Sau 8 năm gắn bó với Etihad, dấu ấn “nguyên bản” trong phong cách huấn luyện của Pep Guardiola đã dần phai nhạt. Minh chứng rõ nét nhất là việc ông sẵn sàng thay đổi những triết lý tưởng chừng như bất khả xâm phạm. Thủ môn Ederson, nổi tiếng với khả năng chơi chân điêu luyện, giờ đây có thể phải nhường vị trí cho Gianluigi Donnarumma, người không được đánh giá cao ở kỹ năng này.
Hình ảnh “số 9 ảo” trứ danh cũng không còn, thay vào đó là trung phong cắm Erling Haaland. Vị trí hậu vệ phải cũng không còn bó vào trung lộ như thời Oleksandr Zinchenko, mà có thể là Abdukodir Khusanov, một trung vệ điển hình với khả năng xoạc bóng ấn tượng.
So với đội hình Man City lập kỷ lục 100 điểm mùa giải 2017-2018, đội bóng hiện tại mang một diện mạo hoàn toàn khác. Sự thay đổi này đến từ khả năng học hỏi không ngừng của Guardiola. Ông tiếp thu những ý tưởng từ Roberto De Zerbi (cựu HLV Brighton) về luân chuyển bóng, chú trọng thể lực và cường độ như Eddie Howe (HLV Newcastle), và chịu ảnh hưởng từ lối pressing một kèm một của Andoni Iraola (HLV Bournemouth). Thậm chí, Guardiola còn chiêu mộ Pep Lijnders, trợ lý đắc lực một thời của Jurgen Klopp, để cải thiện khả năng chuyển đổi trạng thái của đội bóng.
Từng hoài nghi về vai trò của các HLV cố định, Guardiola đã thay đổi hoàn toàn sau khi nhận được lời khuyên từ Mikel Arteta khi cả hai còn làm việc tại Man City. Giờ đây, ông còn có thêm chuyên gia về lĩnh vực này, James French, để đối đầu với Nicolas Jover của Arsenal.
Bên kia chiến tuyến, Mikel Arteta thường bị xem là “bản sao của Pep” kể từ khi rời Man City để dẫn dắt Arsenal. Nhà cầm quân người Tây Ban Nha đã mang về những học trò cũ như Zinchenko, Gabriel Jesus, chiêu mộ thủ môn chơi chân tốt David Raya và triển khai lối chơi hậu vệ bó vào trung lộ.
Tuy nhiên, thực tế phức tạp hơn nhiều. Arteta chịu ảnh hưởng từ nhiều nguồn khác nhau: bóng đá giàu thể lực ở San Sebastian, sự kỷ luật từ David Moyes tại Everton, và thậm chí từng áp dụng lối đá phòng ngự Catenaccio để giành FA Cup 2020. Sau thất bại trong cuộc đua vô địch năm 2023, Arteta quyết định thắt chặt hàng phòng ngự, biến Arsenal thành đội bóng pressing và phòng ngự không bóng hiệu quả nhất châu Âu.
Song song với đó, Arteta cũng thay đổi tư duy về nhân sự. Trong khi Guardiola thích xoay tua đội hình với một nhóm cầu thủ nòng cốt, Arteta xây dựng hai đội hình để đối phó với lịch thi đấu dày đặc. Arsenal hiện có tới 25 cầu thủ sẵn sàng đá chính, cùng với hàng loạt “hậu vệ lai” như Ben White, Jurrien Timber, Riccardo Calafiori hay tân binh Piero Hincapie – những sản phẩm của triết lý đa năng mà chính ông đã góp phần xây dựng tại Man City.
Dù có những điểm khác biệt, Arteta và Guardiola vẫn song hành trong một vài xu hướng. Arsenal chiêu mộ Viktor Gyokeres, mẫu trung phong cơ bắp tương tự như Haaland. Bóng dài và tạt cánh trở nên phổ biến hơn khi không gian trong vòng cấm ngày càng bị thu hẹp. Những cầu thủ có khả năng đối đầu trực diện như Noni Madueke, Eberechi Eze (Arsenal) hay Rayan Cherki, Rayan Ait-Nouri (Man City) được ưu tiên.
Quan trọng hơn, sự thống trị của một triết lý duy nhất như tiki-taka hay gegenpressing đã nhường chỗ cho bóng đá lai ghép. Các HLV phải liên tục thích nghi để không bị tụt lại phía sau. Vì vậy, Ngoại hạng Anh không còn chỗ cho sự bảo thủ.
Guardiola đã chứng minh tài năng của mình qua vô số danh hiệu, nhưng ông chưa từng phải xây dựng lại một đội bóng từ đống tro tàn như khi Arteta trở lại Arsenal năm 2019. Con đường đưa Arsenal từ vị trí ngoài top 4 trở thành ứng cử viên vô địch rõ ràng không chỉ là sao chép Guardiola. Ngược lại, chính Guardiola cũng đã học hỏi từ Arteta, từ việc chú trọng các tình huống cố định cho đến cách tăng cường thể lực cho đội hình.
Thực tế là cả hai đều đang cùng tiến bộ, chứ không phải một người sao chép người kia. Họ là sản phẩm của một môi trường cạnh tranh khốc liệt, nơi mọi ý tưởng đều được thử lửa ngay lập tức. Chính sự linh hoạt đó đã giúp Arsenal và Man City giữ vững vị thế là hai đội bóng mạnh nhất nước Anh hiện tại.
Trước trận đại chiến tại Emirates, Guardiola không quên châm chọc: “Nếu Arteta vô địch, người ta sẽ nói rằng đó là do ông ấy tiêu tiền, chứ không phải do làm việc chăm chỉ. Tương tự như Liverpool của Arne Slot, nếu họ thắng, đó cũng là do chi tiêu mà thôi. Man City đâu phải là đội duy nhất từng bị nói như vậy.”
Ẩn sau lời mỉa mai đó là một sự thật: bóng đá hiện đại rất ít chỗ cho sự “nguyên bản”. Các HLV đều phải vay mượn, học hỏi, lai ghép các ý tưởng với mục tiêu cuối cùng là chiến thắng.
Kết quả trận đấu có thể định hình cuộc đua vô địch Ngoại hạng Anh mùa này. Bất kể kết quả ra sao, màn so tài này sẽ là minh chứng rõ ràng nhất cho sự tiến hóa của cả Guardiola lẫn Arteta – hai người không chỉ đối đầu mà còn vô tình “soi gương” nhau trên hành trình thích nghi với Ngoại hạng Anh đầy khắc nghiệt.
Admin
Nguồn: VnExpress
