Sự khác biệt trong cách sử dụng biểu tượng cảm xúc (emoji) giữa các thế hệ đang tạo ra những hiểu lầm thú vị trong giao tiếp trực tuyến. Nếu như thế hệ đầu của người dùng Internet những năm 2000 quen thuộc với việc gõ các ký tự như “:D”, “:(“, “=))” để diễn tả cảm xúc trên Yahoo Messenger, thì Gen Z lại lớn lên cùng với sự phong phú của emoji, khiến việc hiểu ý nhau đôi khi trở thành một thách thức.
Chị Hoàng Oanh, 42 tuổi, chia sẻ: “Yahoo Messenger từng là thế giới online của tôi. Đến giờ tôi vẫn dùng các ký tự để thể hiện tâm trạng, thấy rất thân quen”. Tuy nhiên, Ngọc Anh, 22 tuổi, làm việc trong lĩnh vực truyền thông, lại cảm thấy bối rối khi sếp của cô sử dụng “:)))” ở cuối câu. Cô chia sẻ: “Tôi không biết sếp vui hay đang mỉa mai. Nhìn :))) tôi thấy có gì đó châm biếm chứ không hề thân thiện”.
Tương tự, chị Kim Tuyến, 48 tuổi, kể rằng con gái 17 tuổi của chị đã giận dỗi sau khi nhận được tin nhắn khen ngợi kết quả học tập tốt kèm biểu tượng “:)”. Chị Tuyến vẫn dùng nó với ý nghĩa “cười mỉm”, nhưng giới trẻ lại hiểu đó là một cách giễu cợt.
Ngược lại, anh Hữu Minh, 44 tuổi, cũng gặp tình huống “dở khóc dở cười” với con trai 15 tuổi. Khi anh gửi video về ông ngoại đang chơi đùa cùng cháu trong nhóm chat gia đình, anh nhận được tin nhắn “Vui quá ba ạ” kèm theo biểu tượng hộp sọ. Anh Minh kể: “Tôi khá sốc vì trong nhóm có nhiều người lớn”. Sau khi hỏi con trai, anh mới biết biểu tượng đó có nghĩa là “buồn cười đến chết”, mang ý nghĩa tích cực thay vì tiêu cực như anh nghĩ. Anh Minh đã khuyên con trai nên hạn chế sử dụng biểu tượng cảm xúc khi nhắn tin với người lớn để tránh gây hiểu lầm.
Những câu chuyện về sự lệch tông trong giao tiếp giữa các thế hệ thường xuyên được nhắc đến trên các nhóm Facebook, đặc biệt là các nhóm về “Gen Z đi làm”. Theo thống kê năm 2022 của Duolingo và Slack, có đến 57% người được hỏi cho rằng tin nhắn sẽ “thiếu hoàn chỉnh” nếu không có emoji. 67% cảm thấy gần gũi hơn khi trò chuyện với người hiểu được những emoji mà họ sử dụng. Tại Mỹ, trung bình 7 trên 10 người coi emoji là một phần “không thể thiếu” khi nhắn tin, thậm chí cho rằng nếu không có emoji, người nhắn có thể đang không vui và không khí trò chuyện sẽ trở nên căng thẳng.
Emoji, những ký tự hình ảnh dùng để truyền tải cảm xúc, xuất hiện từ cuối những năm 1990 và nhanh chóng được thế hệ X và Y đón nhận. Tuy nhiên, từ thế hệ Z trở đi, emoji được gán thêm những tầng nghĩa mới. Anh Quang Khôi, 27 tuổi, một nhà sáng tạo nội dung số, cho biết: “Gen Z thích định nghĩa lại biểu tượng cảm xúc và diễn giải theo cách mới mà chỉ người đồng trang lứa mới hiểu”. Anh Khôi giải thích rằng biểu tượng mỉm cười mà thế hệ X và Y cho là “truyền tải sự vui vẻ” thường bị Gen Z hiểu là “khinh thường, hung hăng một cách thụ động hoặc mỉa mai trắng trợn”. Tương tự, biểu tượng chú hề có thể chỉ “người hoặc sự vật ngu ngốc và hài hước”, mặt hình hộp sọ là “chết vì buồn cười”, và biểu tượng khóc to là “cười chảy nước mắt” thay vì chỉ sự đau khổ.
Một nghiên cứu từ Đại học bang Oklahoma cho thấy việc sử dụng emoji còn là một cách để thể hiện bản thân. Khảo sát cho thấy việc dùng emoji có thể liên quan đến các chiến lược nhằm thao túng nhận thức của người khác và thể hiện ấn tượng tích cực về bản thân.
Erica Dhawan, tác giả cuốn “Ngôn ngữ cơ thể kỹ thuật số”, cho rằng việc thế hệ trẻ gán cho các emoji những ý nghĩa khác biệt là điều dễ hiểu, vì các biểu tượng cũng tiến hóa như chữ viết. Bà Dhawan khuyên rằng người lớn nên tìm hiểu các tầng nghĩa khác nhau của biểu tượng trên Internet trước khi phản ứng. Ngược lại, người trẻ cũng nên hạn chế sử dụng emoji khi tương tác với người lớn tuổi để tránh bị hiểu lầm hoặc bị coi là thiếu nghiêm túc.
Admin
Nguồn: VnExpress
