Thế giới cờ tướng vừa chứng kiến một cột mốc lịch sử khi Việt Nam xuất sắc đánh bại Trung Quốc, chấm dứt sự thống trị kéo dài 35 năm của các kỳ thủ đến từ quốc gia tỷ dân này.
Vào chiều ngày 27/9/2025, tại Thượng Hải, trận chung kết cờ tiêu chuẩn cá nhân nam đã diễn ra đầy kịch tính. Kỳ thủ trẻ tuổi của nước chủ nhà, Doãn Thăng (20 tuổi), cầm quân đỏ và đi tiên. Đến nước thứ 12, anh bất ngờ thí pháo vào tượng, một động thái khiến giới bình luận sôi nổi bàn tán về lợi thế của anh.
Trận đấu này đã thu hút lượng người xem trực tuyến kỷ lục, có thời điểm lên tới 1,2 triệu người. Tuy nhiên, khi Lại Lý Huynh giành chiến thắng chung cuộc, sự ồn ào ban đầu nhường chỗ cho sự im lặng. Một bình luận viên đã ví von cảm giác này với sự thất vọng khi đội tuyển bóng đá quốc gia thua ngược.
Trong những khoảnh khắc căng thẳng cuối ván đấu, Doãn Thăng đã có tới ba lần đưa tay định đi quân rồi lại rụt về, cho thấy áp lực tâm lý nặng nề. Ngược lại, Lại Lý Huynh vẫn giữ được vẻ mặt điềm tĩnh, không lộ cảm xúc. Rõ ràng, yếu tố tâm lý đã đóng vai trò quan trọng không kém kỹ thuật trong trận đấu này.
Sau trận đấu, Lại Lý Huynh phát biểu bằng tiếng Trung: “Hôm nay tôi chỉ thắng một ván cờ, không phải một kỷ nguyên”.
Tuy nhiên, biên bản trận đấu cho thấy chiến thắng của kỳ thủ 35 tuổi này là kết quả của 54 nước đi được tính toán kỹ lưỡng, cùng với hơn một thập kỷ khổ luyện trong môi trường cờ tướng chuyên nghiệp của Việt Nam.
Chiến thắng này đã chấm dứt kỷ lục 18 lần vô địch thế giới liên tiếp của các kỳ thủ Trung Quốc. Sự thống trị kéo dài 35 năm trước đó được ví như một “Vạn Lý Trường Thành” trong làng cờ tướng. Từ Lữ Khâm, nhà vô địch đầu tiên, đến thời kỳ áp đảo của Hứa Ngân Xuyên và Vương Thiên Nhất, Trung Quốc đã gần như “càn quét” toàn bộ 18 huy chương vàng.
Tại các giải vô địch thế giới, mỗi quốc gia chỉ được cử tối đa hai kỳ thủ, ngoại trừ Trung Quốc và Việt Nam. Tuy nhiên, trước mỗi giải đấu, câu hỏi thường trực không phải là đội nào sẽ vô địch, mà là kỳ thủ nào của Trung Quốc sẽ đăng quang.
Trước thành tích vào chung kết của Nguyễn Thành Bảo năm 2009 và Lại Lý Huynh các năm 2023, 2025, các trận chung kết thế giới thường là cuộc đối đầu nội bộ giữa các kỳ thủ Trung Quốc, đôi khi có thêm sự góp mặt của các đại diện đến từ Macau và Hong Kong. Thậm chí, hơn một nửa số giải đã chứng kiến các trận chung kết “thuần Trung Quốc”, thường được gọi là “Quốc Nội Biểu Diễn Tái”, tức là một trận đấu mang tính biểu diễn giữa hai kỳ thủ Trung Quốc.
Con đường đến ngôi vô địch của Lại Lý Huynh chứa đựng những màn “phục thù” đầy cảm xúc. Tại trận chung kết thế giới năm 2023 ở Houston, Texas (Mỹ), anh đã thất bại trước Mạnh Thần ở ván cờ nhanh và tuyên bố: “Tôi sẽ trở lại”.
Để chuẩn bị cho giải đấu, Lại Lý Huynh đã dành 10 tiếng mỗi ngày để luyện tập với phần mềm cờ tướng tích hợp AI “Tượng Nhãn” (ElephantEye), thực hiện khoảng 3.000 ván cờ mỗi năm. Anh và Nguyễn Thành Bảo cũng đã cùng nhau vô địch đồng đội thế giới năm 2022. Sau thất bại trước Mạnh Thần năm 2023, mục tiêu duy nhất của anh là phục thù.
Trước thềm giải thế giới 2025, làng cờ Trung Quốc đã phải đối mặt với những khó khăn lớn khi các kỳ vương như Vương Thiên Nhất, Trịnh Duy Đồng, Triệu Hâm Hâm và Uông Dương bị cấm thi đấu vĩnh viễn, thậm chí phải ngồi tù vì các hành vi dàn xếp tỷ số. Điều này đã ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình chuẩn bị của đội tuyển. Hai đại diện của Trung Quốc tại giải lần này là Doãn Thăng và Mạnh Phồn Duệ (17 tuổi), đều là những kỳ thủ trẻ và thiếu kinh nghiệm thi đấu.
Mặc dù Trung Quốc vẫn giành được giải nhất đồng đội nam, cá nhân nữ và đồng đội nữ, việc để mất chức vô địch cá nhân nam đã gây ra nhiều tiếc nuối cho người hâm mộ. Một số người chỉ trích Doãn Thăng vì “mất trí”, nhưng cũng có những ý kiến bình tĩnh hơn cho rằng: “Cũng giống như việc Trung Quốc bị phá vỡ thế độc tôn ở bóng bàn, thất bại này về lâu dài là tốt”.
Chủ tịch Liên đoàn Cờ tướng Trung Quốc (CXA), ông Chu Quốc Bình, sau trận chung kết ngày 27/9, đã nhấn mạnh rằng thất bại này là cần thiết để thức tỉnh. CXA đã bắt đầu thảo luận về các biện pháp cải cách hệ thống đào tạo, bao gồm việc áp dụng phân tích hỗ trợ AI và tăng cường tổ chức các cuộc thi quốc tế.
Tương tự như chiến thắng của Việt Nam trước Trung Quốc tại vòng loại World Cup 2022 trên sân Mỹ Đình, chức vô địch của Lại Lý Huynh tiếp tục khẳng định sự trỗi dậy của thể thao Đông Nam Á. Các kỳ thủ đến từ Philippines, Malaysia và Singapore cũng đang có những bước tiến đáng kể trong những năm gần đây. Liên đoàn Cờ tướng thế giới cũng đang nỗ lực để đưa môn thể thao này vào Đại hội Thể thao Trong nhà châu Á.
Giải cờ tướng cá nhân thế giới 2025 đã cho thấy sự phát triển mạnh mẽ của môn thể thao này trên toàn cầu. Giải đấu đã thu hút 183 kỳ thủ đến từ 25 quốc gia và vùng lãnh thổ. Số lượng kỳ thủ đến từ ngoài châu Á lần đầu tiên chiếm hơn 30% tổng số vận động viên. Giải cá nhân thế giới tiếp theo sẽ diễn ra vào năm 2027, và Việt Nam đang xem xét khả năng đăng cai tổ chức giải đấu này lần đầu tiên.
Admin
Nguồn: VnExpress
