Theo số liệu mới nhất từ APNIC Labs, tổ chức chuyên nghiên cứu về Internet khu vực châu Á – Thái Bình Dương, Việt Nam đạt tỷ lệ sử dụng IPv6 là 61,2% trong tháng 9. Mặc dù con số này có sự biến động, Việt Nam vẫn duy trì vị thế trong top 10 quốc gia hàng đầu thế giới về chuyển đổi IPv6, đồng thời xếp thứ hai trong khu vực Đông Nam Á.
Các chuyên gia nhận định, trong bối cảnh bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data), Internet vạn vật (IoT) và công nghệ 5G, việc sớm chuyển đổi sang IPv6 không chỉ là một bước tiến kỹ thuật mà còn là sự chuẩn bị cần thiết cho giai đoạn phát triển tiếp theo của Internet. Sự chuyển đổi này đặc biệt quan trọng khi số lượng thiết bị kết nối ngày càng tăng nhanh.
Đây cũng là nhiệm vụ trọng tâm mà Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng đã giao cho Trung tâm Internet Việt Nam (VNNIC) trong buổi làm việc với các đơn vị viễn thông vào cuối tháng 7. Bộ trưởng nhấn mạnh rằng IPv6 và IoT là những yếu tố then chốt để thúc đẩy sự phát triển của Internet thế hệ mới, đồng thời yêu cầu Việt Nam phải trở thành một trong những quốc gia tiên phong trong lĩnh vực này.
Mỗi thiết bị kết nối Internet đều cần một địa chỉ IP để định danh và giao tiếp. Địa chỉ IP đóng vai trò như địa chỉ nhà, giúp các hệ thống nhận diện và truyền dữ liệu qua lại trên mạng.
Từ khi Internet ra đời, hệ thống toàn cầu chủ yếu sử dụng IPv4, một giao thức IP thế hệ cũ với giới hạn khoảng 4,3 tỷ địa chỉ. Con số này từng được xem là rất lớn vào những năm 1980, nhưng nhanh chóng trở nên không đủ khi smartphone, IoT, điện toán đám mây và nhu cầu kết nối của hàng tỷ người dùng trên toàn cầu bùng nổ.

Năm 2011, không gian IPv4 chính thức cạn kiệt trên toàn cầu, buộc các tổ chức quản lý Internet phải áp dụng chính sách cấp phát hạn chế. Điều này không chỉ là một vấn đề kỹ thuật mà còn là một rào cản đối với sự phát triển của Internet hiện đại.

Theo VNNIC, do sự khan hiếm, giá mua bán địa chỉ IP đã lên tới khoảng 50 USD vào năm 2024. Trong khi đó, IPv6 với không gian định danh gần như vô hạn, trở thành chìa khóa để Internet tiếp tục mở rộng, đặc biệt trong kỷ nguyên của AI, 5G và kết nối vạn vật.
VNNIC đánh giá rằng việc chậm trễ trong triển khai IPv6 sẽ tạo ra những thách thức và rào cản đối với sự phát triển của hạ tầng và dịch vụ trên Internet.
Việt Nam gia nhập mạng lưới Internet toàn cầu vào năm 1997. Hơn một thập kỷ sau, vào năm 2008, các cơ quan quản lý đã bắt đầu quan tâm đến việc thúc đẩy sử dụng IPv6. Đến năm 2013, Mạng IPv6 Quốc gia chính thức được khai trương dưới sự phối hợp của VNNIC và các nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP) trong nước, dựa trên nền tảng Trạm trung chuyển Internet quốc gia (VNIX) và Hệ thống DNS quốc gia. Đây là nền tảng hạ tầng quan trọng cho quá trình chuyển đổi IPv6 của Việt Nam. Hiện tại, Việt Nam sử dụng đồng thời ba loại giao thức: IPv4 only, IPv6 only và kết hợp IPv4-IPv6.

Đại diện VNNIC cho biết Việt Nam là một trong những quốc gia tiên phong trên thế giới trong việc chuyển đổi sang giao thức mới. Đã có thời điểm, tỷ lệ sử dụng IPv6 tại Việt Nam đạt 65,35%, so với mức trung bình toàn cầu khoảng 40%, đưa Việt Nam lên vị trí thứ 7 trên thế giới.
Không chỉ đi đầu trong chuyển đổi, Việt Nam còn là quốc gia đầu tiên công bố lộ trình ngừng hoàn toàn IPv4, dự kiến vào năm 2032. Việc tắt dần IPv4 sẽ bắt đầu từ năm 2027, và đến năm 2030, hạ tầng mạng cơ bản sẽ chuyển hoàn toàn sang IPv6 only.
Để hỗ trợ quá trình chuyển đổi, VNNIC đã triển khai nhiều sáng kiến, bao gồm xây dựng nền tảng DNS64 công cộng, vận hành mô hình mạng nội bộ IPv6 only, tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu cho gần 3.700 kỹ sư, cùng với nhiều hội thảo kỹ thuật tại các sự kiện chuyên ngành. Các doanh nghiệp lớn như VNPT, Viettel, Mobifone và FPT cũng tích cực tham gia triển khai hạ tầng IPv6 trên mạng lưới và dịch vụ của mình.
Bên cạnh lợi ích về mặt kỹ thuật và mở rộng kết nối, IPv6 còn mang lại lợi ích về mặt kinh tế và môi trường. Theo VNNIC, việc sử dụng không gian địa chỉ rộng lớn giúp tiết kiệm chi phí đầu tư, giảm sự phụ thuộc vào thị trường mua bán IPv4 ngày càng đắt đỏ, đồng thời tối ưu hóa tài nguyên hệ thống, giúp Internet vận hành tiết kiệm năng lượng hơn.
Nghị quyết 57 xác định Việt Nam sẽ xây dựng hạ tầng công nghệ số tiên tiến, hiện đại, dung lượng siêu lớn, băng thông siêu rộng, ngang tầm các nước tiên tiến, đồng thời từng bước làm chủ một số công nghệ chiến lược, trong đó có IoT, 5G và 6G. Ngành viễn thông Việt Nam cũng đặt mục tiêu đến năm 2030, trung bình mỗi người dân có bốn kết nối IoT. Trong bối cảnh đó, nhu cầu về không gian địa chỉ sẽ tăng vọt và chỉ có thể đáp ứng khi toàn bộ hạ tầng chuyển sang IPv6.
Báo cáo tại Đại hội Đảng bộ Trung tâm Internet Việt Nam hồi tháng 5 khẳng định Việt Nam đã mạnh dạn đi trước, bắt kịp nhịp độ với các nước phát triển, và đang thực hiện thành công quá trình chuyển đổi Internet sang thế hệ mới hoạt động trên nền tảng IPv6.
Admin
Nguồn: VnExpress