Hơn hai thập kỷ trước, Jack Ma khởi nghiệp Alibaba từ một căn hộ nhỏ tại Hàng Châu, đặt nền móng cho sự chuyển mình mạnh mẽ của vùng đất này. Ngày nay, Hàng Châu, thủ phủ của tỉnh Chiết Giang, không chỉ là một trung tâm trí tuệ nhân tạo (AI) mà còn là biểu tượng cho tham vọng công nghệ toàn cầu của Trung Quốc, đặc biệt sau sự trỗi dậy đầy ấn tượng của DeepSeek.
Zhao Ji, một doanh nhân 41 tuổi đang xây dựng startup AI, chia sẻ với WSJ: “Cả Hàng Châu đang trở nên vô cùng sôi động”.
Thành công của DeepSeek không phải là ngẫu nhiên. Hàng Châu đã dành nhiều năm để nuôi dưỡng tinh thần khởi nghiệp, với sự hỗ trợ từ chính phủ, các trường đại học, viện nghiên cứu, các tập đoàn công nghệ lớn như Alibaba và NetEase, cùng chi phí sinh hoạt tương đối dễ chịu so với Bắc Kinh và Thượng Hải. Tất cả những yếu tố này đã biến Hàng Châu thành điểm đến hấp dẫn cho nhân tài công nghệ.
Zhao Ji, người chuyển đến Hàng Châu từ Bắc Kinh vào năm 2018, từng làm giám đốc tiếp thị tại Alibaba trong ba năm trước khi dấn thân vào lĩnh vực AI. Anh tận dụng chính căn hộ của mình làm trụ sở và cùng một số cộng sự thành lập AlphaFin vào năm ngoái. Sản phẩm chủ lực của AlphaFin là bộ công cụ AI giúp doanh nghiệp tạo nội dung video và âm thanh bằng cách mô phỏng giọng nói và hình ảnh của người dùng.
Ngay từ tháng 10/2024, khi AlphaFin còn chưa có sản phẩm, Zhao Ji đã được mời thuyết trình tại một hội chợ do chính quyền Hàng Châu tổ chức, sau đó là các chuyến thăm tới nhiều quận. “Họ thực sự coi trọng ý tưởng công nghệ và sự đổi mới”, anh nhận xét.
Vốn là một thành phố sầm uất, Hàng Châu đã trải qua sự thay đổi lớn nhờ sự xuất hiện và phát triển của Alibaba, trở thành một trung tâm công nghệ hàng đầu. Lấy cảm hứng từ Thung lũng Silicon, chính quyền Hàng Châu đã xây dựng “hành lang đổi mới sáng tạo” ở phía tây thành phố, gần trụ sở của Alibaba. Nơi đây tập trung các công ty khởi nghiệp phát triển mô hình AI, robot, giao diện não-máy tính và phần mềm hỗ trợ AI, nổi bật với “sáu chú rồng nhỏ”: DeepSeek, Game Science, Unitree Robotics, DeepRobotics, BrainCo và ManyCore.
Đầu năm nay, Hàng Châu công bố phê duyệt hai quỹ tập trung vào đổi mới sáng tạo với tổng trị giá hơn 28 tỷ USD. Trước đó, Chiết Giang đã dẫn đầu cả nước về đầu tư khoa học và công nghệ, với hơn 12 tỷ USD vào năm 2024.
Alibaba cũng đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển công nghệ tại Chiết Giang, với hàng chục tỷ USD đã được đầu tư và kế hoạch rót thêm hơn 52 tỷ USD vào cơ sở hạ tầng AI và điện toán đám mây trong ba năm tới.
Wei Dabao, một cư dân Hàng Châu, cho biết: “Hàng Châu là nơi hội tụ công nghệ nhờ có Alibaba. Hầu hết mọi người trong thành phố đều đã từng làm việc tại Alibaba hoặc có bạn bè là nhân viên, cựu nhân viên của tập đoàn này.”
Hàng Châu còn nổi tiếng với các sự kiện quy tụ những nhà sáng lập công nghệ và những người có khát vọng trong lĩnh vực này. Nhiều cư dân tự gọi mình là “dân làng” và thường xuyên tham gia “Ngày Demo” hàng tháng, nơi họ có thể giao lưu và trình bày ý tưởng với các doanh nhân khác. Các lập trình viên tự do cũng có thể hợp tác trong các dự án chung tại quán cà phê địa phương vào mỗi “Thứ Năm điên rồ”.
