Theo số liệu mới công bố từ Hải quan, thị trường Trung Quốc đại lục và Hong Kong đang nổi lên là động lực tăng trưởng xuất khẩu tôm lớn nhất của Việt Nam trong năm nay, chiếm gần 29% tổng kim ngạch xuất khẩu tôm của cả nước. Riêng nửa đầu tháng 8, kim ngạch xuất khẩu tôm sang thị trường này đã đạt gần 57 triệu USD, tương đương gần 30% tổng xuất khẩu tôm của Việt Nam.

Một điểm đáng chú ý là cơ cấu sản phẩm tôm xuất khẩu sang Trung Quốc đang có sự thay đổi rõ rệt để thích ứng với thị hiếu tiêu dùng. Các dòng tôm hùm, tôm rảo và nhiều loại tôm khác ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng, đặc biệt là ở phân khúc sản phẩm tươi sống và đông lạnh cao cấp. Tôm sú cũng có mức tăng trưởng hai con số, trong khi tôm chân trắng, dù giảm ở dạng nguyên liệu, lại tăng trưởng ở các sản phẩm chế biến sẵn, cho thấy xu hướng chuyển dịch sang các mặt hàng tiện lợi và có giá trị gia tăng.
Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) nhận định, sức mua lớn từ Trung Quốc diễn ra trong bối cảnh thị trường này đang phục hồi nhập khẩu. Số liệu từ Hải quan Trung Quốc cho thấy, trong 7 tháng đầu năm, quốc gia này đã nhập khẩu hơn 519.000 tấn tôm nước ấm đông lạnh, giảm 2% về lượng nhưng giá trị lại tăng 7% lên 2,73 tỷ USD, do giá bình quân tăng 9% lên 5,25 USD/kg. Riêng tháng 7, khối lượng nhập khẩu tăng vọt lên hơn 90.000 tấn, mức cao nhất kể từ đầu năm ngoái. Tuy nhiên, lượng tồn kho lớn và sự chững lại của ngành dịch vụ thực phẩm đã khiến giá tôm nhập khẩu tại Trung Quốc liên tục giảm trong tháng 8, cho thấy nguy cơ bão hòa ngắn hạn ở phân khúc phổ thông.
Trên thị trường cung ứng tôm cho Trung Quốc, Ecuador vẫn chiếm ưu thế vượt trội với 389.000 tấn, tương đương 75% thị phần, nhờ lợi thế về giá và nguồn cung dồi dào. Ấn Độ, nhà cung cấp lớn thứ hai, lại ghi nhận sự suy giảm 7% xuống còn 76.000 tấn do những khó khăn trong kiểm soát chất lượng và chi phí sản xuất. Ngược lại, một số nhà cung cấp nhỏ hơn như Myanmar, Argentina và Thái Lan lại bất ngờ vươn lên với tốc độ tăng trưởng mạnh mẽ.
Trước tình hình này, VASEP cho rằng các doanh nghiệp tôm Việt Nam đang tìm cách tạo dựng vị thế riêng bằng cách tập trung vào phân khúc cao cấp, thay vì cạnh tranh trực tiếp về giá ở phân khúc phổ thông. Các sản phẩm được chú trọng bao gồm tôm sú size lớn, tôm hùm sống và các mặt hàng chế biến sâu. Chiến lược này không chỉ giúp tránh áp lực cạnh tranh từ Ecuador mà còn đáp ứng xu hướng tiêu dùng cao cấp hóa của người tiêu dùng Trung Quốc.
VASEP dự báo xuất khẩu tôm sang Trung Quốc sẽ tiếp tục tăng trong mùa lễ hội cuối năm, đặc biệt là dịp Trung thu, Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán, khi nhu cầu quà biếu và tiêu thụ hải sản tăng cao. Tuy nhiên, về trung hạn, các doanh nghiệp Việt Nam vẫn phải đối mặt với không ít thách thức, bao gồm sản lượng nuôi tôm trong nước của Trung Quốc ngày càng tăng, cũng như áp lực cạnh tranh từ Ecuador và Ấn Độ.
Để duy trì và mở rộng thị phần, các chuyên gia khuyến nghị các doanh nghiệp Việt Nam cần kiên định với chiến lược nâng cao chất lượng sản phẩm, đa dạng hóa chủng loại, đồng thời tuân thủ nghiêm ngặt các yêu cầu về kiểm dịch, truy xuất nguồn gốc và bao bì nhãn mác. Đây là những yếu tố then chốt để đảm bảo sự hiện diện bền vững trên thị trường Trung Quốc.
Admin
Nguồn: VnExpress