Vụ việc một người đàn ông xâm hại ngai vàng triều Nguyễn tại điện Thái Hòa, Đại nội Huế, đã gây phẫn nộ trong dư luận. Sự việc xảy ra vào ngày 24/5 khi đối tượng trèo qua hàng rào bảo vệ và làm gãy một số bộ phận của ngai vàng.
Ngay sau khi nhận được thông tin, Cục Di sản Văn hóa đã yêu cầu Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế kiểm tra, đánh giá hiện trạng và đề xuất phương án xử lý, bảo quản di sản theo quy định. Bà Lê Thị Thu Hiền, Cục trưởng Cục Di sản Văn hóa, bày tỏ sự đau lòng trước sự việc, đặc biệt khi nó xảy ra tại một khu vực được bảo vệ nghiêm ngặt. May mắn là ngai vàng có bản sao và hình ảnh chi tiết trong hồ sơ công nhận bảo vật quốc gia, tạo điều kiện phục hồi nguyên bản.
Ngai vàng triều Nguyễn là biểu tượng quyền lực của triều đại phong kiến cuối cùng ở Việt Nam. Không giống như nhiều ngai vàng khác được trưng bày trong tủ kính, ngai vàng này được đặt trang trọng giữa điện Thái Hòa, nơi từng là không gian nghi lễ của hoàng thất. Điều này tạo nên một “bảo tàng sống”, giúp du khách cảm nhận không khí trang nghiêm, linh thiêng của triều đình xưa.
Điện Thái Hòa là nơi vua thiết triều, diễn ra các nghi lễ hoàng gia quan trọng như lễ đăng quang, đại triều, tiếp sứ thần và các dịp lễ quốc gia. Ngai vàng là biểu tượng quyền lực tuyệt đối của nhà vua, người được xem là “thiên tử”.
Ngai vàng có kích thước cao 101 cm, rộng 72 cm và dài 87 cm, với phần đế dài 118 cm, rộng 90 cm và cao 20 cm. Phía trên ngai là bửu tán thếp vàng lộng lẫy. Ngai được chế tác từ gỗ quý sơn son thếp vàng, chạm khắc tinh xảo với họa tiết rồng mây, tượng trưng cho hoàng đế. Lưng ngai nổi bật với hình ảnh “long vân khánh hội”, với các đầu rồng chầu về trung tâm, thể hiện sự quy phục thiên hạ về một mối, với vua là trung tâm. Ngai vàng không chỉ có giá trị lịch sử, chính trị mà còn là một tác phẩm nghệ thuật độc đáo của mỹ thuật cung đình Huế.
Các nhà nghiên cứu cho rằng ngai vàng có từ thời vua Gia Long hoặc vua Minh Mạng, đầu thế kỷ 19, khi triều Nguyễn xây dựng hệ thống lễ nghi và quyền lực tập trung.
Trong hơn 200 năm, ngai vàng triều Nguyễn chưa từng rời khỏi điện Thái Hòa. Ngay cả khi chế độ phong kiến sụp đổ năm 1945, ngai vàng vẫn được bảo tồn. Sau năm 1975, công tác trùng tu và bảo tồn được đẩy mạnh. Từ khi quần thể di tích cố đô Huế được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Thế giới năm 1993, ngai vàng trở thành một trong những trọng điểm bảo tồn. Năm 2016, ngai vàng được công nhận là bảo vật quốc gia.
Theo bà Lê Thị Thu Hiền, Luật Di sản văn hóa nghiêm cấm hành vi xâm hại, hủy hoại di sản văn hóa. Bộ luật Hình sự cũng có các quy định đồng bộ. Người vi phạm có thể bị xử phạt hành chính, phạt tiền, cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù, tùy theo mức độ vi phạm.
Bà Hiền cũng cho biết Huế là địa phương thực hiện tốt công tác bảo tồn di sản. Luật hiện hành yêu cầu bảo vật quốc gia phải được bảo quản đặc biệt, nhưng quy định này chưa cụ thể. Bên cạnh đó, điều kiện ngân sách của các địa phương còn hạn chế.
Ông Lê Công Sơn, Phó Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế, cho biết điện Thái Hòa có hai điểm bảo vệ và hệ thống camera giám sát. Vào thời điểm xảy ra sự việc, nhân viên an ninh phát hiện Hồ Văn Phương Tâm, 42 tuổi, có biểu hiện bất thường và mời ra phía sau điện. Tuy nhiên, người này đã quay lại, lẻn vào khu vực trưng bày ngai vàng, la hét và bẻ gãy phần tựa tay bên trái. Để ngăn chặn các hành động phá hoại khác, nhân viên bảo vệ đã tiếp cận từ xa, nhắc nhở đối tượng rời đi và gọi thêm lực lượng hỗ trợ.
Đến 12h10, lực lượng chức năng đã khống chế đối tượng và lập biên bản. Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã chỉ đạo Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế đưa bản sao của ngai vàng ra trưng bày tạm thời.
Trung tâm sẽ mời các chuyên gia, nghệ nhân để đánh giá thiệt hại và lập phương án tu sửa ngai vàng bị hư hại. Đồng thời, sẽ có phương án tăng cường lực lượng và phương tiện để đảm bảo an ninh cho các hiện vật trưng bày.
Ban quản lý di tích cho biết đây là sự việc hy hữu. Để ngăn chặn các sự việc tương tự, Trung tâm sẽ xây dựng phương án đảm bảo an ninh chặt chẽ hơn, đặc biệt đối với các bảo vật quốc gia. Trung tâm sẽ tăng cường trang thiết bị an ninh, công cụ hỗ trợ, tập huấn cho nhân viên bảo vệ để xử lý các tình huống nguy hiểm và phát hiện, ngăn chặn các hành vi nghi vấn từ sớm.
Admin
Nguồn: VnExpress
