Năm 1995, nhiếp ảnh gia người Nhật Bản Yuichi Kobayashi lần đầu tiên đặt chân đến Hà Nội và ngay lập tức bị cuốn hút bởi nhịp sống thường nhật nơi đây. Ông dành thời gian lang thang khắp các con phố, ghi lại những khoảnh khắc đời thường mà sau này trở thành ký ức vô giá về một Hà Nội xưa.
Ông Kobayashi nhớ lại, vào thời điểm đó, khu phố cổ còn khá yên bình và chưa thực sự là điểm đến quen thuộc của du khách quốc tế. Số lượng các chuyến bay thẳng đến sân bay Nội Bài còn hạn chế, khiến việc di chuyển trở nên khó khăn hơn.
Trong một bức ảnh chụp trên phố Hàng Bài, hình ảnh một cửa hàng mũ nhỏ nép mình bên cạnh những gánh hàng rong quen thuộc đã được ông Kobayashi ghi lại. Thật bất ngờ, khi ông trở lại Hà Nội vào năm 2022, cửa hàng và tòa nhà gần như vẫn còn nguyên vẹn sau gần ba thập kỷ.
Một khoảnh khắc khác được ghi lại vào năm 1998 trên phố Tràng Tiền, khi một người mẹ đạp xe lướt qua ống kính của nhiếp ảnh gia. Phía sau, bốt điện thoại công cộng, một hình ảnh quen thuộc của Hà Nội thời đó, nay đã hoàn toàn biến mất. Ông Yuichi kể lại, muốn gọi điện thoại, người dân phải mua thẻ tại bưu điện.
Trên phố Hàng Trống vào tháng 8/1999, hình ảnh một người đạp xích lô với dáng vẻ “thật ngầu” đã thu hút sự chú ý của ông Yuichi. Thời bấy giờ, xích lô được xem như một phương tiện “taxi” phổ biến của người dân thủ đô.
Những quán hàng rong bán nước và đồ ăn trên phố Hàng Bông năm 1998 cũng được ông Kobayashi ghi lại một cách chân thực.
Theo nhiếp ảnh gia Yuichi, ông đã có sở thích chụp ảnh những khoảnh khắc đời thường trên phố từ khi còn là học sinh ở Nhật Bản. Đến Hà Nội, ông nhanh chóng bị cuốn hút vào cuộc sống và văn hóa đa dạng của người dân nơi đây. “Tôi đã say mê ghi lại những ‘biểu cảm’ khác nhau của thành phố”, ông chia sẻ.
Một chiếc xe buýt chở khách trên phố Lê Thái Tổ vào tháng 3/1998 cũng lọt vào ống kính của ông. Vào những năm 1990, các tuyến xe buýt còn thưa thớt và chưa thực sự tiện lợi. Ông Yuichi nhận thấy rằng đường sá và các phương tiện giao thông công cộng đã được cải thiện đáng kể từ khoảng năm 2005.
Hình ảnh một cửa hàng vẽ tranh chân dung trên phố Huế, đoạn gần hồ Hoàn Kiếm vào tháng 2/1998, cho thấy sự chỉn chu của người họa sĩ khi mặc vest như một nhân viên văn phòng. Đến năm 2017, ông Yuichi quay lại và nhận thấy cửa hàng vẫn ở nguyên vị trí cũ.
“Tôi luôn thán phục kỹ năng của các tài xế xe ôm khi nhìn họ ngủ trưa”, ông Yuichi nói về bức ảnh chụp năm 1998 ở Tràng Tiền, ghi lại một khung cảnh bình yên và vắng vẻ.
Nhà thờ Lớn vào năm 1997 gần như không có bóng dáng du khách, xe cộ thưa thớt. Khoảng sân rộng trước nhà thờ là nơi lý tưởng để trẻ em chơi đá bóng. Ông Yuichi nhớ lại, vào thời điểm đó, Hà Nội còn thiếu các tài nguyên du lịch nổi bật. Vịnh Hạ Long, một điểm đến gần Hà Nội, nhưng dịch vụ chưa tốt và đường sá đi lại khó khăn, mất đến 5 giờ di chuyển.
Phố Tràng Tiền vào một tối mùa đông năm 1998 được ông Yuichi ghi lại. “Tôi nhớ đó là mùa đông cực kỳ lạnh”, ông nói. Bên phải bức ảnh là một hiệu sách lớn. Thời đó, người dân cần mua sách thường đến Tràng Tiền hoặc Đinh Lễ. Sau khi mua sắm, họ thường ghé qua quán kem Tràng Tiền gần đó, đặc biệt đông vào mùa hè, đôi khi người đứng chờ chiếm đến nửa đường.
Bức ảnh chụp trước Tết năm 2007 trên phố Đinh Lễ cho thấy các hàng cắt tóc vỉa hè xuất hiện khắp nơi. “Thợ cắt tóc đang làm việc trên khu đất vàng, cách 200 m về bên trái là khách sạn Metropole, cách 300 m về bên phải là Bưu điện Hà Nội”, ông Yuichi mô tả.
Hình ảnh trên phố Hàng Bồ năm 2007 cho thấy một nét đặc trưng của khu phố cổ. Vào cuối tuần, khi các cơ quan đóng cửa, chủ sạp bày hàng hóa ra vỉa hè, treo kín cửa sắt. Đến tối chủ nhật, họ lại dọn dẹp sạch sẽ như chưa từng có gì. Sự tương phản đó khiến ông Yuichi cảm thấy thú vị.
Theo nhiếp ảnh gia, khu phố cổ Hà Nội chỉ bắt đầu chuyển mình từ những năm 2000. Chợ Hàng Da, nổi tiếng với đồ thủ công, đã được thêm vào sách hướng dẫn du lịch bán nhiều ở Nhật Bản.
“Tư thế bắt chéo chân chờ khách của họ thật buồn cười”, ông Yuichi nói về bức ảnh chụp tại Hàng Gai năm 2008. Khu phố này đã xuất hiện những cửa hàng bán đồ lưu niệm cho khách nước ngoài từ những năm 1990.
Ông Yuichi Kobayashi hiện đang lưu giữ hàng trăm bức ảnh về Hà Nội xưa. Ông đã đăng tải những tư liệu này lên trang cá nhân khoảng 7 năm trước, nhưng ít người để ý. Gần đây, sự quan tâm của mọi người về Hà Nội xưa ngày càng tăng. “Nếu đủ điều kiện, tôi sẽ cân nhắc xuất bản một cuốn sách ảnh”, ông chia sẻ.
Theo ông Yuichi, khu phố cổ Hà Nội vẫn mang nhiều hoài niệm, vì vậy ông yêu thích không khí cả xưa và nay. Trong tương lai, ông không biết khu phố sẽ thay đổi theo chiều hướng nào. Điều quan trọng là đảm bảo sự cân bằng để khu phố cổ “phục vụ đời sống người dân Hà Nội, gìn giữ giá trị lịch sử và đón tiếp du khách”.
Bức ảnh chụp khu vực trước tòa Hàm Cá Mập năm 1998. Hiện nay, tòa nhà này đã bị phá dỡ để mở rộng không gian quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục, phục vụ nhu cầu của người dân và du khách.
Admin
Nguồn: VnExpress
