Trước khi cuộc xung đột ở Gaza nổ ra vào tháng 10/2023, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu được biết đến là một nhà lãnh đạo thận trọng. Mặc dù thường xuyên có những phát ngôn cứng rắn nhắm vào Hamas, hành động thực tế của ông lại rất cẩn trọng. Tuy nhiên, quyết định tấn công Gaza City, bất chấp sự phản đối từ cộng đồng quốc tế, cho thấy ông Netanyahu dường như đã vượt qua mọi giới hạn trước đây.
Bộ trưởng Quốc phòng Israel Katz đã đăng tải trên mạng xã hội X vào ngày 16/9, tuyên bố “Gaza City đang bốc cháy” khi quân đội Israel tiến hành một trong những cuộc tấn công dữ dội nhất vào khu vực này trong gần hai năm xung đột. Tổng thư ký Liên Hợp Quốc đã lên án cuộc tấn công này của Israel, gọi đó là “khủng khiếp.”
Chiến dịch quân sự vào Gaza City không chỉ làm gia tăng làn sóng phẫn nộ quốc tế mà còn đặt tính mạng của 20 con tin Israel đang bị Hamas giam giữ vào tình thế nguy hiểm. Một lệnh ngừng bắn trong khu vực hiện được xem là điều khó có thể xảy ra.
Bất chấp những điều này, Thủ tướng Netanyahu dường như không hề có ý định thay đổi kế hoạch. Ông thậm chí còn đề xuất Israel nên trở thành một “siêu Sparta,” ám chỉ việc quốc gia này nên học hỏi cách nền văn minh Hy Lạp cổ đại đã vươn lên thành một cường quốc quân sự nhờ sự kiên cường và cứng rắn. Ông tuyên bố Israel có thể đối phó với “sự cô lập” bằng một nền kinh tế “tự cung tự cấp.”
“Ông ấy đã mất kiểm soát. Không còn lằn ranh đỏ nào nữa,” Itamar Rabinovich, cựu đại sứ Israel tại Mỹ, nhận xét.
Các nhà quan sát cho rằng Thủ tướng Netanyahu đang ngày càng trở nên thách thức hơn, bất chấp áp lực từ gia đình các con tin, các cuộc biểu tình trên đường phố và sự chỉ trích từ các đồng minh châu Âu. Ông dường như đã đặt cược tất cả vào việc tạo dựng một di sản chiến thắng để xóa bỏ thất bại lớn nhất trong lịch sử Israel, đó là cuộc tấn công bất ngờ từ Hamas vào tháng 10/2023.
Tháng này, Thủ tướng Israel tuyên bố “sẽ không có nhà nước Palestine,” khẳng định rõ ràng lập trường của mình về vấn đề này. Tuyên bố này được xem như một lời đáp trả đối với Pháp, Anh, Canada và Australia, những quốc gia phương Tây dự kiến sẽ công nhận nhà nước Palestine tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc trong thời gian tới.
Ông Netanyahu đã nắm quyền gần 18 năm và là nhà lãnh đạo tại vị lâu nhất của Israel. Trong suốt thời gian đó, ông đã chứng minh mình là một nhà lãnh đạo sắc sảo, linh hoạt và có lập trường cứng rắn.
Đối với những người ủng hộ, ông là người duy nhất có đủ bản lĩnh để đối mặt với các đối thủ của Israel trên nhiều mặt trận cùng một lúc. Ông đã chỉ đạo quân đội Israel tiêu diệt thủ lĩnh Hezbollah ở Lebanon, làm suy yếu tham vọng hạt nhân của Iran thông qua cuộc chiến tranh 12 ngày, và đối phó với lực lượng Houthi ở Yemen, Hamas ở Gaza, cùng các nhóm dân quân ở Syria và Iraq.
Bộ trưởng An ninh Quốc gia Itamar Ben-Gvir, một đồng minh cực hữu của ông Netanyahu, tuyên bố hoàn toàn ủng hộ quyết định của Thủ tướng về việc đưa quân vào chiếm đóng Gaza City. “Khoảnh khắc quyết định đã đến,” ông viết, kèm theo hai biểu tượng cảm xúc gồm hình ngọn lửa và chữ X màu đỏ, dường như ám chỉ sự xóa sổ của Hamas hoặc Gaza, hoặc thậm chí cả hai.
Ngoài ra, ông Netanyahu còn có một lợi thế lớn là nhận được sự ủng hộ gần như vô điều kiện từ Tổng thống Mỹ Donald Trump. Các nhà quan sát cho rằng Thủ tướng Israel ngày càng trở nên táo bạo hơn một phần vì niềm tin rằng dù có chuyện gì xảy ra, nước Mỹ vẫn sẽ đứng về phía ông.
“Ông Trump là người duy nhất trên thế giới có thể yêu cầu Bibi phải làm gì,” Ehud Olmert, cựu thủ tướng Israel và là một người chỉ trích mạnh mẽ ông Netanyahu, nhận định. (Bibi là biệt danh của Thủ tướng Netanyahu).
Trong chuyến thăm kéo dài hai ngày tới Israel của Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio, ông Netanyahu không phải đối mặt với bất kỳ lời chỉ trích nào từ phía Washington, ngay cả sau vụ tấn công của Israel vào ban lãnh đạo Hamas ở Qatar, một đồng minh quan trọng của Mỹ. Ông Rubio tuyên bố Mỹ không kỳ vọng vào một thỏa thuận với Hamas, “nhóm tuyên bố sứ mệnh của họ là hủy diệt nhà nước Do Thái” và cam kết “ủng hộ kiên định” mục tiêu của Israel.
Cuộc tấn công chưa từng có vào ban lãnh đạo Hamas ở Qatar là một dấu hiệu rõ ràng cho thấy Israel tin rằng họ có thể làm mọi việc, vượt qua mọi lằn ranh đỏ mà không bị cản trở, theo giới quan sát.
“Chúng ta đã thấy Israel gần như tự do oanh tạc các khu vực trên khắp Trung Đông. Và họ sẽ tiếp tục làm như vậy, trừ khi có ai đó hành động quyết liệt để ngăn họ lại,” Mairav Zonszein, nhà phân tích cấp cao về Israel tại Tổ chức Khủng hoảng Quốc tế (ICG) ở Bỉ, cho biết.
Vụ tấn công vào Doha, Qatar, đã khiến nhiều người bất ngờ vì nó vượt xa những gì họ có thể hình dung về giới hạn trong hành động của Israel. “Tôi không nghĩ người Qatar có thể tưởng tượng được rằng có một ngày Israel lại phóng tên lửa vào mục tiêu ngay giữa Doha,” nhà phân tích quốc phòng người Palestine Hamze Attar nói.
Cinzia Bianco, chuyên gia thỉnh giảng tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại châu Âu, cho biết các cuộc tấn công trước đây của Israel khắp Trung Đông cho thấy Qatar không hoàn toàn nằm ngoài tầm ngắm. “Nhưng rõ ràng không ai lường trước một cuộc tấn công trực diện như vậy. Và sự bất chấp cùng liều lĩnh đến mức mất kiểm soát trong hành động đó đã khiến mọi người đều phải bất ngờ,” Bianco nói.
Cùng với chiến dịch quân sự đang diễn ra ở Gaza City, nơi quân đội Israel yêu cầu khoảng một triệu người Palestine phải rời đi, giới quan sát tin rằng Israel dường như có kế hoạch tiếp tục cuộc chiến để xóa sổ Hamas, bất kể nguy cơ đổ vỡ các cuộc đàm phán.
“Tôi nghĩ điều cốt yếu ở đây là Israel rõ ràng không quan tâm đến bất kỳ thỏa thuận ngừng bắn hay đàm phán hòa bình nào,” Zonszein nhận định.
Các chuyên gia phân tích cho rằng việc Israel dường như chưa phải chịu bất kỳ đòn trừng phạt mạnh tay nào từ các nước trong khu vực và trên thế giới đã khiến chính quyền ông Netanyahu dám thách thức mọi giới hạn.
“Israel đã vượt qua lằn ranh đỏ này đến lằn ranh đỏ khác, nhưng không có gì xảy ra. Mỗi lần vượt giới hạn, họ lại quay lại làm điều đó lần nữa,” Rob Geist Pinfold, giảng viên an ninh quốc tế tại Đại học Hoàng gia London, kết luận. Hành động này đặt ra câu hỏi về giới hạn hành động của Israel và vai trò của cộng đồng quốc tế trong việc ngăn chặn leo thang căng thẳng.
Admin
Nguồn: VnExpress
