Trong không khí trang trọng của Lễ kỷ niệm 80 năm ngành Bưu chính Viễn thông và 66 năm ngành Khoa học và Công nghệ, diễn ra chiều 29/9, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng đã bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới các thế hệ tiền bối. Những người đã cống hiến không mệt mỏi sức lực, trí tuệ và cả xương máu, đặt nền móng vững chắc cho sự phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số của Việt Nam ngày nay.
Bộ trưởng nhấn mạnh: “80 năm là một hành trình đủ dài để tôi luyện ý chí, biến những hy sinh thành bản lĩnh, và những chiến công thành niềm tự hào. Đó là 80 năm tiên phong mở đường, 80 năm tận tụy phục vụ đất nước, 80 năm đồng hành cùng dân tộc.” Ông cũng khẳng định sứ mệnh của thế hệ hiện tại là tiếp nối hành trình vẻ vang này, bằng khát vọng lớn lao, tư duy đổi mới và tinh thần phụng sự. Không chỉ làm chủ công nghệ, mà còn sáng tạo ra công nghệ; không chỉ tiếp thu tri thức, mà còn khám phá những chân trời tri thức mới; không chỉ xây dựng hạ tầng số, mà còn thúc đẩy chuyển đổi số trong mọi lĩnh vực, góp phần đưa Việt Nam vươn lên mạnh mẽ trong kỷ nguyên số và tri thức.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh tinh thần thi đua yêu nước đã trở thành động lực to lớn, giúp các thế hệ cán bộ bưu chính viễn thông, khoa học công nghệ vượt qua mọi khó khăn, thiếu thốn, để sáng tạo và giữ vững mạch máu thông tin, thắp sáng ngọn lửa tri thức. Ông xúc động nhắc lại hình ảnh những bước chân giao liên thầm lặng, những đường dây điện báo chắp nối trong gian khó, những lá thư vội vã viết trong đêm, không chỉ chuyên chở mệnh lệnh mà còn mang theo niềm tin, ý chí và khát vọng độc lập của cả dân tộc.
Bộ trưởng cũng nhắc lại những dấu ấn lịch sử của ngành Khoa học và Công nghệ trong khói lửa chiến tranh, với những cống hiến thầm lặng mà vô cùng ý nghĩa. Ông nhắc đến giáo sư Đặng Văn Ngữ cùng cộng sự đã nghiên cứu, chế tạo thành công penicillin, cứu sống hàng nghìn thương bệnh binh. Hay giáo sư Trần Đại Nghĩa chế tạo súng từ những vật liệu thô sơ. Theo ông, đó không chỉ là những công trình khoa học, mà còn là minh chứng cho thấy tri thức vẫn có thể nảy mầm, bén rễ và tỏa sáng ngay trong hoàn cảnh khó khăn nhất.
Bộ trưởng bồi hồi tưởng nhớ: “Ba mươi năm chiến tranh bảo vệ độc lập, thống nhất đất nước là ba mươi năm những người giao bưu vượt suối băng rừng, những chiến sĩ thông tin đi trước mở đường, những nhà khoa học biến thiếu thốn thành sáng tạo. Hơn 10.000 cán bộ chiến sĩ ngành Bưu chính Viễn thông, Khoa học Công nghệ đã anh dũng hy sinh.”
Sau năm 1975, ngành phải đối mặt với những khó khăn chồng chất khi hạ tầng bưu chính, viễn thông, khoa học, công nghệ bị tàn phá nặng nề. Thế nhưng, với tinh thần “biến không thể thành có thể”, toàn ngành đã bắt tay vào công cuộc khôi phục và tái thiết đất nước. Đường trục viba bắc nam nhanh chóng được nối liền, đài thông tin vệ tinh mặt đất Hoa Sen đi vào hoạt động, kết nối Việt Nam với thế giới. Công trình thủy điện Thác Bà không chỉ mang ánh sáng đến hàng triệu hộ dân, mà còn mở đầu cho chuỗi công trình thủy điện lớn, khẳng định khả năng làm chủ công nghệ trong xây dựng hạ tầng. Năm 1980, Anh hùng Phạm Tuân bay vào vũ trụ, trở thành biểu tượng truyền cảm hứng mạnh mẽ về khát vọng chinh phục khoa học, vũ trụ và tương lai. Lò phản ứng hạt nhân nghiên cứu Đà Lạt được tái khởi động, các viện nghiên cứu tại Hà Nội, Đà Nẵng, TP HCM dần hồi sinh, đào tạo lớp trí thức trẻ, đặt nền móng cho sự phát triển mới trong bối cảnh đất nước bị bao vây, cấm vận.
Đại hội VI của Đảng năm 1986 đã khởi xướng công cuộc Đổi mới, mở ra một kỷ nguyên mới cho đất nước. Khoa học công nghệ đã đưa Việt Nam từ một quốc gia thiếu đói trở thành nước tự chủ lương thực và xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới. Nhiều công trình lớn được xây dựng, như đường dây 500 KV Bắc – Nam, giàn khoan dầu khí tự nâng ở độ sâu 120 m nước, tàu trên 100.000 tấn, cầu dây văng, đường cao tốc. Việt Nam cũng đạt được những thành tựu đáng tự hào trong ghép tạng và sản xuất vaccine, làm chủ công nghệ mạng viễn thông, vũ khí công nghệ cao, và vươn lên xếp hạng 44 thế giới về chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu.
Trong lĩnh vực Bưu chính Viễn thông, Việt Nam đã đi đầu trong số hóa mạng viễn thông, phóng vệ tinh, mở cửa thị trường, phổ cập di động, Internet và bưu chính – chuyển phát, đầu tư viễn thông ra nước ngoài, xây dựng hạ tầng số, phát triển công nghiệp công nghệ số Make in Vietnam, thực hiện chuyển đổi số, xây dựng cơ sở dữ liệu về dân cư, định danh số toàn dân thông qua VNeID.
Bộ trưởng khẳng định, dù trải qua nhiều thay đổi về tổ chức để phù hợp với yêu cầu của từng giai đoạn lịch sử, Bưu chính Viễn thông và Khoa học Công nghệ vẫn luôn là “ngôi sao dẫn lối”, thực hiện lời dạy của Bác Hồ: “Thông tin liên lạc là dây thần kinh, là mạch máu của con người”, và “Khoa học phải từ sản xuất mà ra và phải quay trở lại phục vụ sản xuất, phục vụ quần chúng”.
Ngày 1/3 vừa qua, Bộ Khoa học và Công nghệ và Bộ Thông tin và Truyền thông đã hợp nhất thành Bộ Khoa học và Công nghệ. Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh, giai đoạn 2025-2030 sẽ là nhiệm kỳ đầu tiên của Bộ hợp nhất, nhiệm kỳ đầu tiên thực hiện Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; nhiệm kỳ đầu tiên thực hiện đổi mới toàn diện về bưu chính viễn thông và khoa học công nghệ. Đây cũng là nhiệm kỳ đầu tiên bộ ba chiến lược khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số về chung một nhà, nhận sứ mệnh là động lực trung tâm để thực hiện khát vọng Việt Nam trở thành nước phát triển có thu nhập cao.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhắc lại lời Tổng Bí thư Tô Lâm: “Tương lai thuộc về những dân tộc biết ấp ủ khát vọng lớn và chung tay hành động vì lợi ích chung”. Trên tinh thần đó, Bộ Khoa học và Công nghệ phát động phong trào thi đua yêu nước lần thứ nhất của ngành trong giai đoạn mới, với những định hướng lớn và dài hạn.
Thứ nhất, phát triển nền kinh tế tri thức dựa trên khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và dữ liệu số. Thứ hai, xây dựng năng lực tự chủ công nghệ trong các lĩnh vực chiến lược theo tinh thần Make in Vietnam, vì không làm chủ công nghệ đồng nghĩa với việc không thể giữ vững chủ quyền quốc gia. Thứ ba, đưa Việt Nam trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo của khu vực ASEAN, châu lục và thế giới, trở thành quốc gia khởi nghiệp dựa trên công nghệ số và đổi mới sáng tạo.
Thứ tư, xây dựng hạ tầng hiện đại, nhân lực chất lượng cao cho các lĩnh vực của Bộ, bao gồm: khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, bưu chính, viễn thông, hạ tầng số, công nghiệp công nghệ số, chuyển đổi số, sở hữu trí tuệ, tiêu chuẩn – đo lường – chất lượng và năng lượng nguyên tử, trong đó đặc biệt chú trọng hạ tầng trí tuệ nhân tạo, gắn với chủ quyền số và vị thế số của Việt Nam.
