AI Cảnh Báo Nguy Cơ Bệnh Tật Nhiều Năm Trước: Mô Hình Mới

Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Nature ngày 17/9 vừa qua đã giới thiệu một mô hình trí tuệ nhân tạo (AI) đầy tiềm năng, có khả năng đưa ra các chẩn đoán y tế dựa trên công nghệ tương tự như chatbot ChatGPT. Mô hình này, có tên gọi Delphi-2M, được phát triển bởi một nhóm nghiên cứu quốc tế đến từ Anh, Đan Mạch, Đức và Thụy Sĩ.

Delphi-2M được xây dựng dựa trên lịch sử bệnh án của bệnh nhân và có khả năng dự đoán nguy cơ mắc hơn 1.000 loại bệnh khác nhau trong tương lai. Để đạt được điều này, các nhà nghiên cứu đã huấn luyện mô hình bằng cách sử dụng dữ liệu từ UK Biobank, một cơ sở dữ liệu nghiên cứu y sinh học quy mô lớn chứa thông tin chi tiết về khoảng nửa triệu người tham gia.

Điểm đặc biệt của Delphi-2M nằm ở cấu trúc mạng nơ-ron “transformer”, vốn nổi tiếng trong việc xử lý các tác vụ ngôn ngữ, tương tự như cách các chatbot hoạt động. Thay vì dự đoán chuỗi từ trong một câu, Delphi-2M được thiết kế để tìm kiếm các mô hình lặp lại trong bệnh án ẩn danh, từ đó dự đoán những diễn biến tiếp theo và thời điểm chúng có thể xảy ra. Tuy nhiên, mô hình này không dự đoán ngày chính xác mà chỉ ước tính khả năng mắc bệnh.

Quá trình phát triển Delphi-2M bao gồm việc sử dụng dữ liệu ẩn danh từ Anh, bao gồm thông tin nhập viện, bệnh án điện tử và các thói quen sinh hoạt như hút thuốc, được thu thập từ hơn 400.000 người tham gia dự án UK Biobank. Sau đó, nhóm nghiên cứu đã kiểm tra độ chính xác của các dự đoán bằng cách sử dụng dữ liệu từ những người tham gia Biobank khác và bệnh án của 1,9 triệu người ở Đan Mạch.

Kết quả cho thấy Delphi-2M hoạt động hiệu quả nhất trong việc dự đoán các bệnh có tiến trình rõ ràng như tiểu đường tuýp 2, đau tim và nhiễm trùng huyết, thay vì các sự kiện ngẫu nhiên như nhiễm trùng. Các nhà nghiên cứu hy vọng rằng công cụ này có thể giúp xác định những bệnh nhân có nguy cơ cao, từ đó cho phép can thiệp sớm và phòng ngừa bệnh hiệu quả hơn. Ví dụ, mô hình có thể khuyến nghị hạn chế uống rượu cho những người có khả năng mắc các bệnh về gan.

Nhà nghiên cứu lập trình cho mô hình AI tìm kiếm mô hình lặp lại ở bệnh án của mọi người. Ảnh: Jeff Dowling/EMBL-EBI
AI Tìm Kiếm Mô Hình Bệnh Án: Nghiên cứu và Ứng dụng (Ảnh: Jeff Dowling/EMBL-EBI). Ảnh: Internet

Mặc dù chưa sẵn sàng để sử dụng trong lâm sàng, Delphi-2M có tiềm năng ứng dụng rộng rãi trong lĩnh vực y tế. Mô hình AI này có thể cung cấp thông tin cho các chương trình sàng lọc bệnh và phân tích tất cả hồ sơ chăm sóc sức khỏe trong một khu vực để dự đoán nhu cầu, chẳng hạn như ước tính số ca đau tim ở Norwich, Anh vào năm 2030, từ đó giúp lập kế hoạch phân bổ nguồn lực hiệu quả hơn.

Tuy nhiên, nhóm tác giả nghiên cứu cũng nhấn mạnh rằng mô hình AI cần được tinh chỉnh và kiểm tra kỹ lưỡng trước khi ứng dụng rộng rãi, do tiềm ẩn sai lệch vì được xây dựng chủ yếu dựa trên dữ liệu UK Biobank về nhóm người từ 40-70 tuổi, không đại diện cho toàn bộ dân số. Hiện tại, họ đang nỗ lực nâng cấp mô hình để tính đến nhiều dữ liệu y tế hơn, bao gồm ảnh chụp, thông tin di truyền và phân tích máu.

Admin


Nguồn: VnExpress

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *