gian, mở rộng hạ tầng viễn thông và nâng cao năng lực thông tin.
Năm 2009, Việt Nam hoàn thành mục tiêu phổ cập dịch vụ di động, với số thuê bao đạt 120 triệu và tỷ lệ phủ sóng trên 99,8% dân số. Việt Nam đã tạo nên kỳ tích phổ cập di động, xóa nhòa khoảng cách số và trở thành một trong những quốc gia dẫn đầu thế giới.
Ngày nay, hạ tầng viễn thông đã trở thành hạ tầng số. Ngành Bưu điện góp phần giúp Việt Nam tự chủ về công nghệ, phát triển hệ sinh thái số, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và hiện thực hóa khát vọng độc lập công nghệ. Việt Nam đặt mục tiêu phát triển toàn diện về hạ tầng, dữ liệu, làm chủ các công nghệ lõi trong lĩnh vực AI, Big Data, Cloud, IoT, 5G, điện tử và bán dẫn.
Admin
Nguồn: VnExpress