Các trường đại học ở Chiết Giang cũng tích cực thúc đẩy nghiên cứu. Đại học Chiết Giang, trường hàng đầu của Hàng Châu, đã đào tạo ra nhiều nhân tài, trong đó có nhà sáng lập DeepSeek, Liang Wenfeng. Đại học này đã nỗ lực để trở thành một phiên bản “Đại học Stanford của Trung Quốc” từ đầu những năm 2000.
Một trường nổi tiếng khác là Đại học Westlake, một cơ sở nghiên cứu mới được hỗ trợ bởi cả nguồn tài trợ công và tư, với mục tiêu cạnh tranh với Viện Công nghệ California của Mỹ. Trường đã thu hút nhiều giáo sư danh tiếng từ các trường đại học Mỹ trở về Trung Quốc, như nhà nghiên cứu AI Guo-Jun Qi và nhà khoa học dữ liệu She Yiyuan.
Hàng Châu cũng chú trọng phát triển kỹ năng AI từ môi trường học đường. Vào tháng 5, chính quyền thành phố thông báo rằng từ học kỳ mới, các trường tiểu học và trung học sẽ đưa chương trình giáo dục AI tổng quát vào giảng dạy, với tối thiểu 10 giờ mỗi năm học. Các trường có thể sử dụng nhiều hình thức giảng dạy khác nhau, từ khóa chuyên sâu đến lồng ghép vào các môn học khác.
Đối với người dân bình thường, các lớp học AI buổi tối cũng rất phổ biến. Theo Global Times, nhiều người, từ nhân viên giao hàng, tài xế công nghệ đến bà nội trợ, đã tranh thủ thời gian tham gia các lớp học này để nâng cao kiến thức trong thời đại AI bùng nổ. Họ tham gia các chương trình này với nhiều mục đích khác nhau, từ nâng cao hiệu quả công việc hiện tại, tìm kiếm việc làm bán thời gian, cơ hội mới liên quan đến AI, hoặc đơn giản là để thỏa mãn sở thích cá nhân.
Trước nhu cầu này, các trường học phổ cập AI buổi tối ở Hàng Châu đã phát triển mạnh mẽ, cung cấp các phương pháp hiệu quả và tiết kiệm cho những người muốn “bắt kịp thời đại”. Với sự hỗ trợ từ chính quyền địa phương, các tổ chức xã hội và cộng đồng những người đam mê AI, các trường cung cấp nhiều khóa học ngắn hạn, miễn phí hoặc giá cả phải chăng, giúp học viên có được kinh nghiệm thực tế với các công cụ AI.
Tuy nhiên, đà phát triển mạnh mẽ này không che giấu những thách thức lớn đối với giấc mơ AI của Trung Quốc và Hàng Châu. Theo Money Control, những bài học từ sự phát triển quá mức và sau đó bị kìm hãm ở các thành phố khác như Bắc Kinh đã để lại những “vết sẹo”. Các nhà phân tích cảnh báo rằng sự can thiệp quá mức của nhà nước có thể bóp méo ngành công nghiệp, đồng thời việc phân bổ nguồn lực sai lệch hoặc quản lý quá mức là những rào cản đối với tăng trưởng.
So với Mỹ, các trường đại học Trung Quốc vẫn còn tụt hậu trong việc nộp đơn xin cấp bằng sáng chế toàn cầu. Điều này đặt ra câu hỏi liệu những thành tựu như DeepSeek có thể được “sản xuất hàng loạt” hay không.
Mặc dù vậy, nhiệt huyết của các nhà sáng lập và nguồn vốn liên tục đổ vào cho thấy làn sóng AI của thành phố này chỉ mới bắt đầu. Liu Pei, người sáng lập công ty truyền thông AI White Whale Lab, chia sẻ về tinh thần khởi nghiệp ở Hàng Châu: “Khi đến Hàng Châu, những người bạn gặp đều khiến bạn cảm thấy rất vui vẻ. Họ thực sự háo hức nắm bắt cơ hội trong lĩnh vực AI”. Hàng Châu đang viết nên một chương mới trong hành trình trở thành trung tâm công nghệ toàn cầu, nơi những ý tưởng sáng tạo được nuôi dưỡng và chắp cánh bay cao.
Admin
Nguồn: VnExpress
