Là một người hâm mộ thể thao, đặc biệt quan tâm đến các nội dung thi đấu của nữ, và có những người bạn thuộc cộng đồng LGBT, tôi xin chia sẻ một vài góc nhìn về vụ việc liên quan đến giới tính của hai vận động viên bóng chuyền Đặng Thị Hồng và Bích Tuyền, hiện đang gây xôn xao dư luận.
Câu chuyện bắt đầu khi đội bạn khiếu nại lên Liên đoàn Bóng chuyền Thế giới (FIVB) về giới tính của hai vận động viên này trong một giải đấu quốc tế. FIVB đã yêu cầu kiểm tra giới tính và yêu cầu Liên đoàn Bóng chuyền Việt Nam (VFV) cung cấp giấy khai sinh gốc của cả hai. Kết quả là, ít nhất một trong hai giấy khai sinh bị phát hiện có sự sai lệch về ngày sinh, dẫn đến án phạt từ FIVB, loại cả hai vận động viên khỏi giải mà không công bố lý do cụ thể. Hiện tại, Bích Tuyền đã rút lui, còn Đặng Thị Hồng bị VFV cấm thi đấu.
FIVB chắc chắn có cơ sở để đưa ra án phạt này. Nếu kết quả xét nghiệm cho thấy cả hai vận động viên đều có nhiễm sắc thể (NST) XX và nồng độ testosterone đúng chuẩn nữ giới, thì giấy khai sinh không còn là vấn đề và chắc chắn không có án phạt nào. Như vậy, có thể suy đoán hai khả năng: một là NST XY, hai là XX nhưng nồng độ testosterone quá cao. Trường hợp đầu tiên là vi phạm quy định về giới tính, trường hợp thứ hai là vi phạm quy định về doping. Ngay cả với phụ nữ có NST XX nhưng nồng độ testosterone tự nhiên cao, như trường hợp của Caster Semenya, cũng phải dùng thuốc để hạ nồng độ testosterone mới được tiếp tục thi đấu.
Về phía FIVB, quy định xác định giới tính bằng giấy khai sinh là có thật. VFV đã dựa vào quy định này để cho phép Hồng và Bích Tuyền thi đấu. Mặc dù VFV khẳng định giấy khai sinh cung cấp là bản gốc, nhưng FIVB không đưa ra bình luận nào về vấn đề này.
Như vậy, việc cho rằng “thay đổi quy định giữa chừng” chỉ phản ánh sự yếu kém trong công tác pháp lý thể thao của Việt Nam. Thực tế, tranh cãi về giới tính của hai vận động viên này đã xuất hiện từ khi họ thi đấu trong nước.
Giả sử giấy khai sinh là thật và ghi giới tính nữ, VFV đã xác minh, nhưng với kiến thức sinh học cơ bản, ai cũng nhận thấy có điều bất thường. Một xét nghiệm NST và nồng độ testosterone có thể nhanh chóng làm rõ vấn đề.
Các vận động viên không có lỗi trong chuyện này. Tuy nhiên, có những người vẫn cố chấp, cho rằng chỉ cần đáp ứng quy định về giấy khai sinh là đủ điều kiện thi đấu. Cần hiểu rằng, luật lệ được tạo ra dựa trên sự công bằng, và trong thể thao nữ, sự công bằng bao gồm cả việc có nồng độ testosterone đúng ngưỡng cho phép.
VFV hiểu rõ vị thế yếu của mình trong làng bóng chuyền thế giới, không chỉ về chuyên môn mà còn về khả năng tranh tụng và tiếng nói. Vì vậy, đáng lẽ không nên chỉ dựa vào quy định trên giấy tờ, mà phải xem xét “tinh thần văn bản”, tức là nguyên nhân sâu xa của các quy định về giới tính trong thể thao. Những tranh cãi gần đây về trường hợp của Imane Khelif là một bài học đắt giá để VFV bảo vệ vận động viên và chính mình trước những sự cố tương tự.
Việc đưa hai vận động viên đã có tranh cãi về giới tính từ trước đi thi đấu quốc tế mà không tiến hành xét nghiệm lại NST hay testosterone, chỉ dựa vào giấy khai sinh, là một hành động liều lĩnh.
Và như thường lệ, các vận động viên phải gánh chịu hậu quả, dù họ không hề có lỗi. Algeria đã thể hiện sự ủng hộ tuyệt đối với Imane Khelif khi cô vướng vào tranh cãi. Đây là điều mà VFV cần phải xem xét và học hỏi.
Admin
Nguồn: VnExpress
