Nghiên cứu mới công bố trên tạp chí Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) cho thấy sông Hằng, huyết mạch của Ấn Độ và các quốc gia lân cận, đang đối mặt với giai đoạn khô hạn nghiêm trọng nhất trong hơn một thiên niên kỷ qua.
Nhóm nghiên cứu, bao gồm các nhà khoa học từ Viện Công nghệ Ấn Độ Gandhinagar và Đại học Arizona (Mỹ), đã sử dụng kết hợp dữ liệu lịch sử, thông tin về khí hậu cổ đại và các mô hình thủy văn để đưa ra kết luận này. Họ phát hiện ra rằng, nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng đáng báo động này là do các hoạt động của con người, khiến cho đợt hạn hán hiện tại trở nên tồi tệ hơn bất kỳ đợt hạn hán nào từng được ghi nhận trong lịch sử con sông.
Để tái tạo lại lưu lượng dòng chảy của sông Hằng trong 1.300 năm qua (từ năm 700 đến 2012), các nhà khoa học đã phân tích vòng cây từ kho dữ liệu Monsoon Asia Drought Atlas (MADA). Sau đó, họ sử dụng các chương trình máy tính mạnh mẽ để kết hợp dữ liệu vòng cây này với các tài liệu hiện đại, từ đó tạo ra một khung thời gian chi tiết về lưu lượng của dòng sông. Tính chính xác của nghiên cứu được đảm bảo bằng cách đối chiếu dữ liệu với các đợt hạn hán và nạn đói đã được ghi nhận trong lịch sử.
Kết quả cho thấy, tình trạng khô hạn gần đây của sông Hằng từ năm 1991 đến 2020 nghiêm trọng hơn 76% so với đợt hạn hán tồi tệ nhất trước đó, xảy ra vào thế kỷ 16. Không chỉ dòng sông trở nên khô cạn hơn, mà hạn hán còn xảy ra thường xuyên hơn và kéo dài hơn do tác động từ các hoạt động của con người. Mặc dù có một số yếu tố khí hậu tự nhiên tác động, nhưng yếu tố chủ chốt vẫn là sự suy yếu của gió mùa hè.
Sự suy yếu của gió mùa có liên quan đến nhiều tác nhân do con người gây ra, chẳng hạn như sự ấm lên của Ấn Độ Dương và ô nhiễm không khí từ aerosol nhân tạo. Aerosol, bao gồm các giọt chất lỏng hoặc hạt rắn mịn thải ra từ các nhà máy, phương tiện giao thông và nhà máy điện, có thể làm giảm lượng mưa.
Đáng chú ý, các nhà khoa học cũng phát hiện ra rằng phần lớn các mô hình khí hậu hiện tại không thể hiện được xu hướng khô hạn nghiêm trọng này. Họ nhấn mạnh sự cần thiết phải xem xét tương tác giữa các yếu tố kiểm soát lượng mưa trong đợt gió mùa hè, bao gồm cả các biến động khí hậu quy mô lớn và tác động từ các hoạt động của con người. Nhóm nghiên cứu kêu gọi cải thiện các mô hình khí hậu để tính đến tác động khu vực của hoạt động con người, đồng thời thực hiện các biện pháp quản lý nước phù hợp để giảm thiểu nguy cơ thiếu nước.
Sông Hằng, với chiều dài khoảng 2.510 km, bắt nguồn từ dãy Himalaya và là dòng sông quan trọng bậc nhất đối với tiểu lục địa Ấn Độ. Tuy nhiên, dòng sông này, vốn cung cấp nước và sinh kế cho hơn 600 triệu người Ấn Độ, đang bị ô nhiễm nghiêm trọng do nước thải công nghiệp chưa qua xử lý, các tập tục hỏa táng xác hoặc thả trôi sông, và việc tắm nước sông trong các lễ hội tôn giáo lớn.
Admin
Nguồn: VnExpress
