Trong cấp cứu đột quỵ, thời gian là yếu tố then chốt. Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Đức Anh, Trưởng khoa Ngoại Thần kinh Cột sống, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội nhấn mạnh, việc sơ cứu sai cách, chậm trễ trong vận chuyển hoặc đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế không phù hợp đều nguy hiểm như không cấp cứu. Nhiều trường hợp người bệnh bỏ lỡ “thời gian vàng” do phát hiện muộn, tự di chuyển bằng phương tiện cá nhân thay vì gọi 115, hoặc đến các cơ sở không chuyên về đột quỵ, làm giảm hiệu quả điều trị, tăng nguy cơ tử vong hoặc di chứng nặng nề.
Bác sĩ Đức Anh khuyến cáo, khi phát hiện người có dấu hiệu đột quỵ, cần nhanh chóng đánh giá tình hình và lựa chọn phương án vận chuyển phù hợp. Tối ưu nhất là gọi ngay cấp cứu 115 hoặc các bệnh viện có chuyên khoa cấp cứu đột quỵ để được hỗ trợ kịp thời. Xe cứu thương và đội ngũ y tế sẽ đến tận nơi, sơ cứu và đánh giá ban đầu ngay trên đường đi, đồng thời thông báo trước cho bệnh viện để chuẩn bị sẵn sàng, giúp rút ngắn thời gian cấp cứu.
Trong lúc chờ xe cấp cứu, cần đặt bệnh nhân nằm ở nơi thoáng mát, sạch sẽ, nghiêng đầu và nâng cao phần đầu khoảng 30-45 độ để tránh sặc do nôn ói. Nới lỏng quần áo, cà vạt, thắt lưng để bệnh nhân dễ thở hơn. Nếu người bệnh ngừng thở, cần thực hiện hô hấp nhân tạo và lau sạch đờm dãi.
Trong trường hợp giao thông khó khăn hoặc xe cấp cứu đến chậm, gia đình nên tự vận chuyển bệnh nhân bằng ô tô. Lưu ý đặt người bệnh nằm nghiêng, đầu cao 30-45 độ, tránh xóc nảy mạnh và tuyệt đối không tự ý cho uống thuốc, nước chanh hoặc châm cứu. “Thời gian vàng” để cấp cứu nhồi máu não là trong vòng 3,5-4 giờ đầu kể từ khi xuất hiện triệu chứng. Đối với xuất huyết não, việc đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt là vô cùng quan trọng.
Tiến sĩ Đức Anh nhấn mạnh, việc lựa chọn đúng cơ sở y tế chuyên về đột quỵ trong “khung giờ vàng” có ảnh hưởng lớn đến khả năng hồi phục của bệnh nhân. Tại đây, người bệnh sẽ được tiếp nhận, đánh giá nhanh chóng, xử trí cấp cứu ban đầu và hỗ trợ vận chuyển kịp thời. Các đơn vị chuyên sâu có khả năng điều trị nội khoa tích cực, phục hồi chức năng và dự phòng tái phát. Ưu tiên các cơ sở y tế có đội ngũ cấp cứu đột quỵ chuyên biệt, trang bị đầy đủ thiết bị như máy CT, MRI, hệ thống can thiệp mạch và đơn vị hồi sức tích cực.
Đột quỵ não là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tàn phế ở người trưởng thành. Tại Việt Nam, ước tính mỗi năm có khoảng 222 ca mắc đột quỵ trên 100.000 dân, nâng tổng tỷ lệ lên 1.541 ca trên 100.000 dân, thuộc nhóm cao nhất Đông Nam Á. Tỷ lệ tử vong và tàn phế do đột quỵ vẫn còn ở mức cao, với 71% người bệnh mất khả năng lao động sau điều trị, gây ra gánh nặng chi phí y tế lớn, chiếm tới 1,12% tổng GDP toàn cầu.
Admin
Nguồn: VnExpress
