Đứt gãy Great Glen: Đường thẳng khổng lồ chia đôi Scotland

Những hình ảnh vệ tinh chụp từ Scotland đã làm lộ ra một vết sẹo địa chất khổng lồ, cắt ngang qua phần lãnh thổ phía bắc của quốc gia này theo hướng từ đông bắc xuống tây nam. Vết sẹo này, được biết đến với tên gọi đứt gãy Great Glen, là một đứt gãy trượt ngang, hình thành do sự dịch chuyển ngang của hai mảng kiến tạo vỏ Trái Đất.

Đứt gãy Great Glen được hình thành vào giai đoạn cuối của kỷ kiến tạo sơn Caledonia, một sự kiện tạo núi kéo dài khoảng 150 triệu năm (từ 430 đến 390 triệu năm trước). Sự kiện này xảy ra khi các lục địa cổ đại Laurentia, Baltica và Avalonia dần va chạm vào nhau. Quá trình va chạm này đã nghiền nát và uốn cong các rìa lục địa, tạo nên những dãy núi và thung lũng gồ ghề. Đứt gãy Great Glen nằm thẳng hàng với Great Glen, một thung lũng dài 100 km trải dài từ Inverness ở phía đông bắc đến Fort William, và là nơi chứa đựng một chuỗi các hồ nước, trong đó nổi tiếng nhất là hồ Loch Ness.

Đứt gãy Great Glen được khoanh tròn đỏ trong ảnh vệ tinh. Ảnh: Hiệp hội Địa chất học
Ảnh vệ tinh: Vết đứt gãy Great Glen ở Scotland. Ảnh: Internet

Những biến động địa chất này không chỉ định hình cảnh quan Scotland mà còn có ảnh hưởng sâu sắc đến lịch sử nhân loại trong khu vực. Địa hình hiểm trở và điều kiện khắc nghiệt xung quanh đứt gãy Great Glen đã góp phần vào sự phát triển của các bộ lạc Scotland. Mạng lưới gia đình mở rộng và cộng đồng hưng thịnh trong những khu vực vùng cao hẻo lánh, gồ ghề, nơi khó kiểm soát. Great Glen đóng vai trò như một ranh giới tự nhiên giữa vùng cao nguyên phía tây và phần còn lại của nước Anh, trở thành một điểm giao tranh chiến lược quan trọng trong các cuộc nổi dậy đẫm máu vào thế kỷ 17 và 18.

Đứt gãy Great Glen vẫn được coi là hoạt động cho đến thế kỷ 20, đồng nghĩa với việc nó vẫn có khả năng trượt. Do sự chuyển động địa chất chậm chạp, những trận động đất nhỏ vẫn thỉnh thoảng xảy ra ở vùng cao nguyên ngày nay, mặc dù chúng thường có cường độ nhẹ.

Admin


Nguồn: VnExpress

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *