Vàng da là tình trạng da, mắt và nước tiểu chuyển sang màu vàng do sự tích tụ bilirubin trong máu. Bilirubin là một sắc tố màu vàng cam được tạo ra khi cơ thể phân hủy các tế bào hồng cầu cũ. Thông thường, gan sẽ xử lý bilirubin và đào thải ra khỏi cơ thể. Tuy nhiên, khi gan không hoạt động hiệu quả, bilirubin sẽ tích tụ lại, dẫn đến vàng da.
Có nhiều nguyên nhân gây ra vàng da, trong đó phổ biến nhất là các bệnh về gan. Các bệnh như viêm gan (do virus A, B, C, D, E), xơ gan, gan nhiễm mỡ hoặc gan sung huyết đều có thể làm suy giảm chức năng gan và gây vàng da. Đáng chú ý, viêm gan B là một vấn đề sức khỏe đáng quan tâm tại Việt Nam, ảnh hưởng đến khoảng 10% dân số. Bệnh thường tiến triển âm thầm và chỉ được phát hiện ở giai đoạn muộn.
Ngoài các bệnh về gan, các vấn đề liên quan đến đường mật cũng có thể gây vàng da. Đường mật có chức năng dẫn lưu dịch mật từ gan và túi mật xuống ruột non. Nếu đường mật bị tắc nghẽn do sỏi mật, viêm túi mật hoặc các nguyên nhân khác, bilirubin sẽ không thể đào thải ra ngoài, dẫn đến vàng da. Trong trường hợp này, người bệnh thường có các triệu chứng kèm theo như đau hạ sườn phải, sốt và buồn nôn.
Một nguyên nhân ít nghiêm trọng hơn gây vàng da là do ăn quá nhiều thực phẩm chứa caroten, chẳng hạn như cà rốt, bí đỏ và khoai lang. Tuy nhiên, vàng da do caroten không gây vàng mắt và sẽ tự biến mất khi bạn điều chỉnh lại chế độ ăn uống.
Khi nhận thấy các dấu hiệu của vàng da, điều quan trọng là bạn nên đi khám bác sĩ để được chẩn đoán chính xác nguyên nhân và điều trị kịp thời. Để phòng ngừa vàng da do các bệnh lý, hãy duy trì một lối sống lành mạnh, hạn chế rượu bia và thuốc lá, ăn uống điều độ và tập thể dục thường xuyên để bảo vệ chức năng gan.
Để phòng ngừa viêm gan B, tiêm vaccine là biện pháp hiệu quả nhất. Trẻ sơ sinh cần được tiêm vaccine viêm gan B trong vòng 24 giờ sau khi sinh. Nếu người mẹ bị nhiễm viêm gan B, trẻ cần được tiêm thêm huyết thanh kháng thể để trung hòa virus. Sau đó, trẻ cần được tiêm đầy đủ các mũi vaccine có thành phần viêm gan B theo lịch. Người lớn nên xét nghiệm máu để kiểm tra kháng thể trước khi tiêm vaccine. Nếu chưa có kháng thể hoặc kháng thể ở mức thấp, bạn nên tiêm phòng theo phác đồ ba mũi trong vòng 6 tháng và kiểm tra lại kháng thể định kỳ.
Admin
Nguồn: VnExpress
