Theo Thạc sĩ Trịnh Hồng Sơn, Giám đốc Trung tâm Giáo dục Truyền thông Dinh dưỡng, Viện Dinh dưỡng Quốc gia, tình trạng tăng mỡ máu, hay còn gọi là rối loạn lipid máu, là một vấn đề sức khỏe phổ biến ở người cao tuổi. Tình trạng này thường được nhận biết thông qua các chỉ số như cholesterol toàn phần vượt quá 5.2 mmol/L, tăng LDL-C (cholesterol xấu), giảm HDL-C (cholesterol tốt) và tăng triglycerid.
Những rối loạn này có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm, bao gồm xơ vữa động mạch, tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não, và thậm chí là đái tháo đường type 2.
Kết quả khảo sát từ Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho thấy, hơn 50% người cao tuổi tại Việt Nam đang phải đối mặt với tình trạng rối loạn mỡ máu. Đây được xem là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong liên quan đến các bệnh tim mạch. Trong số các biện pháp phòng ngừa, chế độ ăn uống đóng vai trò then chốt, có thể điều chỉnh được, giúp kiểm soát hiệu quả tình trạng này và hỗ trợ điều trị lâu dài.
Để kiểm soát mỡ máu hiệu quả, người cao tuổi cần chú ý đến những điều sau trong chế độ ăn uống hàng ngày:
Thứ nhất, cần giảm lượng chất béo bão hòa và cholesterol xấu. Thay vì sử dụng mỡ động vật, da gà, nội tạng, thịt đỏ, bơ, phô mai béo và các món chiên rán, hãy ưu tiên sử dụng dầu thực vật như dầu lạc, dầu đậu nành, dầu ôliu. Các loại dầu này chứa acid béo chưa bão hòa, có tác dụng hạ LDL-C và tăng HDL-C. Ngoài ra, nên tăng cường ăn cá béo như cá hồi, cá thu từ 3-4 bữa mỗi tuần, đặc biệt là các loại cá nhỏ kho nhừ để ăn cả xương.
Thứ hai, tăng cường bổ sung thực phẩm giàu chất xơ hòa tan. Yến mạch, đậu đỗ, rau xanh (như bắp cải, rau dền) và trái cây (táo, cam, bưởi) là những lựa chọn tuyệt vời. Chất xơ hòa tan giúp loại bỏ cholesterol thừa khỏi hệ tiêu hóa. Mỗi ngày, nên tiêu thụ trên 25g chất xơ, tương đương với khoảng 300g rau xanh và 200g trái cây chín.
Thứ ba, ưu tiên đạm từ thực vật và cá. Thay vì thịt đỏ, hãy lựa chọn đậu phụ, đậu lăng, đậu xanh, vừng, lạc và cá. Đạm thực vật chứa ít chất béo bão hòa và giàu chất chống oxy hóa, rất tốt cho sức khỏe tim mạch.
Thứ tư, giảm tiêu thụ tinh bột tinh chế và đường đơn. Hạn chế ăn cơm trắng, bánh mì trắng, bánh ngọt, nước ngọt, mứt và kẹo. Thay vào đó, hãy chọn gạo lứt, yến mạch, khoai lang, ngô và các loại hạt.
Thứ năm, không ăn mặn. Lượng muối tiêu thụ hàng ngày nên dưới 5g, vì muối có thể làm tăng huyết áp, kết hợp với rối loạn mỡ máu sẽ làm tăng nguy cơ đột quỵ.
Bên cạnh chế độ ăn uống, việc duy trì một lối sống lành mạnh cũng rất quan trọng. Cần ăn đúng giờ, đủ bữa, không bỏ bữa để tránh rối loạn chuyển hóa. Nên chia nhỏ bữa ăn thành 3 bữa chính và 2 bữa phụ, tránh ăn quá no mỗi lần. Ưu tiên các phương pháp chế biến ít dầu mỡ như hấp, luộc, kho, nấu mềm. Nhai kỹ và ăn chậm giúp tiêu hóa và hấp thu tốt hơn. Vận động nhẹ nhàng mỗi ngày khoảng 30 phút, ví dụ như đi bộ, tập dưỡng sinh hoặc đạp xe chậm.
Ngoài ra, nên đo mỡ máu định kỳ 6 tháng một lần. Nếu phát hiện có rối loạn, cần tuân thủ theo phác đồ điều trị của bác sĩ.
Bác sĩ Sơn nhấn mạnh: “Mỗi người, đặc biệt là người cao tuổi, hoàn toàn có thể kiểm soát tình trạng mỡ máu của mình thông qua một chế độ ăn uống khoa học, điều độ và lành mạnh. Hãy xem mỗi bữa ăn như một phương thuốc không cần đơn, nếu chúng ta biết lựa chọn đúng thực phẩm, chế biến đúng cách và duy trì một lối sống năng động.”
Admin
Nguồn: VnExpress
