Theo Reuters, hình thức giao dịch hàng đổi hàng trực tiếp giữa các thương nhân Nga và Trung Quốc đã xuất hiện trở lại sau nhiều năm gián đoạn kể từ thập niên 1990. Sự hồi sinh này được thúc đẩy bởi các lệnh trừng phạt và khó khăn trong thanh toán quốc tế.
Các nguồn tin thương mại cho biết đã có khoảng 8 giao dịch được ghi nhận, bao gồm việc đổi lúa mì lấy ô tô và hạt lanh lấy đồ gia dụng hoặc vật liệu xây dựng. Mặc dù giá trị và số lượng hàng hóa trong các giao dịch này chưa được xác định rõ ràng, nhưng xu hướng này đang ngày càng trở nên phổ biến.
Ông Maxim Spassky, Thư ký Hội đồng chung của Liên minh các nhà công nghiệp và doanh nhân Nga – châu Á, nhận định rằng sự gia tăng của giao dịch hàng đổi hàng là một dấu hiệu của quá trình phi đô la hóa, áp lực từ các lệnh trừng phạt và các vấn đề thanh khoản giữa các đối tác thương mại. Ông dự đoán rằng khối lượng giao dịch hàng hóa theo hình thức này có thể sẽ tiếp tục tăng trong thời gian tới.
Năm 2022, phương Tây đã áp đặt các lệnh trừng phạt kinh tế đối với Nga, bao gồm việc loại bỏ nhiều ngân hàng Nga khỏi hệ thống thanh toán quốc tế SWIFT. Năm ngoái, Washington cũng đã cảnh báo các ngân hàng Trung Quốc về việc giao dịch với Nga.
Một nguồn tin trong thị trường thanh toán cho biết, các ngân hàng Trung Quốc lo ngại về nguy cơ bị đưa vào danh sách trừng phạt thứ cấp nên không chấp nhận thanh toán từ Nga. Điều này được cho là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến sự gia tăng của các giao dịch hàng đổi hàng.
Tại diễn đàn kinh doanh Kazan Expo diễn ra vào tháng trước, các doanh nghiệp Trung Quốc đã thừa nhận rằng vấn đề thanh toán đang là một rào cản đối với thương mại song phương. Ông Xu Xinjing, Chủ tịch Công ty Công nghệ Mỏ dầu Hải Nam Longpan, cho rằng giao dịch hàng đổi hàng có thể là một giải pháp tiềm năng, mở ra những cơ hội mới cho các doanh nghiệp ở Nga và các nước châu Á trong bối cảnh các hạn chế thanh toán hiện nay.
Để hỗ trợ các doanh nghiệp, Bộ Kinh tế Nga đã ban hành “Hướng dẫn về giao dịch đổi hàng nước ngoài” dài 14 trang vào năm 2024, cung cấp các lời khuyên về cách sử dụng phương pháp này để tránh các lệnh trừng phạt. Bộ này cũng đề xuất xây dựng một nền tảng giao dịch hàng đổi hàng. Theo tài liệu của bộ, các giao dịch đổi hàng ngoại thương cho phép trao đổi hàng hóa và dịch vụ với các công ty nước ngoài mà không cần các giao dịch tiền tệ quốc tế.
Cơ quan Hải quan Nga xác nhận rằng hoạt động đổi hàng đang được thực hiện với nhiều quốc gia khác nhau đối với nhiều loại hàng hóa. Tuy nhiên, cơ quan này cũng nhấn mạnh rằng quy mô của các giao dịch này vẫn còn nhỏ so với tổng khối lượng hợp đồng ngoại thương của Nga.
Trong bảy tháng đầu năm 2024, thặng dư thương mại của Nga đã giảm 14% so với cùng kỳ năm trước, xuống còn 77,2 tỷ USD. Xuất khẩu trong giai đoạn này giảm 11,5 tỷ USD, xuống còn 232,6 tỷ USD, trong khi nhập khẩu tăng 1,2 tỷ USD, lên 155,4 tỷ USD.
Chính phủ và Ngân hàng Trung ương Nga từ chối bình luận về hoạt động đổi hàng, cho biết họ không có dữ liệu riêng về các giao dịch này vì chúng sẽ được tính vào số liệu tổng thể nếu được báo cáo hợp pháp.
Ngoài hình thức hàng đổi hàng, một số thương nhân Nga còn sử dụng các “đại lý thanh toán” để hỗ trợ chuyển tiền thông qua nhiều cơ chế khác nhau. Một phương án khác là thanh toán thông qua chi nhánh của ngân hàng quốc doanh VTB của Nga tại Thượng Hải. Một số khác lựa chọn sử dụng tiền kỹ thuật số được neo giá theo đồng USD.
Ông Sergey Putyatinsky, Phó chủ tịch vận hành và công nghệ thông tin tại công ty tài chính BCS (Nga), cho biết các doanh nghiệp nhỏ đang tích cực sử dụng nhiều phương thức thanh toán đa dạng như tiền kỹ thuật số, thanh toán bù trừ hoặc mở nhiều tài khoản ở các ngân hàng khác nhau. Ông nhận xét rằng hiện tại chưa có giải pháp công nghệ toàn diện và nền kinh tế Nga vẫn đang phải “cầm cự” bằng cách áp dụng đồng thời từ 10 đến 15 phương thức thanh toán khác nhau.
Kể từ khi sáp nhập Crimea vào năm 2014 và sau cuộc xung đột ở Ukraine vào đầu năm 2022, Mỹ, châu Âu và các đồng minh đã áp đặt hơn 25.000 lệnh trừng phạt nhằm gây áp lực lên nền kinh tế trị giá 2.200 tỷ USD của Nga.
Mặc dù phải đối mặt với các lệnh trừng phạt, Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố rằng tăng trưởng kinh tế của Nga vẫn vượt kỳ vọng và nhanh hơn các nước G7 trong hai năm qua. Tuy nhiên, Ngân hàng Trung ương Nga đánh giá rằng về mặt kỹ thuật, nền kinh tế Nga đang suy thoái và lạm phát vẫn ở mức cao.
Admin
Nguồn: VnExpress
