Tái tạo đa dây chằng: Phục hồi cho vận động viên bóng rổ

Thạc sĩ, bác sĩ Vũ Trung Hiếu, công tác tại Khoa Chấn thương Chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, đã thăm khám cho bệnh nhân Hiệp và phát hiện dấu hiệu dương tính khi thực hiện nghiệm pháp ép vẹo ngoài khớp gối ở góc gấp 30 độ. Đây là dấu hiệu đặc trưng của tình trạng đứt dây chằng bên trong (MCL). Kết quả chụp cộng hưởng từ (MRI) sau đó xác nhận dây chằng bên trong gối phải của bệnh nhân bị đứt tại điểm bám xương chày, đồng thời phát hiện thêm tổn thương đứt dây chằng chéo trước (ACL) và rách sụn chêm ngoài.

Bác sĩ Hiếu cho biết, nếu chỉ tiến hành phẫu thuật tái tạo dây chằng chéo trước mà bỏ qua tổn thương dây chằng bên trong, hoặc chỉ điều trị bảo tồn dây chằng này, sẽ làm tăng áp lực lên mảnh ghép tái tạo, dẫn đến nguy cơ lỏng lẻo và phải phẫu thuật lại. Phẫu thuật tái tạo lần hai thường phức tạp hơn, rủi ro cao hơn và khả năng phục hồi cũng thấp hơn. Do đó, bác sĩ đã quyết định phẫu thuật nội soi tái tạo đa dây chằng bằng phương pháp “all inside” (tất cả bên trong), một kỹ thuật xâm lấn tối thiểu giúp giảm đau và giảm nguy cơ nhiễm trùng cho bệnh nhân Hiệp.

Phim MRI cho thấy các vị trí đứt dây chằng của Hiệp. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh
MRI chẩn đoán đứt dây chằng đầu gối của Hiệp (Ảnh BVĐK Tâm Anh). Ảnh: Internet

Ca phẫu thuật kéo dài hơn 3 tiếng. Bác sĩ Hiếu đã sử dụng các mảnh ghép gân tự thân, lấy từ gân tứ đầu đùi của bệnh nhân, để tái tạo dây chằng chéo trước. Đặc biệt, bác sĩ bảo tồn tối đa các di tích và thụ thể thần kinh còn sót lại tại dây chằng cũ, giúp Hiệp có thể lấy lại gần như hoàn toàn cảm giác của khớp gối sau khi hồi phục.

Để tăng cường sự ổn định cho chuyển động xoay của khớp gối và bảo vệ mảnh ghép dây chằng chéo trước vừa tái tạo, bác sĩ Hiếu đã gắn thêm một dây gân, thực hiện gia cố trước ngoài bằng phương pháp Lemarie. Phương pháp này đặc biệt phù hợp với những người trẻ tuổi, thường xuyên chơi thể thao, đặc biệt là các vận động viên trẻ có mong muốn nhanh chóng lấy lại phong độ thi đấu như trường hợp của Hiệp.

Bác sĩ Hiếu phẫu thuật tái tạo đa dây chằng cho bệnh nhân. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh
Bác sĩ Hiếu phẫu thuật tái tạo đa dây chằng thành công (Ảnh BVĐK Tâm Anh). Ảnh: Internet

Dây chằng bên trong của Hiệp được khâu tái tạo bằng mảnh ghép lấy từ gân bán gân ở mặt sau trong đùi. Phần sụn chêm ngoài bị rách cũng được khâu lại bằng súng chuyên dụng, kết hợp làm liền vết rách dưới sự hỗ trợ của màn hình nội soi.

Sau phẫu thuật, bệnh nhân Hiệp tỉnh táo và được điều trị giảm đau đa mô thức, kết hợp vật lý trị liệu bằng máy laser để giảm sưng nề. Chỉ sau 12 tiếng, Hiệp đã bắt đầu tập phục hồi chức năng với máy gấp duỗi thụ động và sự hướng dẫn của chuyên viên vật lý trị liệu, nhằm tránh tình trạng teo cơ, cứng khớp và nhanh chóng lấy lại cử động duỗi của khớp gối. Sau hai ngày, khi vết thương đã ổn định, bệnh nhân được xuất viện và tiếp tục quá trình tập phục hồi chức năng tại cơ sở y tế gần nhà.

Bác sĩ Hiếu lưu ý rằng những người trẻ tuổi, thường xuyên chơi thể thao, đặc biệt là các môn thể thao đối kháng có nhiều động tác xoay người như bóng đá, bóng rổ… thường có nguy cơ cao gặp phải chấn thương dây chằng chéo và dây chằng bên trong do va chạm, ngã hoặc tiếp đất sai tư thế. Chấn thương đa dây chằng đòi hỏi việc chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời theo đúng phác đồ để tránh các tổn thương thứ phát, rút ngắn thời gian hồi phục và giảm thiểu nguy cơ phẫu thuật tái tạo không thành công.

Bác sĩ Hiếu giải thích thêm, dây chằng chéo trước nằm bên trong tâm khớp gối, có vai trò quan trọng trong việc giữ cho xương đùi và xương chày thẳng hàng khi chịu áp lực từ phía trước và khi thực hiện các động tác xoay. Đứt dây chằng chéo trước thường không thể tự phục hồi do môi trường bên trong khớp gối có ít mạch máu và tế bào mô liên kết để hỗ trợ quá trình làm lành vết thương. Thêm vào đó, chất hoạt dịch trong bao khớp còn có tác dụng phá hủy các mạng lưới protein sợi và cục máu đông, vốn đóng vai trò quan trọng trong cơ chế tự chữa lành của cơ thể. Do dây chằng chéo trước rất mảnh và dễ đứt hoàn toàn, các đầu dây chằng không thể tự áp sát để liền lại, nên đa số các trường hợp chấn thương đều cần phải phẫu thuật tái tạo.

Ngược lại, dây chằng bên trong gối là một cấu trúc dày và chắc chắn, nằm dọc mặt ngoài bên trong đầu gối, kéo dài từ xương đùi đến xương chày, có chức năng ổn định phần bên trong gối. Dây chằng này nằm ngoài bao khớp, không tiếp xúc với chất hoạt dịch, đồng thời có nguồn cung cấp máu và tế bào mô liên kết dồi dào. Do đó, sau khi bị đứt, các đầu dây chằng vẫn có thể áp sát nhau và tự lành lại. Trong đa số các trường hợp, bệnh nhân chỉ cần điều trị bảo tồn bằng cách đeo nẹp và nghỉ ngơi trong khoảng 4-6 tuần. Tuy nhiên, trong trường hợp đứt dây chằng bên trong tại điểm bám xương chày, vị trí khó liền, thì cần phải phẫu thuật tái tạo.

*Tên bệnh nhân đã được thay đổi.

Admin


Nguồn: VnExpress

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *