Mối quan hệ giữa Mỹ và Ấn Độ, từng được ca ngợi là đối tác chiến lược quan trọng, đang trải qua giai đoạn căng thẳng. Nguyên nhân một phần đến từ những lời lẽ công kích liên tiếp của Peter Navarro, một trong những cố vấn thân cận lâu năm của cựu Tổng thống Donald Trump, nhắm vào Ấn Độ và Thủ tướng Narendra Modi.
Ông Navarro cáo buộc Ấn Độ tiếp tay cho Nga lách lệnh trừng phạt thông qua việc mua dầu thô giá rẻ, thậm chí còn gọi cuộc xung đột Nga-Ukraine là “cuộc chiến của ông Modi”. Trên Fox News, ông cho rằng giới chức Ấn Độ đang “hưởng lợi” từ cuộc khủng hoảng này. Những cáo buộc này đã bị Ấn Độ bác bỏ nhiều lần.
Những phát ngôn của ông Navarro, đặc biệt là sau khi ông Trump tăng thuế lên 50% đối với hàng hóa Ấn Độ để trừng phạt việc mua dầu Nga, đã làm dấy lên làn sóng phẫn nộ tại Ấn Độ. Giới phân tích chính trị lo ngại rằng những động thái này có thể khơi mào làn sóng phản đối Mỹ và gây ra những hậu quả lâu dài.
Chietigj Bajpaee, nhà nghiên cứu cấp cao về Nam Á tại Chatham House, nhận định những lời chỉ trích này đã khiến New Delhi “phật lòng” và có thể khiến Ấn Độ giảm hợp tác với Mỹ trong các lĩnh vực quan trọng như quốc phòng.
Một quan chức Mỹ giấu tên thừa nhận rằng những bình luận của ông Navarro “không giúp ích” cho quan hệ song phương. Bộ Ngoại giao Mỹ được giao nhiệm vụ ổn định lại mối quan hệ với Ấn Độ. Ngoại trưởng Marco Rubio và Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer đã nỗ lực giải quyết cuộc khủng hoảng ngoại giao này.
Theo nguồn tin, ông Rubio và ông Greer đã trình bày với Tổng thống Trump đề xuất về một thỏa thuận thương mại, trong đó Ấn Độ sẽ giảm đáng kể thuế nhập khẩu đối với hàng hóa Mỹ. Tuy nhiên, ông Trump đã từ chối thỏa hiệp về thuế quan trừ khi Ấn Độ cam kết giảm mua dầu Nga.
Ông Trump viết trên mạng xã hội: “Ấn Độ mua phần lớn dầu và vũ khí từ Nga, nhập rất ít từ Mỹ. Họ giờ đây đề nghị giảm thuế quan về 0, nhưng đã quá muộn”, đồng thời gọi mối quan hệ kinh tế Mỹ – Ấn là “hoàn toàn là thảm họa một chiều”.
Phó thư ký báo chí Nhà Trắng Anna Kelly khẳng định Tổng thống Trump và Thủ tướng Modi có mối quan hệ tôn trọng lẫn nhau và các nhóm quan chức hai nước vẫn duy trì liên lạc về các ưu tiên ngoại giao, quốc phòng và thương mại. Bộ Ngoại giao Mỹ cũng tuyên bố Ấn Độ cần nỗ lực nhiều hơn để giải quyết các lo ngại về thương mại của Mỹ.
Trong khi đó, Thủ tướng Modi đáp trả bằng lập trường cứng rắn. Sau khi ông Trump công bố mức thuế mới, ông Modi tuyên bố Ấn Độ sẵn sàng “trả giá đắt” để bảo vệ nông dân, công nhân ngành sữa và ngư dân. Ông cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của tự lực tự cường quốc gia.
New Delhi cũng không có dấu hiệu giảm mua dầu Nga. Bộ trưởng Dầu mỏ Ấn Độ Hardeep Singh Puri khẳng định New Delhi “không vi phạm quy tắc” và đang “giữ cho giá toàn cầu không tăng vọt”.
Gần đây, ông Modi đã gặp Chủ tịch Tập Cận Bình tại hội nghị thượng đỉnh Tổ chức Hợp tác Thượng Hải, cam kết giải quyết bất đồng để mang lại lợi ích cho 2,8 tỷ dân hai nước.
Sự cứng rắn từ cả hai phía dường như đang khoét sâu thêm những rạn nứt. Nghị sĩ Sujeet Kumar thuộc đảng Bharatiya Janata cầm quyền của Thủ tướng Modi viết trên X: “Một mặt, các vị nói về tình hữu nghị bền chặt giữa hai nước, nhưng mặt khác các quan chức ở Washington lại có những bình luận gay gắt mỗi ngày”.
Trong bối cảnh đó, thiện cảm dành cho Mỹ đang giảm dần ở Ấn Độ. Doanh nhân nổi tiếng Ramdev kêu gọi người tiêu dùng Ấn Độ tẩy chay các thương hiệu Mỹ để đáp trả mức thuế của ông Trump.
Admin
Nguồn: VnExpress
