Thủ tướng Thái Lan, ông Anutin Charnvirakul, vừa xác nhận chính phủ nước này đang xem xét tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý trên toàn quốc để quyết định có nên hủy bỏ hai Bản ghi nhớ (MOU) quan trọng đã ký với Campuchia vào những năm 2000-2001 hay không.
Hai bản ghi nhớ được đề cập là MOU 43 và MOU 44. Trong đó, MOU 43 tập trung vào công tác khảo sát và phân giới trên đất liền, với mục tiêu Thái Lan và Campuchia cùng nhau giải quyết các tranh chấp biên giới thông qua việc khảo sát, đo đạc và phân định ranh giới. MOU 44 lại hướng đến việc giải quyết vấn đề chồng lấn trên biển và thềm lục địa, thiết lập cơ chế đàm phán để khai thác tài nguyên chung.
Theo Thủ tướng Anutin, hai bản ghi nhớ này dường như không mang lại hiệu quả trong việc ngăn chặn các tranh chấp và xung đột giữa hai quốc gia. Ông đặt câu hỏi: “Nếu không thể đạt được thỏa thuận nào theo MOU, tại sao chúng ta phải giữ chúng khi Thái Lan không nhận được lợi ích gì?”. Ông cũng nhấn mạnh rằng chính phủ có quyền đơn phương hủy bỏ cả hai bản ghi nhớ này ngay lập tức, nhưng mong muốn trưng cầu dân ý để thể hiện sự tôn trọng đối với ý kiến của người dân.
Chính phủ Thái Lan dự kiến sẽ kết hợp cuộc trưng cầu dân ý này với cuộc bỏ phiếu sửa đổi hiến pháp, dự kiến diễn ra đồng thời với cuộc tổng tuyển cử sắp tới.
Phó thủ tướng Thái Lan, ông Borwornsak Uwanno, ước tính chi phí cho việc tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý toàn quốc vào khoảng 6 tỷ baht (tương đương 185 triệu USD). Việc kết hợp hai cuộc trưng cầu dân ý với tổng tuyển cử được xem là một giải pháp tiết kiệm ngân sách và đảm bảo tỷ lệ cử tri tham gia cao.
Hiện tại, giới chức Campuchia vẫn chưa đưa ra bất kỳ bình luận nào về thông tin này.
Tình hình căng thẳng biên giới giữa Thái Lan và Campuchia đã kéo dài âm ỉ từ năm 1907, với tâm điểm là ngôi đền Preah Vihear.
Vào đầu thế kỷ 20, khi Campuchia còn là thuộc địa của Pháp, biên giới giữa Thái Lan và Campuchia được Pháp vẽ bản đồ theo yêu cầu của một ủy ban song phương. Theo thỏa thuận năm 1904, biên giới sẽ đi theo đường phân thủy tự nhiên giữa hai nước, chủ yếu dọc theo dãy núi Dangrek.
Tuy nhiên, bản đồ do người Pháp vẽ lại cho thấy đền Preah Vihear thuộc về Campuchia, mặc dù ngôi đền nằm ở phía bắc đường phân thủy. Ban đầu, Thái Lan chấp nhận bản đồ này để sử dụng chính thức, nhưng sau đó phát hiện ra sai sót trong quá trình khảo sát riêng vào năm 1930 và bắt đầu khiếu nại.
Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) đã phán quyết rằng Thái Lan đã phản đối quá muộn và mất quyền kiểm soát ngôi đền do đã “ngầm chấp thuận” bản đồ. Sau đó, chính phủ Thái Lan đã cố gắng đàm phán với chính quyền thực dân Pháp để điều chỉnh biên giới, nhưng quá trình này đã bị gián đoạn khi Pháp đầu hàng Đức Quốc xã vào năm 1940.
Sau khi Campuchia giành được độc lập và Pháp rút quân vào năm 1953, quân đội Thái Lan đã kiểm soát Preah Vihear vào năm 1954 dựa trên biên giới theo đường phân thủy tự nhiên. Campuchia phản đối, và ngôi đền trở thành tâm điểm tranh chấp giữa hai quốc gia cho đến ngày nay.
Admin
Nguồn: VnExpress
