Sự ra đi của cụ Maria Branyas Morera, người phụ nữ cao tuổi nhất thế giới, ở tuổi 117 đã để lại một di sản khoa học vô giá. Trước khi qua đời, cụ đã hiến tặng cơ thể mình cho các nhà khoa học với hy vọng tìm ra bí mật của sự trường thọ.
Trong nhiều năm, Tiến sĩ Manel Esteller, Trưởng khoa Di truyền học tại Đại học Y khoa Barcelona (Tây Ban Nha), cùng các cộng sự đã miệt mài phân tích DNA, hệ vi sinh vật và các chỉ số sinh học của cụ Branyas. Kết quả nghiên cứu, được công bố trên tạp chí Cell Reports Medicine vào ngày 24/9, khẳng định một điều thú vị: chìa khóa để sống lâu một cách phi thường nằm ở sự kết hợp cân bằng 50/50 giữa yếu tố di truyền và lối sống.
Một trong những khía cạnh nổi bật nhất trong lối sống của cụ Branyas là chế độ ăn uống. Cụ duy trì thói quen ăn ba hộp sữa chua tự nhiên không đường, giàu probiotic mỗi ngày. Đặc biệt, cụ ưa chuộng nhãn hiệu La Fageda của xứ Catalan, nổi tiếng với hàm lượng cao các vi khuẩn có lợi như Lactobacillus delbrueckii bulgaricus và Streptococcus thermophilus. Các lợi khuẩn này đóng vai trò quan trọng trong việc chống lại chứng viêm mãn tính, một trong những nguyên nhân hàng đầu gây lão hóa và bệnh tật.
Bên cạnh sữa chua, cụ Branyas còn bổ sung một lượng lớn chất xơ, hoạt động như một prebiotic, tức thức ăn cho lợi khuẩn. Theo Eloy Santos, tác giả chính của nghiên cứu, món sinh tố từ 8 loại ngũ cốc khác nhau mà cụ dùng mỗi sáng là một ví dụ điển hình.
Sự kết hợp giữa probiotic (từ sữa chua) và prebiotic (từ chất xơ) đã tạo ra một hệ sinh thái đường ruột khỏe mạnh, nơi vi khuẩn Bifidobacterium chiếm ưu thế. Các nhà khoa học tin rằng điều này đã góp phần tạo nên một hệ chuyển hóa lành mạnh, từ đó làm chậm quá trình lão hóa tế bào của cụ Branyas một cách đáng kể. Các xét nghiệm cho thấy tuổi sinh học của cụ trẻ hơn tới 23 tuổi so với tuổi thực tế. Chế độ ăn uống của cụ là một hình mẫu của chế độ ăn Địa Trung Hải, giàu rau củ, trái cây, các loại hạt, dầu ô liu, và hạn chế thịt đỏ cùng thực phẩm chế biến sẵn.
Tuy nhiên, lối sống thôi chưa đủ để giải thích sự trường thọ của cụ. Phân tích di truyền cho thấy cụ Branyas sở hữu “những gen rất tốt giúp bảo vệ chống lại nhiều rối loạn, cùng các biến thể di truyền mà chưa ai từng thấy”. Tiến sĩ Esteller nhấn mạnh: “Cụ có những gen mang lại lợi thế trong việc duy trì hoạt động hiệu quả của các vi khuẩn tốt trong đường ruột. Không phải ai ăn những vi khuẩn này cũng có thể tận dụng được chúng, nhưng cụ đã có một sự kết hợp hoàn hảo”.
Nhờ sự cộng hưởng giữa gen ưu việt và lối sống lành mạnh, cụ Branyas không chỉ sống lâu mà còn sống khỏe mạnh. Cụ minh mẫn gần như suốt cuộc đời, chỉ gặp một vài vấn đề nhỏ về đau khớp và thính lực. Cụ đã sống sót qua hai cuộc Thế chiến, cuộc nội chiến Tây Ban Nha, đại dịch cúm Tây Ban Nha năm 1918, và cả đại dịch COVID-19. Thậm chí, cụ từng mắc COVID-19 vào năm 2020 nhưng hoàn toàn không có triệu chứng, trở thành bệnh nhân cao tuổi nhất hồi phục vào thời điểm đó.
Nghiên cứu về cụ Maria Branyas Morera không chỉ là câu chuyện về một cá nhân phi thường mà còn mở ra những hướng đi mới cho y học. Tiến sĩ Esteller cho biết: “Kết quả của chúng tôi đã giúp xác định các yếu tố có thể giúp nhiều người lớn tuổi sống lâu hơn, khỏe mạnh hơn. Chúng tôi đã xác định được các gen đặc biệt liên quan đến sự trường thọ khỏe mạnh và do đó có thể là mục tiêu mới cho việc phát triển thuốc”.
Admin
Nguồn: VnExpress
