Hai bé gái trong một gia đình có chiều cao trung bình đã phát triển chiều cao vượt trội so với bạn bè đồng trang lứa, khiến gia đình lo lắng. Tháng 9 vừa qua, gia đình đưa hai bé đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM để khám sức khỏe chuẩn bị cho năm học mới.
Tại đây, BS.CKI Lâm Bội Hy, khoa Nhi, nhận thấy bé Ngọc Anh, 8 tuổi, và bé Mỹ Anh, 6 tuổi, có chiều cao vượt chuẩn so với các bạn cùng lứa từ 20-25 cm, đồng thời có dấu hiệu phát triển ngực. Thông thường, chiều cao trung bình của bé gái 8 tuổi là khoảng 120 cm, còn 6 tuổi là 110 cm.
Kết quả chụp X-quang cho thấy tuổi xương của Ngọc Anh là 11, lớn hơn tuổi thật 3 tuổi. Xét nghiệm nồng độ hormone LH trong máu cho thấy chỉ số 1.9 IU/L (trong khi mức bình thường là dưới 0.3 IU/L), cho thấy tuyến yên đã được kích hoạt và đang tiết ra gonadotropin, kích thích buồng trứng sản xuất hormone sinh dục. Đáng chú ý, bé đã bắt đầu có kinh nguyệt. Bác sĩ chẩn đoán Ngọc Anh bị dậy thì sớm trung ương và đã tiến hành tiêm thuốc ức chế dậy thì sớm để tuyến yên ngừng tiết hormone LH và FSH.
Trường hợp của Mỹ Anh cũng cho thấy tuổi xương là 8, vượt 2 tuổi so với tuổi thật. Nồng độ hormone LH trong máu của bé là 0.9 IU/L, vượt ngưỡng bình thường. Do đó, bé cần nhập viện để theo dõi và thực hiện xét nghiệm kích thích gonadotropin (GnRH) nhằm kiểm tra hoạt động của tuyến yên. Kết quả chẩn đoán xác định Mỹ Anh cũng bị dậy thì sớm trung ương.
Theo bác sĩ Lâm Bội Hy, cả hai bé cần được tiêm thuốc định kỳ mỗi tháng một lần hoặc 3 tháng một lần để ức chế quá trình dậy thì. Liệu trình điều trị này sẽ kéo dài đến khi các bé 11 tuổi, giúp quá trình dậy thì diễn ra tự nhiên hơn. Việc tiêm thuốc có tác dụng ngăn chặn sự phát triển ngực, ngừng kinh nguyệt, đồng thời làm chậm quá trình cốt hóa xương, giúp kéo dài thời gian tăng trưởng chiều cao và đạt được chiều cao tối ưu khi trưởng thành.
Dậy thì sớm là tình trạng cơ thể trẻ phát triển các đặc điểm giới tính thứ cấp trước độ tuổi bình thường. Các dấu hiệu bao gồm phát triển ngực, mọc lông mu hoặc lông nách, có kinh nguyệt, tăng trưởng chiều cao nhanh chóng. Tuy nhiên, sự tăng trưởng này có thể dừng lại sớm, dẫn đến chiều cao cuối cùng thấp hơn so với tiềm năng.
Nguyên nhân gây dậy thì sớm được chia thành hai loại chính: dậy thì sớm trung ương và dậy thì sớm ngoại biên. Dậy thì sớm trung ương là phổ biến nhất, xảy ra khi não bộ giải phóng hormone sớm, kích hoạt quá trình dậy thì một cách bất thường. Dậy thì sớm ngoại biên xảy ra do hormone sinh dục được sản xuất từ tuyến thượng thận, buồng trứng hoặc tinh hoàn, thường liên quan đến khối u hoặc các vấn đề sức khỏe khác, không do não bộ kích thích. Yếu tố di truyền cũng có thể đóng vai trò, nếu mẹ hoặc chị gái có kinh nguyệt sớm thì bé gái cũng có nguy cơ dậy thì sớm. Trẻ mắc bệnh có thể cảm thấy bối rối, tự ti và khác biệt so với bạn bè.
Bác sĩ Bội Hy nhấn mạnh việc phát hiện và điều trị sớm là rất quan trọng, đặc biệt là trước khi trẻ 8 tuổi (trường hợp của Ngọc Anh được xem là tương đối muộn) để đạt hiệu quả tốt nhất. Đối với dậy thì sớm trung ương, trẻ sẽ được điều trị bằng thuốc. Trong trường hợp dậy thì sớm ngoại biên, việc điều trị tập trung vào giải quyết nguyên nhân gốc rễ, chẳng hạn như phẫu thuật cắt bỏ khối u.
Để chủ động bảo vệ sức khỏe của trẻ, bác sĩ khuyến cáo phụ huynh nên đưa trẻ đi khám sức khỏe định kỳ để được đánh giá các dấu hiệu dậy thì sớm. Bác sĩ có thể chỉ định các xét nghiệm máu để đo nồng độ hormone sinh dục như LH, FSH, chụp X-quang tuổi xương, siêu âm hoặc chụp MRI để xác định nguyên nhân gây bệnh.
*Tên nhân vật đã được thay đổi.
Admin
Nguồn: VnExpress
