Tổng thống Mỹ Donald Trump gần đây đã đưa ra một tuyên bố gây bất ngờ trên mạng xã hội Truth Social, cho rằng Ukraine có thể giành lại toàn bộ lãnh thổ ban đầu nếu nhận được sự hỗ trợ từ Liên minh châu Âu (EU). Ông viết: “Nga và Tổng thống Vladimir Putin đang gặp những khó khăn lớn về kinh tế, và đây là lúc Ukraine phải hành động… Ukraine đang ở vị thế có thể chiến đấu”.
Tuy nhiên, giới chuyên gia nhận định rằng tuyên bố này, dù có vẻ là một sự đảo ngược quan điểm của ông Trump, lại đặt ra một thách thức không nhỏ cho Ukraine. Theo họ, với tình hình chiến trường hiện tại, Ukraine chỉ có thể bắt đầu giành lại lãnh thổ khi có một sự thay đổi lớn trong phản ứng của liên minh phương Tây đối với cuộc xung đột.
Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk cũng đã lên tiếng về vấn đề này. Ông viết: “Tổng thống Trump tuyên bố Ukraine, với trợ giúp từ EU, có thể giành lại toàn bộ lãnh thổ… Thà đối mặt với sự thật còn hơn là ảo tưởng”. Thủ tướng Tusk dường như ám chỉ rằng Mỹ có thể giảm bớt sự can dự vào cuộc xung đột và chuyển giao trách nhiệm chấm dứt chiến sự cho châu Âu.
Trong khi giới lãnh đạo châu Âu hoan nghênh sự thay đổi này, họ vẫn hoài nghi về khả năng nó sẽ gia tăng áp lực lên Nga, hay chỉ khiến một số quốc gia châu Âu vốn đã gánh vác trách nhiệm lớn phải làm nhiều hơn nữa.
Một quan chức cấp cao thuộc bộ chỉ huy quân sự Ukraine cho biết, nếu Washington đồng ý hỗ trợ Ukraine bằng 100% năng lực của mình thông qua việc viện trợ các vũ khí tiên tiến, thì tuyên bố của Tổng thống Trump hoàn toàn có cơ sở. Quan chức này nhấn mạnh, việc Mỹ chuyển một lượng vũ khí lớn cho Ukraine sẽ cải thiện tốc độ tuyển quân, hiệu suất chiến đấu và giải quyết tình trạng thiếu đạn dược, mở đường cho các bước tiến nhanh chóng trên chiến trường.
Hạ nghị sĩ Cộng hòa Michael Turner, sau chuyến thăm Kiev, cũng khẳng định Ukraine hoàn toàn có thể giành lại lãnh thổ. Tuy nhiên, ông cho rằng chìa khóa để đạt được điều này là Mỹ và các nước châu Âu cần áp đặt thêm các lệnh trừng phạt kinh tế và rào cản thương mại nghiêm khắc hơn nữa để bóp nghẹt sản xuất công nghiệp của Nga và chặn đứng nguồn tài chính cho chiến dịch tại Ukraine.
Mặc dù vậy, trung tướng Ben Hodges, cựu chỉ huy lục quân Mỹ tại châu Âu, nhận xét rằng một cam kết toàn diện về việc tiếp tục viện trợ và hỗ trợ quân sự từ Washington vẫn chưa được đưa ra kể từ khi xung đột bùng phát. NATO, dù ủng hộ Ukraine, vẫn luôn ngần ngại hỗ trợ hết mình cho nỗ lực giành lại toàn bộ lãnh thổ của Kiev, bao gồm cả bán đảo Crimea.
Các quan chức và nhà ngoại giao NATO gần đây đã đưa ra những đánh giá ảm đạm về khả năng Ukraine giành lại được phần lớn lãnh thổ. Họ cho rằng một cuộc phản công lớn sẽ là một thử thách cam go với Kiev, khi họ vừa thiếu nhân lực, vừa thiếu vũ khí.
