Theo Tiến sĩ, bác sĩ Chu Thị Hà từ Đơn vị Hô hấp, Phòng khám Đa khoa Quận 7, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, các dấu hiệu bệnh lý như ho khan và ngứa họng có thể là cấp tính (kéo dài khoảng 3 tuần) hoặc mạn tính (kéo dài trên 8 tuần). Dưới đây là những nguyên nhân thường gặp gây ra tình trạng này.
**Các nguyên nhân cấp tính:**
Các bệnh đường hô hấp cấp tính như cảm lạnh, cúm, viêm họng, viêm thanh quản thường gây ra ho khan và ngứa họng. Khi bị cảm lạnh hoặc viêm họng nhẹ, niêm mạc cổ họng có thể sưng nhẹ, gây kích ứng và ngứa họng. Cơ thể sẽ phản ứng tự nhiên bằng cách ho khan để làm dịu cảm giác khó chịu này. Các triệu chứng đi kèm có thể bao gồm sổ mũi, hắt hơi nhẹ và mệt mỏi.
Viêm mũi, viêm xoang cũng có thể là nguyên nhân. Dịch mũi chảy xuống họng gây kích thích vùng hầu họng, dẫn đến ho.
Yếu tố môi trường cũng đóng vai trò quan trọng. Sự thay đổi nhiệt độ, không khí khô và lạnh làm giảm độ ẩm của lớp nhầy bảo vệ niêm mạc, gây cảm giác khô rát, ngứa họng. Mặc dù không có phản ứng viêm nhiễm, cơ thể vẫn có xu hướng ho khan để làm dịu cổ họng. Tình trạng này thường xảy ra vào mùa đông hoặc khi ở trong phòng điều hòa mà không uống đủ nước.
Hít phải khói bụi hoặc khói thuốc lá cũng là một nguyên nhân phổ biến. Ô nhiễm không khí và tiếp xúc với khói thuốc lá hoặc bụi mịn có thể gây kích ứng đường hô hấp trên, dẫn đến khô, ngứa và tổn thương nhẹ ở cổ họng, từ đó gây ra ho khan.
Dị ứng cũng có thể gây ra các triệu chứng này. Khi hệ miễn dịch phản ứng quá mức với các dị nguyên như thực phẩm, hóa chất, lông vật nuôi, phấn hoa, có thể gây ra ho khan, ngứa cổ, hắt hơi, chảy nước mắt, ngứa tai, phát ban da và khó thở. Mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng này tùy thuộc vào mức độ kích ứng của cơ thể. Trong một số trường hợp nghiêm trọng, dị ứng có thể dẫn đến sốc phản vệ, đe dọa tính mạng.
Ngoài ra, việc nói nhiều hoặc la hét có thể gây viêm thanh quản tạm thời, dẫn đến ho khan.
Đối với các bệnh cấp tính, bác sĩ thường điều trị triệu chứng và khuyên bệnh nhân tránh tiếp xúc với các yếu tố kích thích. Phần lớn các bệnh này có thể tự khỏi sau 1-2 tuần điều trị và chăm sóc đúng cách.
**Các nguyên nhân mạn tính:**
Trào ngược dạ dày thực quản (GERD) là một nguyên nhân phổ biến gây ho khan mạn tính. Dịch axit từ dạ dày trào ngược lên vùng hầu họng gây viêm mạn tính, kích thích ngứa cổ họng và ho. Cơn ho thường bắt đầu bằng cảm giác ngứa họng, sau đó là ho khan, và thường xảy ra vào ban đêm, sau khi nằm xuống hoặc sau khi ăn. Các triệu chứng khác của GERD bao gồm ợ nóng, nóng rát ngực, cảm giác nghẹn ở cổ, đắng miệng hoặc khàn tiếng vào buổi sáng.
Hen phế quản dạng ho là một dạng hen suyễn chỉ biểu hiện bằng ho khan kéo dài, đặc biệt là vào ban đêm hoặc khi gắng sức, mà không kèm theo các triệu chứng khò khè, khó thở hoặc thở rít.
Tác dụng phụ của thuốc, đặc biệt là các thuốc ức chế men chuyển dùng để điều trị tăng huyết áp, cũng có thể gây ra ho khan dai dẳng. Trong trường hợp này, bệnh nhân nên thông báo cho bác sĩ tim mạch để điều chỉnh thuốc.
Viêm phổi, đặc biệt là trong trường hợp lao phổi, có thể gây ho khan kéo dài hoặc ho dai dẳng sau khi điều trị nhiễm trùng đường hô hấp. Bệnh thường tiến triển từ từ.
Khối u đường hô hấp như u thanh quản hoặc u phổi ít gặp hơn, nhưng cần được loại trừ nếu ho kéo dài hoặc không đáp ứng với điều trị thông thường, đặc biệt khi có kèm theo khàn tiếng, sụt cân hoặc ho ra máu.
Khi bị ho khan, ngứa cổ, người bệnh nên đến bệnh viện để được bác sĩ chuyên khoa thăm khám và điều trị đúng cách. Bác sĩ có thể chỉ định các xét nghiệm cần thiết để chẩn đoán chính xác bệnh và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp. Bên cạnh việc điều trị bằng thuốc, bác sĩ cũng sẽ hướng dẫn người bệnh súc miệng, khò họng bằng nước muối sinh lý để sát khuẩn, giảm viêm, giữ ấm vùng cổ khi thời tiết trở lạnh và tránh tiếp xúc với khói bụi hoặc các chất gây dị ứng.
Admin
Nguồn: VnExpress
