Rối loạn tiền đình là một nhóm bệnh lý liên quan đến hệ thống giữ thăng bằng của cơ thể, bắt nguồn từ dây thần kinh số 8 và các kết nối của nó. Khi bộ phận này bị tổn thương, thông tin truyền dẫn bị sai lệch, dẫn đến các triệu chứng điển hình như mất thăng bằng, hoa mắt, chóng mặt và ù tai.
Bệnh được phân thành hai loại chính: rối loạn tiền đình trung ương và rối loạn tiền đình ngoại biên. Rối loạn tiền đình trung ương xảy ra khi có tổn thương hệ thống tiền đình ở hệ thần kinh trung ương, ví dụ như tổn thương nhân tiền đình, tổn thương đường liên kết của các nhân dây tiền đình ở thân não hoặc tiểu não. Các nguyên nhân thường gặp bao gồm đau nửa đầu, u não, nhiễm trùng não, xuất huyết não, nhồi máu não, chấn thương, tổn thương thần kinh do căng thẳng kéo dài, rối loạn tuần hoàn máu, sử dụng rượu bia và các chất kích thích. Triệu chứng của rối loạn tiền đình trung ương thường là đi đứng khó khăn, choáng váng khi thay đổi tư thế, chóng mặt và nôn ói.
Ngược lại, rối loạn tiền đình ngoại biên thường xuất phát từ các vấn đề như sỏi tai lạc chỗ, viêm dây thần kinh tiền đình, bệnh Ménière, viêm mê nhĩ, rò ngoại dịch, u dây thần kinh số 8, dị vật ống tai ngoài, viêm tai giữa cấp tính, hoặc các rối loạn chuyển hóa như suy giáp và tiểu đường. Các yếu tố nguy cơ khác bao gồm lối sống không lành mạnh, căng thẳng kéo dài, và lạm dụng rượu bia, chất kích thích.
Đối với rối loạn tiền đình ngoại biên, tình trạng chóng mặt tư thế kịch phát lành tính (BPPV) do sỏi tai lạc chỗ hoặc viêm dây thần kinh tiền đình thường xảy ra một cách tự phát và không liên quan đến tiền sử gia đình. Tính di truyền của các bệnh này chưa được chứng minh rõ ràng trong nhiều nghiên cứu. Tuy nhiên, bệnh Ménière có khoảng 10-12% trường hợp mang yếu tố gia đình, đặc trưng bởi các cơn chóng mặt tái phát tự phát, giảm thính lực thần kinh cảm giác, ù tai và cảm giác đầy trong tai. Trong khi đó, với rối loạn tiền đình trung ương, một số bệnh lý về não có liên quan đến gene, mặc dù cơ chế di truyền học vẫn đang được nghiên cứu.
Mặc dù không phải là bệnh di truyền trực tiếp từ cha mẹ sang con theo phương thức thông thường, những người có tiền sử gia đình mắc bệnh rối loạn tiền đình có thể có nguy cơ cao hơn do các yếu tố môi trường, lối sống chung hoặc một số bệnh lý di truyền khác.
Nếu trong gia đình có người mắc bệnh rối loạn tiền đình, bạn không nên quá lo lắng mà hãy chủ động theo dõi các triệu chứng như chóng mặt, buồn nôn, mất thăng bằng và ù tai. Khi có bất kỳ biểu hiện bất thường nào kéo dài, bạn nên đến khám tại các bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng hoặc Thần kinh để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Bác sĩ có thể chỉ định các kiểm tra chức năng tiền đình bằng hệ thống đo chức năng tiền đình công nghệ ảnh động nhãn đồ ứng dụng trí tuệ nhân tạo để chẩn đoán chính xác và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp. Việc chẩn đoán và điều trị sớm có thể giúp giảm nguy cơ biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống. Bên cạnh đó, duy trì một lối sống lành mạnh, bao gồm ngủ đủ giấc, giảm căng thẳng, tập thể dục đều đặn, hạn chế rượu bia và chất kích thích, ăn uống cân đối, và kiểm soát các bệnh nền như tiểu đường và huyết áp, cũng là những biện pháp quan trọng để tránh các triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn.
Admin
Nguồn: VnExpress
