Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) đã thực hiện một chiến dịch táo bạo mang tên “Mạng nhện”, nhắm vào hàng loạt căn cứ không quân chiến lược của Nga. Tổng thống Volodymyr Zelensky cho biết Ukraine đã sử dụng 117 drone FPV trong chiến dịch này, đánh dấu một “chiến dịch tầm xa nhất” từ trước đến nay của Kiev.
Theo đánh giá của Ukraine, phi đội máy bay chiến lược Nga là một trong những mối đe dọa lớn nhất, do khả năng tấn công từ xa, vượt ngoài tầm hoạt động của UAV và tên lửa tầm xa của Kiev.
Chiến dịch “Mạng nhện” được SBU lên kế hoạch trong 18 tháng, sử dụng drone FPV do kích thước nhỏ, dễ chế tạo và cất giấu, mặc dù tầm hoạt động hạn chế.
Truyền thông Ukraine đưa tin, các drone FPV được huấn luyện bằng công nghệ AI tại Poltava, cho phép chúng tự động nhận diện và tấn công các vị trí trọng yếu trên máy bay Nga.
Sau khi hoàn thành huấn luyện, các drone được tháo rời và bí mật vận chuyển vào Nga, sau đó lắp ráp tại Chelyabinsk. Các đặc vụ Ukraine đã sử dụng xe rơ moóc với cabin đặc chế để chở các thùng gỗ chứa drone FPV, do không thể trực tiếp phóng drone.
Tài xế lái xe tải đến các địa điểm gần căn cứ không quân chiến lược của Nga. Khi xe vào vị trí, nắp thùng gỗ được mở từ xa để drone tấn công mục tiêu.
United24, nền tảng gây quỹ của chính phủ Ukraine, nhấn mạnh tính đặc biệt của chiến dịch, từ việc sử dụng AI để huấn luyện drone, đến cách vận chuyển và ngụy trang xe tải.
Chuyên gia quân sự Tyler Rogoway nhận định Ukraine đã sử dụng drone tích hợp AI và công nghệ khớp hình ảnh, cho phép tấn công mà không phát ra sóng vô tuyến hay bị gây nhiễu. Drone có thể phóng và tấn công liên tiếp mà không cần người vận hành riêng lẻ.
Tổng thống Zelensky tiết lộ tổng hành dinh chiến dịch được đặt gần văn phòng FSB, đồng thời khẳng định tất cả đặc vụ Ukraine đã rời khỏi Nga an toàn trước khi cuộc tấn công bắt đầu.
Mức độ thiệt hại thực tế của Nga chưa rõ, nhưng các nguồn tin Nga đều thừa nhận đây là “đòn giáng nặng nề” vào lực lượng không quân chiến lược.
Giám đốc SBU Vasyl Maliuk cho biết drone Ukraine đã đánh trúng 41 máy bay Nga, bao gồm oanh tạc cơ Tu-160, máy bay cảnh báo sớm A-50, máy bay ném bom chiến lược Tu-95 và Tu-22M3.
Andriy Kovalenko, giám đốc Trung tâm Phòng chống Thông tin sai lệch thuộc Hội đồng An ninh và Quốc phòng Ukraine, cho biết chiến dịch đã phá hủy 13 máy bay và làm hư hại nhiều chiếc khác.
Video do Ukraine công bố cho thấy drone FPV bay trên bãi đỗ sân bay Olenya ở Murmansk và căn cứ Belaya ở Irkutsk, với hình ảnh oanh tạc cơ Tu-95MS bốc cháy. Tuy nhiên, chưa có video về các cuộc tấn công ở Ivanovo và Ryazan.
Ảnh vệ tinh thương mại chụp tại sân bay quân sự Belaya sau cuộc tấn công cho thấy ba chiếc Tu-95MS và một chiếc Tu-22M3 bị phá hủy, và một chiếc Tu-95MS khác bị hư hại.
Bộ Quốc phòng Nga xác nhận căn cứ tại Murmansk và Irkutsk bị tấn công khiến “một số phi cơ bốc cháy”, nhưng khẳng định đã đẩy lùi các cuộc tấn công tại Ivanovo, Ryazan và Amur. Một container nghi chứa drone FPV bốc cháy trên đường ở Amur trước khi đến khu vực triển khai.
Các tài khoản mạng xã hội liên kết với quân đội Nga thừa nhận ít nhất hai oanh tạc cơ Tu-95MS đã bị phá hủy hoàn toàn, trong khi năm chiếc Tu-95MS và hai chiếc Tu-22M3 bị hư hại nặng.
Một phi công tiêm kích Nga gọi đây là “ngày đen tối” của không quân chiến lược, thừa nhận drone FPV của Ukraine được triển khai quá gần và với số lượng lớn, khiến lực lượng phòng thủ không kịp trở tay.
Tài khoản Rybar, thường được sử dụng làm nguồn tin thay thế cho các tuyên bố chính thức của Nga, nhấn mạnh đây là tổn thất “không thể bù đắp” do các oanh tạc cơ Tu-95MS và Tu-22 đã ngừng sản xuất, trong khi dòng Tu-160 được chế tạo chậm.
Rybar cho rằng thiệt hại nghiêm trọng này bắt nguồn từ tính toán sai lầm của tình báo Nga và sự thiếu cẩn trọng trong bảo vệ phi cơ, khi chúng vẫn được để ngoài trời mà không có gì che chắn.
Admin
Nguồn: VnExpress
