Đối với người bệnh tiểu đường, việc lựa chọn và tiêu thụ trái cây cần được cân nhắc kỹ lưỡng để vừa tận dụng được nguồn dinh dưỡng dồi dào, vừa kiểm soát tốt lượng đường trong máu. Trái cây vốn nổi tiếng là nguồn cung cấp vitamin, khoáng chất và chất xơ tuyệt vời, đồng thời ít chất béo và natri. Tuy nhiên, hầu hết các loại trái cây đều chứa đường tự nhiên, do đó người bệnh tiểu đường cần có những lưu ý nhất định khi ăn.
Một trong những nguyên tắc quan trọng là ưu tiên ăn trái cây nguyên quả thay vì các sản phẩm chế biến. Trái cây nguyên quả, đặc biệt là những loại có thể ăn được cả vỏ như táo, lê và các loại quả mọng, thường chứa hàm lượng chất xơ cao. Chất xơ, cả hòa tan và không hòa tan, đóng vai trò quan trọng trong việc ổn định đường huyết bằng cách làm chậm quá trình tiêu hóa và hấp thụ đường. Bên cạnh đó, chất xơ còn giúp hạn chế hấp thụ chất béo và cholesterol, đồng thời tạo cảm giác no lâu, hỗ trợ kiểm soát cân nặng.
Ngược lại, người bệnh tiểu đường nên hạn chế trái cây sấy khô. Quá trình sấy khô làm cô đặc lượng đường trong trái cây, dẫn đến hàm lượng carbohydrate cao hơn nhiều so với trái cây tươi. Ngoài ra, trái cây sấy khô thường được thêm đường và có thể bị loại bỏ bớt chất xơ trong quá trình chế biến.
Nước ép trái cây, ngay cả loại nguyên chất 100%, cũng không phải là lựa chọn lý tưởng cho người bệnh tiểu đường. Quá trình ép thường loại bỏ phần lớn chất xơ, khiến đường trong nước ép dễ dàng hấp thụ vào máu, gây tăng đường huyết đột ngột. Hơn nữa, nước ép trái cây thường chứa nhiều calo nhưng lại không tạo cảm giác no, gây bất lợi cho việc kiểm soát cân nặng. Nếu vẫn muốn uống nước ép, nên pha loãng với nước để giảm lượng đường tiêu thụ.
Để lựa chọn trái cây phù hợp, người bệnh tiểu đường có thể tham khảo chỉ số đường huyết (GI) của thực phẩm. GI là một thang đo từ 1 đến 100, cho biết tốc độ một loại thực phẩm làm tăng lượng đường trong máu. Thực phẩm có GI cao thường được hấp thụ nhanh hơn, gây tăng đường huyết nhanh chóng. Hiệp hội Tiểu đường Mỹ (ADA) cho biết hầu hết các loại trái cây có GI thấp do chứa fructose và nhiều chất xơ. Một số loại trái cây có GI trung bình như dứa, dưa và trái cây sấy khô.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng phản ứng của mỗi người với một loại thực phẩm là khác nhau. Do đó, việc kiểm tra đường huyết trước và sau khi ăn có thể giúp người bệnh xác định được loại trái cây nào phù hợp với mình. Ví dụ, một số loại trái cây có chỉ số GI cao như dứa (56), chuối (58), dưa hấu (72). Trái cây có chỉ số đường huyết thấp từ 55 trở xuống như mâm xôi (4), bưởi (25), táo (38).
Bên cạnh chỉ số GI, người bệnh tiểu đường cũng nên ưu tiên chọn các loại trái cây giàu chất chống oxy hóa. Chất chống oxy hóa giúp ngăn ngừa tình trạng viêm do các bệnh mạn tính, bao gồm cả tiểu đường type 2. Các loại trái cây có màu sẫm như đỏ thẫm, tím và xanh lam thường chứa nhiều chất chống oxy hóa, đặc biệt là anthocyanin, một hợp chất có khả năng chống lại các bệnh mạn tính.
Các loại quả mọng như dâu tây, việt quất và mâm xôi đen là nguồn cung cấp chất chống oxy hóa tuyệt vời. Chúng chứa nhiều vitamin C, axit folic, chất xơ và các chất chống viêm thực vật. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng chế độ ăn giàu quả mọng có liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2, nhờ khả năng hỗ trợ chuyển hóa glucose và điều chỉnh cân nặng. Trái cây họ cam quýt như cam, bưởi, chanh cũng là nguồn cung cấp vitamin C dồi dào, cùng với vitamin A và kali. Các chất dinh dưỡng thực vật trong họ cam quýt có tác dụng giảm viêm, giảm tổn thương tế bào và phòng ngừa bệnh tim mạch.
Điều quan trọng nhất là người bệnh tiểu đường cần chú ý đến khẩu phần ăn trái cây. Không có loại trái cây nào là hoàn toàn tốt hay xấu, mà quan trọng là lựa chọn loại có giá trị dinh dưỡng cao nhất và ăn với lượng phù hợp. Theo Trung tâm Kiểm soát và Ngăn ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ, một khẩu phần trái cây nguyên quả thông thường tương đương với một miếng nhỏ táo, cam, đào, lê hoặc mận, 1/2 quả chuối vừa, hai quả quýt nhỏ hoặc một quả lớn, hai quả kiwi nhỏ, 17 quả nho nhỏ hoặc anh đào, hoặc 1/3 quả xoài vừa.
Tóm lại, việc lựa chọn và tiêu thụ trái cây đúng cách có thể mang lại nhiều lợi ích cho người bệnh tiểu đường. Bằng cách ưu tiên trái cây nguyên quả, hạn chế trái cây sấy khô và nước ép, lựa chọn trái cây có chỉ số GI thấp và giàu chất chống oxy hóa, đồng thời chú ý đến khẩu phần ăn, người bệnh có thể tận hưởng hương vị thơm ngon của trái cây mà vẫn kiểm soát tốt lượng đường trong máu.
Admin
Nguồn: VnExpress