Thứ năm, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số phải tập trung vào giải quyết các bài toán chiến lược của đất nước, hướng tới mục tiêu nâng cao năng lực cạnh tranh, quản trị quốc gia, năng suất lao động, tăng trưởng kinh tế, bảo đảm quốc phòng an ninh, và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân, phải đóng góp ít nhất 50% tăng trưởng GDP hai con số. Sự kết nối ba nhà: Nhà nước – Viện trường – Doanh nghiệp, sự vinh danh nhà khoa học và doanh nhân là chìa khóa để hướng khoa học công nghệ tới giải quyết các bài toán của thực tiễn.
Thứ sáu, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số không chỉ là công việc của một bộ, không chỉ là sự nghiệp của một ngành, mà là sự nghiệp chung của quốc gia, của toàn dân tộc.
Sự kiện Lễ kỷ niệm 80 năm ngành Bưu chính Viễn thông và 66 năm ngành Khoa học và Công nghệ đã thu hút sự tham gia của 2.700 người. Đây là sự kiện có quy mô lớn nhất kể từ khi Bộ Thông tin và Truyền thông và Bộ Khoa học và Công nghệ hợp nhất. Sự kiện là dịp để ôn lại chặng đường lịch sử, tri ân các thế hệ đi trước, đồng thời khẳng định vai trò tiên phong của khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong sự nghiệp phát triển đất nước.
TS. Vũ Hoài Nam, giảng viên Khoa Trí tuệ nhân tạo – Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông, đại diện cho thế hệ trẻ, bày tỏ niềm tự hào khi được tiếp bước những người thầy, đồng nghiệp đi trước. Anh tin rằng, những người đi trước đã mở đường để thế hệ hôm nay có cơ hội tiếp cận công nghệ hiện đại và nuôi dưỡng khát vọng chinh phục tri thức mới.
Từ kinh nghiệm học tập và làm việc ở nước ngoài, TS. Nam khẳng định trí tuệ Việt Nam không hề thua kém so với quốc tế. Vấn đề quan trọng là cần có cơ chế và niềm tin để phát huy tối đa tiềm năng. “Chính niềm tin đó đã đưa tôi trở về, để cùng đồng nghiệp cống hiến cho đất nước”, TS. Nam chia sẻ, đồng thời cam kết sẽ tiếp tục nghiên cứu, sáng tạo, khởi nghiệp và hội nhập để đưa công nghệ Việt Nam tiến xa hơn nữa.
Sự kiện vinh dự đón tiếp Tổng Bí thư Tô Lâm, Thủ tướng Phạm Minh Chính, cùng các nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, lãnh đạo các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ, và các thế hệ lãnh đạo, người lao động của Tổng cục Bưu điện, Bộ Bưu chính – Viễn thông, Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Khoa học và Công nghệ.
Không khí ấm cúng và trang trọng lan tỏa khắp sự kiện, từ khu triển lãm trưng bày hiện vật, hình ảnh đến hội trường lớn với màn hình và sân khấu rực rỡ. Những cái bắt tay, nụ cười và những biểu cảm xúc động của gần 2.000 cựu cán bộ, kỹ sư, nhà khoa học sau nhiều năm gặp lại đã tạo nên một bầu không khí sôi nổi và ấm áp của một ngày hội lớn.
Các đại biểu đã dành thời gian tham quan khu trưng bày hình ảnh, thành tựu và hiện vật được thiết kế theo từng giai đoạn, tái hiện quá trình trưởng thành của ngành, từ những năm đầu kháng chiến, thời kỳ bao cấp cho đến giai đoạn đổi mới, mở cửa và hội nhập.
Khách tham quan cũng được trải nghiệm bảo tàng số, với cơ sở dữ liệu số hóa thông tin của hơn 162.000 cán bộ của ngành qua các thời kỳ. Triển lãm cũng dành riêng một không gian tưởng niệm các liệt sĩ ngành Bưu chính Viễn thông và Khoa học Công nghệ, với thông tin về hơn 10.000 liệt sĩ được lưu trữ trong cơ sở dữ liệu, cùng thông tin về các nghĩa trang trên cả nước.
Admin
Nguồn: VnExpress
