Việt Nam đang đối mặt với một thách thức lớn trong lĩnh vực y tế: thiếu hụt nguồn nhân lực. Số lượng bác sĩ hiện tại chỉ đạt khoảng 15 người trên 10.000 dân, thấp hơn nhiều so với tiêu chuẩn 25-30 của các quốc gia phát triển. Để nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe cho toàn dân, việc đào tạo thêm hàng chục nghìn bác sĩ trong những năm tới là một nhiệm vụ cấp bách.
Tuy nhiên, rào cản lớn nhất không nằm ở số lượng chỉ tiêu tuyển sinh, mà nằm ở chi phí đào tạo. Một sinh viên y khoa cần tối thiểu 6 năm học tập, với tổng chi phí ước tính từ 600 đến 800 triệu đồng cho học phí và sinh hoạt. Đây là một gánh nặng tài chính quá lớn đối với nhiều gia đình có hoàn cảnh khó khăn. Ước mơ trở thành bác sĩ của nhiều bạn trẻ đành phải gác lại vì không đủ khả năng chi trả. Không ít học sinh dù trúng tuyển vào các trường y danh tiếng nhưng buộc phải từ bỏ cơ hội để đi làm công nhân hoặc chuyển sang các ngành học khác.
Một giải pháp khả thi là thực hiện chính sách miễn học phí đào tạo bác sĩ cho sinh viên có hoàn cảnh khó khăn, bao gồm tài trợ toàn bộ chi phí học tập và sinh hoạt cơ bản trong suốt 6 năm học.
Điều quan trọng là chính sách này không mang tính chất “cho không”. Sau khi tốt nghiệp, các bác sĩ sẽ hoàn trả lại chi phí đào tạo theo những phương thức linh hoạt: trả góp từ 5 đến 6 triệu đồng mỗi tháng trong vòng 10 năm, phù hợp với mức lương khởi điểm và khả năng chi trả tăng dần theo thâm niên; hoặc trả một lần toàn bộ số tiền từ 600 đến 800 triệu đồng nếu gia đình hoặc cá nhân có đủ điều kiện tài chính sau khi tốt nghiệp.
Như vậy, đây là một sự đầu tư ban đầu để mở ra cơ hội cho những bạn trẻ tài năng nhưng gặp khó khăn về tài chính. Khi họ thành công, họ sẽ tự nguyện hoàn trả chi phí, tạo nên một chu trình công bằng và bền vững.
Một điểm khác biệt quan trọng của chính sách này là “không ràng buộc bác sĩ phải phục vụ trong hệ thống y tế công lập”. Sau khi tốt nghiệp, họ hoàn toàn có quyền tự do lựa chọn nơi làm việc, có thể là bệnh viện công, bệnh viện tư nhân, hoặc tự mở phòng khám riêng.
Thực tế cho thấy, nhiều bác sĩ làm việc trong khu vực tư nhân hiện nay có thu nhập từ 30 đến 50 triệu đồng mỗi tháng. Họ vẫn đang đóng góp vào sự phát triển của nền kinh tế, phục vụ người dân và giảm tải áp lực cho hệ thống y tế công. Việc miễn phí đào tạo nhưng cho phép bác sĩ tự do lựa chọn nơi làm việc sẽ tạo động lực mạnh mẽ, thu hút nhân tài vào ngành y, đồng thời đảm bảo sự phát triển cân bằng giữa y tế công và tư.
Giả sử cần hỗ trợ đào tạo thêm 1.000 sinh viên nghèo mỗi năm, với mức hỗ trợ 120 triệu đồng/người/năm, thì sau 6 năm, tổng chi phí cần thiết sẽ là khoảng 720 tỷ đồng/năm.
Điều đáng chú ý là sau khoảng 7 năm, khi các bác sĩ bắt đầu hoàn trả chi phí đào tạo, dòng tiền này sẽ quay trở lại ngân sách, tạo ra một cơ chế tự vận hành. Quỹ này có thể tiếp tục hỗ trợ cho nhiều sinh viên nghèo khác, mở rộng cơ hội cho những thế hệ bác sĩ tương lai.
Chính sách này vừa mang tính nhân văn sâu sắc, vừa đảm bảo tính thực tế và công bằng: những người nhận được hỗ trợ sẽ hoàn trả lại chi phí sau này, nhưng được thực hiện một cách linh hoạt, phù hợp với hoàn cảnh của từng cá nhân.
Chính sách “miễn phí” đào tạo cho sinh viên nghèo, đi kèm với cơ chế hoàn trả linh hoạt, không chỉ giúp Việt Nam nhanh chóng đạt được các tiêu chuẩn quốc tế về số lượng bác sĩ, mà còn đảm bảo công bằng xã hội và thúc đẩy sự phát triển đồng đều của cả hệ thống y tế công và tư.
Admin
Nguồn: VnExpress