Ngày 14/9, Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) tiếp tục chiến dịch không kích vào Dải Gaza, phá hủy tháp chung cư Al-Kawthar ở phía tây Gaza City, thành phố lớn nhất khu vực. Theo các nhân chứng, máy bay chiến đấu Israel đã tấn công tòa nhà ngay sau khi IDF ra lệnh sơ tán khẩn cấp cho cư dân và những người xung quanh.
Vụ tấn công này nằm trong chuỗi các cuộc oanh tạc gần đây của IDF nhắm vào các tòa nhà cao tầng ở Gaza City, trong bối cảnh lực lượng này tăng cường chiến dịch quân sự nhằm vào thành phố. Văn phòng Truyền thông Chính quyền Gaza cho biết, kể từ ngày 11/8, IDF đã phá hủy hoàn toàn khoảng 1.600 tòa nhà cao tầng và khu chung cư tại Gaza City.
Trước đó, ngày 5/9, IDF tuyên bố Tháp Mushtaha ở phía tây Gaza City là “hạ tầng của Hamas” và yêu cầu người dân sơ tán ngay lập tức. Sau một cuộc không kích cảnh báo, IDF đã phá hủy hoàn toàn tòa nhà 12 tầng này chỉ trong vài giây. Bộ trưởng Quốc phòng Israel tuyên bố rằng IDF “đã mở cánh cổng địa ngục ở Gaza”.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu ngày 8/9 cảnh báo rằng đây chỉ là “khúc dạo đầu” trong chiến dịch của IDF nhằm buộc người dân Gaza City phải rời bỏ nhà cửa. Ông Netanyahu kêu gọi người dân Gaza “hãy rời đi ngay lập tức!”.
Phóng viên Hani Mahmoud của Al Jazeera tại Gaza City cho biết, máy bay chiến đấu Israel liên tục ném bom các tòa nhà chung cư hoặc công trình công cộng “cứ 10-15 phút một lần”, thường không cho người dân đủ thời gian sơ tán an toàn, dẫn đến nhiều thương vong. Riêng ngày 13/9, ít nhất 62 người ở Gaza City đã thiệt mạng do các cuộc tấn công này.
Tình hình này đẩy hơn 700.000 người Palestine còn bám trụ tại Gaza City vào tình thế khó khăn: di tản tìm nơi trú ẩn mới hay ở lại thành phố đang bị phong tỏa. Quyết định này không hề dễ dàng, phụ thuộc vào trách nhiệm gia đình, điều kiện sức khỏe, tài chính và cả may mắn.
Ihab Rabie, 45 tuổi, người rời miền bắc Gaza đến Gaza City từ đầu cuộc chiến, chia sẻ: “Trước tiên, chúng tôi nghĩ đến những gì mình phải rời xa: ngôi nhà, con phố, hàng xóm và bạn bè. Sau đó là những câu hỏi thực tế hơn, như chi phí, cách thức di tản và nơi mình sẽ đến để bắt đầu lại. Liệu ở đó có nước uống hay nhu yếu phẩm cơ bản không?”.
Cogat, cơ quan của IDF chuyên về các vấn đề Gaza, ước tính hơn 100.000 người đã rời Gaza City kể từ khi Israel thông báo “chuẩn bị tiếp quản” thành phố hồi tháng 8. Cogat cho rằng Hamas đã đe dọa người Palestine để ngăn họ di tản, nhưng người dân thành phố cho rằng những khó khăn họ phải đối mặt còn lớn hơn nhiều.
Giá cả mọi thứ, từ bạt che, gỗ dựng lều đến nhiên liệu và lương thực, đều tăng vọt, khiến chi phí di tản vượt quá khả năng của nhiều người. Theo phóng viên địa phương, việc di chuyển một gia đình cùng hành lý từ Gaza City về phía nam tốn khoảng 1.500-2.000 shekel (450-600 USD). Một lít xăng ở Gaza City hiện có giá 500 shekel (150 USD), còn một lít dầu diesel là 150 shekel (gần 45 USD).
“Nếu quyết định rời đi, nỗi lo tiếp theo là tìm chỗ trú ẩn,” ông Rabie nói. “Giá một chiếc lều lên tới 600 USD, trong khi tự dựng lều cũng không dễ dàng. Nếu tôi muốn dựng một lều rộng 18 m2 cho gia đình 9 người, chi phí ít nhất cũng 400 USD”.
Đối với người già, người bệnh và người bị thương ở Gaza City, quyết định này còn khó khăn hơn nhiều. Các lãnh đạo cộng đồng Công giáo tại Gaza ngày 26/8 thông báo rằng việc di tản lúc này chẳng khác nào “án tử” đối với những người đang trú ẩn trong nhà thờ.
“Nhiều người đã kiệt sức và suy dinh dưỡng vì những khó khăn suốt nhiều tháng qua,” thông báo cho biết. “Do đó, các linh mục và nữ tu quyết định ở lại, tiếp tục chăm sóc tất cả những ai còn nương náu trong khuôn viên nhà thờ”.
Rabab Muqat, 36 tuổi, bị khuyết tật vận động và phải ngồi xe lăn. Cô cùng gia đình đã sống sót qua hai cuộc tấn công trước đây vào thành phố và cho rằng ở lại sẽ an toàn hơn là di tản. Cô trú ẩn bằng cách “ngồi hẳn xuống sàn, sát tường và tránh xa cửa sổ”.
“Họ hàng nói với tôi rằng di tản rất tốn kém, mệt mỏi. Họ đã tiêu hết gia sản vì phải di tản nhiều lần và không tìm được đồ ăn. Chúng tôi không thể gánh được những chi phí đó. Tôi sẽ ở lại Gaza City như trước,” Muqat nói với Telegraph.
Cogat cho biết họ đã chuẩn bị các khu vực an toàn mới cho người tị nạn và đặt mục tiêu cho phép các tổ chức nhân đạo chuyển 100.000 lều trong vài tuần tới. Trước đây, việc cung cấp lều bị hạn chế vì Israel xếp các cột dựng lều bằng hợp kim vào nhóm “vật liệu lưỡng dụng”, có thể bị Hamas sử dụng để chế tạo vũ khí.
Nhiều người chọn ở lại Gaza City vì những ám ảnh từ quá khứ. Jawaher Al-Najjar, 50 tuổi, từng rời Gaza City đến một khu vực an toàn do IDF chỉ định ở Rafah, miền nam Gaza hồi tháng 10/2023, nhưng con trai cả của bà đã thiệt mạng trên đường đi.
“Tôi tự hứa sẽ không bao giờ di tản nữa, ngay cả khi phải mất mạng,” bà nói. “Quân đội Israel yêu cầu người dân Gaza City rời đi. Tôi sẽ không làm vậy. Tôi không muốn trải qua chuyện kinh khủng đó thêm lần nào nữa”.
Một số người đã rời Gaza City, nhưng sớm hối hận. Raed Bakr, 45 tuổi, cùng 10 thành viên gia đình gần đây đã di chuyển xuống phía nam, hy vọng việc di chuyển sớm sẽ giúp ông có nhiều cơ hội tìm được không gian phù hợp để bảo vệ các con.
“Tôi buộc phải dựng lều trên bờ biển Khan Younis, nhưng thủy triều lên khiến toàn bộ lều ở khu vực này bị ngập,” Bakr kể lại. “Các con tôi từng trải qua cảnh bị bao vây, đói khát khi Israel mở chiến dịch vào Gaza hơn một năm trước. Lần này, tôi muốn bảo vệ chúng, nhưng giờ đây tôi cảm thấy hối hận. Cái giá của việc di dời quá đắt. Và không có nơi nào an toàn ở đây”.
Nguy hiểm khi ở lại Gaza City cũng rất lớn. IDF đang dần tiến vào từ vùng ven và đã kiểm soát khoảng 40% khu vực. Tiếng nổ và tiếng súng gần như không ngớt, và mỗi ngày cơ quan y tế Gaza đều ghi nhận thêm nhiều người thiệt mạng. Video ghi lại cảnh Tháp Mushtaha bị đánh sập cho thấy đống đổ nát vùi lấp hàng trăm lều bạt xung quanh.
Arej Ahmed, 50 tuổi, một người Palestine tị nạn đang sống trong lều ở tây nam Gaza City, kể với AFP rằng chồng bà “nhìn thấy cư dân Tháp Mushtaha ném đồ đạc từ các tầng trên xuống để tháo chạy”.
“Chưa đầy nửa giờ sau lệnh sơ tán, tòa tháp đã bị oanh tạc,” bà kể.
Liệu những sự việc kinh hoàng như vậy có khiến cư dân thành phố phải rời đi hay không vẫn còn là một câu hỏi mở.
“Nỗi sợ lớn nhất của tôi là tôi sẽ phải di dời hết lần này đến lần khác,” ông Rabie chia sẻ. “Liệu nơi tôi chọn có trở thành mục tiêu trong vài tháng tới không, có an toàn không? Không ai biết được”.
Admin
Nguồn: VnExpress
