Trong bối cảnh Bộ Xây dựng đề xuất tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia mới, mục tiêu về mức tiêu hao nhiên liệu trung bình (CAFC) cho xe con tại Việt Nam đang gây ra nhiều tranh cãi. Dự thảo đề xuất mức 4,83 lít/100 km vào năm 2030, một con số mà nhiều nhà sản xuất ô tô cho là khó khả thi trong thời gian ngắn.
Hiệp hội Các nhà Sản xuất Ôtô Việt Nam (VAMA) nhận định rằng mục tiêu CAFC 4,83 lít/100 km là “quá nghiêm ngặt”. Theo VAMA, phần lớn xe chạy xăng truyền thống (khoảng 96%) và một phần đáng kể xe hybrid (14%) hiện nay không đáp ứng được tiêu chuẩn này.
**Những thách thức và giải pháp**
CAFC là phương pháp tính mức tiêu hao nhiên liệu trung bình của toàn bộ các dòng xe mà một hãng bán ra. Các chuyên gia trong ngành cho rằng CAFC không loại bỏ hoàn toàn các dòng xe có động cơ lớn, tiêu thụ nhiều nhiên liệu, mà khuyến khích các hãng sản xuất xe với động cơ nhỏ, tiết kiệm nhiên liệu hơn, hoặc chuyển sang xe điện hóa.
Để đạt được mức tiêu thụ nhiên liệu theo chuẩn CAFC, các hãng xe có hai lựa chọn chính: cải tiến động cơ đốt trong hoặc điện khí hóa động cơ.
Kỹ sư Nguyễn Minh Đồng, người từng làm việc tại Volkswagen (Đức), cho biết có nhiều cách để cải tiến động cơ đốt trong, như tinh chỉnh hệ thống kim phun, buồng đốt, hoặc thay đổi vật liệu chế tạo động cơ và thân xe. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh tầm quan trọng của nhiên liệu sạch, đạt chuẩn, vì xăng kém chất lượng có thể làm tắc nghẽn kim phun, giảm hiệu quả đốt cháy và tăng расход nhiên liệu.
PGS-TS Đỗ Văn Dũng, Phó Chủ tịch Hội Ôtô – Máy động lực TP HCM, cho rằng để duy trì các dòng động cơ đốt trong hiện tại, các hãng xe buộc phải thay đổi lớn thiết kế xe. Các giải pháp bao gồm cải tiến động cơ bằng công nghệ turbo, phun nhiên liệu trực tiếp, van biến thiên, giảm dung tích động cơ, hoặc giảm trọng lượng xe bằng vật liệu nhẹ và thiết kế khí động học.
Điện khí hóa động cơ là một phương án khác, cho phép các nhà sản xuất giảm tiêu hao nhiên liệu mà không cần thay đổi quá nhiều về thiết kế động cơ và thân vỏ. Điều này có nghĩa là tăng cường sản xuất các dòng xe hybrid (HEV) và plug-in hybrid (PHEV).
Hiện nay, nhiều dòng xe ăn khách như Toyota Vios, Honda City, Mitsubishi Xpander, Xforce, Ford Territory đã có phiên bản hybrid ở thị trường quốc tế, nhưng chưa được bán tại Việt Nam. Toyota đang dẫn đầu về hybrid hóa sản phẩm, nhưng doanh số xe hybrid của hãng vẫn còn khá nhỏ so với tổng doanh số.
Ông Đỗ Văn Dũng cho rằng, việc giảm dần 4% mỗi năm từ mức tiêu thụ trung bình 6-7 lít/100 km hiện nay, bắt đầu từ năm 2026, là một lộ trình khả thi hơn. Trong khi đó, VAMA đề xuất lộ trình giảm chậm hơn, với mức 6,7 lít/100 km vào năm 2027 và 6 lít/100 km vào năm 2030. Để đạt được mức CAFC 4,83 lít/km, các hãng xe có thể phải giảm khoảng 34% sản lượng xe xăng và tăng ít nhất 366% xe điện hóa.
**Kinh nghiệm quốc tế**
Nhiều quốc gia trên thế giới đã áp dụng các biện pháp kiểm soát tiêu thụ nhiên liệu và khí thải. Liên minh châu Âu (EU) kiểm soát ô tô dựa trên mức phát thải CO2, với mục tiêu giảm xuống 0 vào năm 2035, đồng nghĩa với việc cấm bán xe xăng và dầu. Nhật Bản đặt mục tiêu mức tiêu hao nhiên liệu trung bình 3,9 lít/100 km vào năm 2030, trong khi Trung Quốc đặt mục tiêu 3,2 lít/100 km vào năm 2030.
Các chuyên gia cho rằng, so với nhiều nước, đề xuất của Việt Nam không quá khắt khe, nhưng cần phải tính toán kỹ đến đặc thù của ngành ô tô trong nước.
Một chuyên gia trong ngành nhấn mạnh rằng, để chính sách có hiệu quả, cần có lộ trình phù hợp để các hãng xe chuẩn bị, cũng như các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi và thúc đẩy hạ tầng cho xe điện.
Việc đạt được các tiêu chuẩn khí thải và tiêu thụ nhiên liệu mới đòi hỏi sự nỗ lực và đầu tư lớn từ các nhà sản xuất ô tô, cũng như sự hỗ trợ từ chính phủ để tạo điều kiện cho sự chuyển đổi sang các phương tiện thân thiện với môi trường hơn.
Admin
Nguồn: VnExpress
