Chính phủ Việt Nam đang hướng tới mục tiêu quan trọng: nâng hạng thị trường chứng khoán từ cận biên lên mới nổi thứ cấp theo đánh giá của tổ chức FTSE Russell ngay trong năm 2024. Theo Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng, Việt Nam đã nỗ lực đáp ứng các tiêu chí mà FTSE đề ra, và kết quả đánh giá sẽ được công bố vào ngày 7/10 tới.
Giới phân tích trong nước kỳ vọng việc nâng hạng sẽ tạo động lực tăng trưởng cho chỉ số VN-Index trong những tháng cuối năm, đồng thời mở ra cơ hội thu hút mạnh mẽ dòng vốn đầu tư nước ngoài vào thị trường chứng khoán Việt Nam.
Tuy nhiên, kinh nghiệm từ các thị trường quốc tế cho thấy, việc nâng hạng không phải lúc nào cũng đồng nghĩa với sự bùng nổ ngay lập tức. Thống kê cho thấy các chỉ số và thanh khoản có thể biến động theo nhiều hướng khác nhau sau khi được nâng hạng.
Điển hình như Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE), sau khi được MSCI nâng hạng vào tháng 9/2010, chỉ số thị trường đã tăng 4,6% trong tháng đầu tiên và thêm 3,4% trong tháng tiếp theo. Dù vậy, thanh khoản suy yếu đã kìm hãm đà tăng trưởng trong ba tháng sau đó, và giá trị giao dịch bình quân chỉ phục hồi mạnh mẽ sau nửa năm.
Tương tự, thị trường chứng khoán Qatar cũng trải qua hiệu ứng tích cực ngắn hạn sau khi được nâng hạng vào tháng 6/2013. Chỉ số Qatar Exchange tăng 1,83% trong tháng đầu và thêm 4,1% trong tháng kế tiếp, đạt mức tăng gần 12% sau nửa năm. Tuy nhiên, thanh khoản lại diễn biến chậm chạp, duy trì ở mức thấp hơn thời điểm nâng hạng trong bốn tháng đầu, trước khi cải thiện dần.
Dữ liệu từ Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam cũng cho thấy những diễn biến tương đồng ở các thị trường khác. Sau khi được FTSE nâng hạng vào tháng 3/2018, chỉ số đại diện thị trường tăng gần 5,7% trong quý đầu tiên và 8,8% sau một năm, trước khi lao dốc do khủng hoảng giá dầu và đại dịch Covid-19.
Tại Romania, sau khi được FTSE nâng hạng vào tháng 9/2019, chỉ số tăng khoảng 3,3% trong quý đầu tiên. Mặc dù thị trường sau đó giảm mạnh do đại dịch, có thời điểm mất 25%, nhưng đã nhanh chóng phục hồi và tăng tới 27,6% sau một năm.
Ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc Khối Nghiên cứu và Phát triển khách hàng cá nhân của Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam, nhận định: “Nâng hạng thị trường thường mang lại hiệu ứng tích cực trong ngắn hạn, nhưng diễn biến dài hạn phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm bối cảnh vĩ mô, biến động chính trị, chính sách tiền tệ, dịch bệnh và nội lực của thị trường.”
Theo chuyên gia của BSC, thanh khoản thường tăng trong bốn tháng trước khi có quyết định nâng hạng chính thức. Nhà đầu tư nước ngoài thường mua ròng nhiều hơn vào tháng công bố kết quả, sau đó giảm dần hoặc chuyển sang bán ròng. Tuy nhiên, các chuyên gia đều đồng ý rằng về trung và dài hạn, việc nâng hạng thường thúc đẩy giá trị giao dịch nhờ thu hút dòng vốn ngoại.
Ông Trần Hoàng Sơn, Giám đốc chiến lược thị trường của VPBankS, dự đoán dòng vốn chảy vào thị trường Việt Nam có thể đạt 3-7 tỷ USD khi quyết định nâng hạng có hiệu lực. Trong khi đó, chuyên gia của Vietcap ước tính con số này có thể dao động từ 6-8 tỷ USD. HSBC đưa ra dự báo lạc quan hơn, cho rằng việc FTSE nâng hạng có thể thu hút tối đa 10,4 tỷ USD vốn ngoại. Tuy nhiên, HSBC cũng lưu ý rằng dòng vốn thực tế có thể khiêm tốn hơn và được phân bổ theo từng giai đoạn, do FTSE thường thông báo trước 6 tháng về việc thay đổi phân loại thị trường.
Để được nâng hạng, Việt Nam phải đáp ứng 9 tiêu chí bắt buộc và 2 tiêu chí tham khảo. Các tiêu chí này được tổ chức xếp hạng thị trường xem xét dựa trên đánh giá thực tế và phản hồi tích cực từ nhà đầu tư nước ngoài.
Hiện tại, một số nhóm phân tích dự đoán khả năng Việt Nam được FTSE Russell công bố là thị trường mới nổi trong tháng 10 là khoảng 90%. Một số khác thận trọng hơn, cho rằng khả năng này là 70% vào cuối năm nay và 30% vào tháng 3/2026 nếu tổ chức xếp hạng cần thêm thời gian để theo dõi các vấn đề về thời gian thanh toán, phân phối chứng khoán và xử lý giao dịch thất bại.
Admin
Nguồn: VnExpress
