Đột quỵ: Nguyên nhân và điều trị vỡ túi phình động mạch

Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM vừa tiếp nhận và cấp cứu thành công một trường hợp đột quỵ xuất huyết não do vỡ túi phình mạch máu não nguy hiểm. Bệnh nhân, bà Huyền, nhập viện trong tình trạng lơ mơ, không đáp ứng khi gọi hỏi, sau một ngày bị đau đầu dữ dội.

Ngay lập tức, bệnh viện kích hoạt quy trình “Code Stroke” đặc biệt dành cho cấp cứu đột quỵ. Thời điểm nhập viện, bà Huyền có huyết áp cao 154/90 mmHg và tri giác giảm chỉ còn 12 điểm theo thang Glasgow, cho thấy tổn thương thần kinh nghiêm trọng. Được biết, bệnh nhân có tiền sử tăng huyết áp nhiều năm nhưng không tuân thủ điều trị đều đặn.

Bác sĩ xem hình ảnh 3D sọ não trước khi phẫu thuật. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh
Phẫu thuật sọ não 3D: Bác sĩ BVĐK Tâm Anh ứng dụng công nghệ mới. Ảnh: Internet

ThS.BS.CKII Chu Tấn Sĩ, Trưởng Khoa Ngoại Thần kinh – Cột sống, Trung tâm Khoa học Thần kinh, nhận định bà Huyền có nguy cơ cao bị đột quỵ xuất huyết não. Kết quả chụp CT cắt lớp bằng máy 1975 lát cắt, tích hợp công nghệ AI, đã giúp các bác sĩ xác định chính xác vị trí túi phình kích thước gần 0,6 cm ở đoạn cuối động mạch não giữa trái (M1), thuộc vùng đa giác Willis, nơi tập trung nhiều nhánh máu quan trọng nuôi não. Đáng chú ý, các bác sĩ phát hiện một nhú túi phình con, nghi ngờ là điểm vỡ.

Hình ảnh chụp CT cũng cho thấy bệnh nhân bị xuất huyết não diện rộng, với khối máu tụ lớn, dài hơn 5,5 cm, tại thùy thái dương – đỉnh trái, gây phù não xung quanh, chèn ép não thất trái và đẩy lệch đường giữa sang phải 0,5 cm. Tình trạng xuất huyết dưới nhện lan tỏa cả hai bán cầu, tràn vào hệ thống não thất trên và dưới lều, kèm giãn nhẹ tĩnh mạch mắt hai bên, cũng được ghi nhận.

Bác sĩ Sĩ cho biết tình trạng vỡ túi phình của bệnh nhân rất nghiêm trọng và nguy hiểm, tiên lượng thường xấu. Sau hội chẩn, các bác sĩ quyết định phẫu thuật mở sọ lấy máu tụ và kẹp cổ túi phình động mạch não giữa cho bà Huyền, nhằm ngăn chặn nguy cơ hôn mê sâu, yếu liệt tiến triển và động kinh.

Theo bác sĩ Tấn Sĩ, phương pháp kẹp cổ túi phình được xem là “tiêu chuẩn vàng” trong điều trị các trường hợp vỡ túi phình phức tạp. Kỹ thuật này giúp ngăn ngừa chảy máu tái phát và bảo tồn tối đa chức năng thần kinh. Tuy nhiên, đây là một kỹ thuật vi phẫu phức tạp, đòi hỏi sự tỉ mỉ cao, do vùng mạch máu quanh đa giác Willis tập trung nhiều nhánh nuôi não quan trọng. Bất kỳ sai sót nhỏ nào cũng có thể gây ra di chứng nặng nề.

Trước khi phẫu thuật, hệ thống định vị thần kinh tự động đã xử lý và dựng hình giải phẫu chính xác, giúp bác sĩ liên tục theo dõi vị trí dụng cụ so với mạch máu và mô não lành theo thời gian thực. Nhờ đó, bác sĩ có thể tiếp cận và khoanh vùng chính xác cổ túi phình, kẹp triệt để, loại bỏ khối máu tụ lớn và giải phóng chèn ép não.

Bác sĩ phẫu thuật lấy khối máu tụ cho bà Huyền bằng kính vi phẫu Zeiss Kinevo 900. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh
Cứu sống bệnh nhân đột quỵ nhờ kính vi phẫu Zeiss Kinevo 900 tại BVĐK Tâm Anh. Ảnh: Internet

Ba ngày sau phẫu thuật, bệnh nhân đã tỉnh táo và không ghi nhận thêm cơn động kinh hay xuất huyết tái phát. Đến ngày thứ năm, bà đã có thể tập đi với sự hỗ trợ của các kỹ thuật viên phục hồi chức năng.

Bác sĩ Tấn Sĩ cho biết vỡ túi phình mạch máu não là một trong những nguyên nhân gây đột quỵ xuất huyết nguy hiểm nhất, với tỷ lệ tử vong có thể lên tới 50%. Nếu không được can thiệp kịp thời, bệnh có thể để lại di chứng nặng nề như liệt, mất ngôn ngữ, hoặc suy giảm trí tuệ.

Bệnh thường diễn tiến âm thầm trong nhiều năm và chỉ biểu hiện khi túi phình vỡ, với các triệu chứng như đau đầu dữ dội đột ngột, kèm theo nôn, rối loạn tri giác hoặc co giật. Các yếu tố nguy cơ bao gồm tăng huyết áp, hút thuốc lá, uống nhiều rượu bia, rối loạn mỡ máu, tiền sử bệnh lý di truyền và đặc biệt là phụ nữ trên 50 tuổi.

Để phòng ngừa, bác sĩ khuyến cáo người dân cần kiểm soát huyết áp, tuân thủ việc dùng thuốc đều đặn, duy trì lối sống lành mạnh, hạn chế rượu bia và bỏ thuốc lá. Những người có tiền sử gia đình bị phình mạch hoặc thường xuyên bị đau đầu bất thường nên đi khám sớm tại các cơ sở chuyên khoa để được tầm soát bằng cộng hưởng từ hoặc CT mạch máu não. Việc phát hiện sớm có thể giúp bác sĩ theo dõi hoặc can thiệp dự phòng, tránh các biến chứng nặng nề.

Admin


Nguồn: VnExpress

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *