Những quyết định then chốt trong chiến dịch chống Hamas của Israel đang ngày càng tập trung vào Thủ tướng Benjamin Netanyahu, một thực tế mà theo giới quan sát là “chưa từng có tiền lệ” trong lịch sử nước này. Yohanan Plesner, chủ tịch Viện Dân chủ Israel, nhấn mạnh rằng sự đồng thuận giữa giới lãnh đạo chính trị, an ninh và quân sự hàng đầu vốn là nguyên tắc bất di bất dịch, nay đã bị phá vỡ.
Theo ông Plesner, việc Tổng tham mưu trưởng quân đội Israel buộc phải đưa quân vào những trận chiến mà chính ông không hoàn toàn tin tưởng đã làm gia tăng căng thẳng giữa Thủ tướng Netanyahu và các quan chức an ninh – quân sự hàng đầu.
Những bất đồng sâu sắc nhất xoay quanh ba vấn đề cốt lõi: quyết định tấn công Gaza City, chiến dịch tập kích ban lãnh đạo Hamas ở Qatar và nỗ lực đàm phán chấm dứt xung đột.
Trong những tuần gần đây, Tổng tham mưu trưởng Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF), Trung tướng Eyal Zamir, đã bày tỏ sự phản đối quyết định tấn công Gaza City, nơi được xem là thành trì cuối cùng của Hamas. Ông Zamir lo ngại về việc quân đội Israel có thể cạn kiệt lực lượng dự bị sau thời gian dài tham chiến, cũng như những rủi ro liên quan đến việc quản lý 2 triệu người Palestine và nguy cơ đối với tính mạng của các con tin. Bất chấp những lo ngại này, Thủ tướng Netanyahu vẫn quyết định phát động chiến dịch trên bộ vào thành phố, nơi hàng trăm nghìn dân thường Palestine vẫn còn mắc kẹt.
Trước đó, Thủ tướng Netanyahu từng hết lời ca ngợi “cách tiếp cận quyết liệt” của tướng Zamir khi bổ nhiệm ông vào vị trí Tổng tham mưu trưởng. Tuy nhiên, giờ đây, ông lại đi ngược lại khuyến nghị của tướng Zamir và các chỉ huy quân sự, an ninh cấp cao khác.
Tướng Zamir và Giám đốc cơ quan tình báo Mossad David Barnea cũng phản đối thời điểm Israel chọn không kích Qatar, quốc gia đang đóng vai trò trung gian đàm phán và là đồng minh thân cận của Mỹ. Họ ưu tiên tiếp tục các cuộc đàm phán ngừng bắn. Mặc dù vậy, IDF vẫn triển khai chiến dịch không kích vào văn phòng ban lãnh đạo chính trị Hamas tại Doha, Qatar. Mặc dù chiến dịch không thành công như mong đợi, khi các lãnh đạo Hamas đã kịp thời di chuyển, quyết định này đã gây ra làn sóng chỉ trích và đẩy tiến trình đàm phán đến bờ vực đổ vỡ.
Thủ tướng Netanyahu sau đó tuyên bố rằng vụ tấn công không phải là thất bại mà là một thông điệp mạnh mẽ gửi đến đối thủ.
Ngoài ra, Thủ tướng Netanyahu gần đây đã thay đổi lập trường đàm phán ngừng bắn, chuyển từ cách tiếp cận từng bước sang yêu cầu Hamas thả tất cả con tin cùng lúc và kết thúc cuộc chiến theo các điều kiện của Israel. Những yêu cầu này, bị cho là khó khả thi, đã vấp phải sự phản đối từ tướng Zamir, ông Barnea và cố vấn an ninh quốc gia Tzachi Hanegbi, những người muốn quay lại thỏa thuận từng bước trước đó.
Mặc dù các chỉ huy quân sự và an ninh Israel phải tuân thủ quyết định của chính phủ, sự ngần ngại của tướng Zamir trong chiến dịch tấn công Gaza City là điều dễ nhận thấy. Theo chuyên gia Idit Shafran Gittleman, mâu thuẫn lần này không chỉ là về chiến thuật hay chiến lược mà còn là về quan điểm đạo đức, giữa việc ưu tiên đánh bại Hamas bằng mọi giá và việc đảm bảo an toàn cho con tin.
Các cuộc thăm dò dư luận cho thấy đa số người dân Israel muốn đạt được thỏa thuận để giải cứu con tin và chấm dứt xung đột. Một số nhà phê bình cho rằng Thủ tướng Netanyahu cố tình kéo dài cuộc chiến để duy trì quyền lực và xoa dịu phe cực hữu trong liên minh cầm quyền, đồng thời đặt cược vào chiến thắng trước Hamas để thoát khỏi trách nhiệm về thất bại trong cuộc tấn công ngày 7/10/2023.
Thất bại trong việc bảo vệ các cộng đồng giáp ranh Dải Gaza đã gây tổn hại nghiêm trọng đến danh tiếng của quân đội và chính phủ Israel. Trong khi giới lãnh đạo quân sự và tổ chức an ninh nội bộ Shin Bet đã nhận trách nhiệm và nhiều sĩ quan cấp cao đã từ chức, Thủ tướng Netanyahu và nội các lại đổ lỗi cho lực lượng an ninh, dẫn đến rạn nứt ngày càng lớn.
Giáo sư Yossi Mekelberg nhận định rằng những quyết định quan trọng gần đây của Thủ tướng Netanyahu, bất chấp sự phản đối mạnh mẽ từ các tướng lĩnh quân đội, đã gây ra cuộc “khủng hoảng nghiêm trọng nhất” trong quan hệ dân sự – quân sự của Israel kể từ khi lập nước.
Một nhóm binh sĩ dự bị Israel thậm chí còn tuyên bố sẽ từ chối chấp hành lệnh gọi nhập ngũ cho chiến dịch chiếm đánh Gaza City, viện dẫn lý do an toàn của các con tin và lo ngại sâu sắc về thiệt hại nhân đạo. Họ phản đối cuộc xung đột Gaza, cho rằng các mục tiêu chiến dịch đang dần trở nên mơ hồ và kêu gọi cơ quan pháp lý cao nhất của IDF dừng chiến dịch tấn công Gaza City.
Admin
Nguồn: VnExpress