Theo một quan chức NATO giấu tên, đà tiến của Nga có thể chậm, nhưng động lực đang nghiêng về phía Moskva. Tuy nhiên, người này cũng cho biết các đồng minh không tin phòng tuyến Ukraine có thể sụp đổ và mức độ viện trợ chắc chắn sẽ khiến cục diện thay đổi.
Trong khi đó, Điện Kremlin đang phải vật lộn để hiện thực hóa ngay cả các mục tiêu đã được điều chỉnh của Tổng thống Vladimir Putin, như kiểm soát trọn 4 tỉnh mà Nga tuyên bố sáp nhập hồi năm 2022. NATO ước tính với đà tiến hiện tại, Moskva sẽ không thể kiểm soát toàn bộ những khu vực này ngay cả trong ba năm tới.
Anders Puck Nielsen, nhà phân tích quân sự tại Học viện Quốc phòng Hoàng gia Đan Mạch, cho rằng lợi thế về vũ khí đang nghiêng về phía Nga, điều khiến chiến dịch phản công của Ukraine sẽ càng trở nên khó khăn hơn. Tuy nhiên, ông lưu ý rằng Moskva có thể đối mặt tình trạng thiếu hụt nhân lực trong tương lai nếu nền kinh tế bị tổn hại đáng kể.
Nhiều chuyên gia cũng cho rằng ngay cả khi các bên ủng hộ đáp ứng được nguyện vọng về tài chính và vũ khí của Ukraine, nước này vẫn sẽ gặp phải tình trạng thiếu quân, gây ảnh hưởng đến sức chiến đấu.
Matthew Saville, giám đốc khoa học quân sự tại Viện Nghiên cứu Quốc phòng và An ninh Hoàng gia Anh (RUSI), cho biết Nga đang kéo dài cuộc xung đột bằng cách thay đổi chiến thuật, dựa nhiều hơn vào những cuộc tấn công bộ binh.
Ukraine hiện giữ được thế trận nhờ viện trợ quốc tế và đẩy mạnh sản xuất UAV. Thành công của nước này với các chiến dịch tập kích nhà máy lọc dầu bắt đầu tác động đến nền kinh tế Nga, nhưng theo Saville, những tổn thương này vẫn chưa đủ để tạo ra một bước ngoặt.
Cựu bộ trưởng quốc phòng Ukraine Oleksii Reznikov cho hay ông luôn tin Kiev có khả năng chiến thắng nếu các đối tác cung cấp viện trợ đúng loại, đúng thời điểm. Ông khẳng định thắng lợi là khả thi với điều kiện Ukraine nhận đủ viện trợ và phương Tây siết chặt thêm trừng phạt lên Nga.
Yan Matveyev, nhà phân tích quốc phòng độc lập người Nga, nhận định Moskva vẫn sẽ tiếp tục duy trì ưu thế nếu không có biến động lớn nào. Ông nhấn mạnh rằng Ukraine chỉ có thể giành lại toàn bộ lãnh thổ bằng biện pháp quân sự khi đối thủ của họ cạn kiệt nguồn lực kinh tế.
Mikhail Zvinchuk, một blogger quân sự nổi tiếng người Nga, cho rằng dù Tổng thống Trump đã thay đổi lập trường, thực chất không có bất kỳ bước chuyển biến nào trong quan điểm của Mỹ rằng châu Âu phải là bên gánh trách nhiệm chính hỗ trợ Ukraine. Ông cũng cho rằng Nga đang gặp khó khăn trong việc phát huy lợi thế về nhân lực và thiết bị, và cần tiếp tục gây áp lực và dần dần bào mòn lực lượng đối phương để giành chiến thắng.
Tóm lại, mặc dù có những dấu hiệu cho thấy Ukraine có thể có cơ hội giành lại lãnh thổ, nhưng điều này phụ thuộc rất lớn vào sự hỗ trợ từ phương Tây, đặc biệt là từ EU và Mỹ, cũng như khả năng Nga duy trì nguồn lực kinh tế và quân sự của mình trong cuộc xung đột kéo dài này. Tương lai của cuộc chiến vẫn còn nhiều bất định và phụ thuộc vào nhiều yếu tố phức tạp.
Admin
Nguồn: VnExpress
