Giấc mơ World Cup 2026 của Indonesia đã chính thức khép lại sau trận thua trước Iraq, để lại nhiều cung bậc cảm xúc trái chiều trong lòng người hâm mộ. Bên cạnh những tiếc nuối, thất bại này có lẽ lại là một tín hiệu tích cực cho sự phát triển bền vững của bóng đá khu vực Đông Nam Á.
Liên đoàn Bóng đá Indonesia (PSSI) đã có những nỗ lực đáng kể trong việc hiện thực hóa giấc mơ World Cup. Tuy nhiên, con đường mà Indonesia lựa chọn, với trọng tâm là nhập tịch ồ ạt, đã đặt ra nhiều vấn đề đáng suy ngẫm.
Trước khi chính sách nhập tịch được đẩy mạnh, bóng đá Indonesia thường được biết đến với danh xưng “Vua về nhì”. Dù sở hữu lượng người hâm mộ cuồng nhiệt và khát khao danh hiệu, đội tuyển Indonesia thường xuyên phải chịu cảnh lép vế trước các đối thủ trong khu vực như Thái Lan, Việt Nam, hay Malaysia.
Trong quá khứ, Indonesia cũng đã thực hiện nhập tịch, nhưng phần lớn các cầu thủ không có trình độ cao và đã ở bên kia sườn dốc sự nghiệp. Những nỗ lực đào tạo trẻ và thuê huấn luyện viên đẳng cấp thế giới cũng không mang lại kết quả như mong đợi.
Trước tình hình đó, Chủ tịch PSSI, một tỷ phú, đã quyết định đi theo con đường “nhập tịch”. Chỉ trong một thời gian ngắn, đội tuyển Indonesia đã có sự thay đổi đáng kể với sự góp mặt của nhiều cầu thủ gốc Indonesia từ Hà Lan. Nhờ đó, họ đã vượt qua Việt Nam, Philippines để tiến vào vòng loại thứ 3 World Cup 2026. Tại đây, Indonesia đã giành được 10 điểm, một kỷ lục của khu vực Đông Nam Á, và trở thành đội đầu tiên của khu vực lọt vào vòng loại thứ 4. Với đội hình gồm nhiều cầu thủ nhập tịch, Indonesia sẵn sàng cạnh tranh sòng phẳng với các đối thủ hàng đầu châu Á.
Sự thay đổi quá nhanh chóng này đã khiến cả Đông Nam Á ngỡ ngàng và khơi dậy sự cạnh tranh từ các quốc gia láng giềng, đặc biệt là Malaysia. Malaysia cũng tiến hành nhập tịch ồ ạt, giúp tăng cường sức mạnh đáng kể. Trước đây, họ thường lép vế trước Việt Nam, nhưng với gần 10 cầu thủ nhập tịch trong đội hình, Malaysia đã áp đảo và giành chiến thắng 4-0. Trước khi bị FIFA phanh phui về các sai phạm trong quá trình nhập tịch, Malaysia còn tuyên bố có hơn 40 cầu thủ khác trong danh sách chờ nhập tịch.
Vậy tại sao thất bại của Indonesia lại được xem là một điều tốt cho bóng đá Đông Nam Á? Các chuyên gia bóng đá hàng đầu thế giới đều đồng ý rằng, để bóng đá Đông Nam Á có thể vươn tầm thế giới, cần tập trung đầu tư vào bóng đá trẻ và nâng cao chất lượng giải vô địch quốc gia. Đây là hai nền tảng quan trọng, đòi hỏi một quá trình dài hơi và sự kiên nhẫn.
Nhập tịch có thể giúp rút ngắn con đường đến World Cup, nhưng chỉ mang tính nhất thời. Nó không phản ánh sức mạnh thực sự của một nền bóng đá và đòi hỏi nguồn tài chính lớn. Theo một quan chức PSSI giấu tên, mỗi cầu thủ nhập tịch có thể nhận được tiền lót tay từ 500 nghìn đến 3 triệu USD, tùy thuộc vào trình độ. Không phải quốc gia nào cũng đủ tiềm lực tài chính để thực hiện chính sách này.
Nếu Indonesia giành vé vào World Cup 2026 và scandal nhập tịch của Malaysia không bị phanh phui, điều gì sẽ xảy ra? Rất có thể, khu vực sẽ chứng kiến một cuộc “chạy đua vũ trang” trong việc nhập tịch, khi các quốc gia dồn nguồn lực vào việc này để tăng cường sức mạnh và theo đuổi giấc mơ World Cup. Điều này sẽ làm giảm nguồn lực đầu tư vào bóng đá trẻ và giải vô địch quốc gia.
Hãy nhìn vào đội hình hiện tại của Malaysia và Indonesia. Có bao nhiêu cầu thủ trẻ, cầu thủ bản địa có thể cạnh tranh vị trí chính thức? Thời gian thi đấu của họ là bao nhiêu? Rõ ràng là quá ít, vì họ không thể cạnh tranh với các cầu thủ nhập tịch có trình độ cao.
Trong những năm gần đây, Indonesia đã có những thành công nhất định trong công tác đào tạo trẻ, điển hình là chức vô địch SEA Games 2023. Tuy nhiên, giải vô địch quốc gia của họ lại thường được biết đến với những scandal bạo lực, nghi án bán độ, thay vì thành tích của các câu lạc bộ ở đấu trường quốc tế. Tình hình ở Malaysia còn tệ hơn, khi họ thất bại ở các giải trẻ trong khu vực và châu Á. Giải vô địch quốc gia của họ thiếu tính cạnh tranh, khi Johor Darul Ta’zim đã vô địch 10 lần liên tiếp.
So sánh số lượng cầu thủ nước ngoài được đăng ký và ra sân ở giải vô địch quốc gia của các nước Đông Nam Á và Đông Á, có thể thấy số lượng ở Indonesia và Malaysia là rất lớn. Điều này có thể tăng cường sức mạnh cho đội bóng, nhưng đồng thời hạn chế cơ hội của các cầu thủ trẻ và cầu thủ bản địa.
Một cầu thủ trẻ càng ít được thi đấu, cơ hội phát triển càng ít. Đây có thể là nguyên nhân khiến bóng đá trẻ Malaysia sa sút trong những năm gần đây. Ngược lại, V-League của Việt Nam có số lượng cầu thủ ngoại thấp nhất khu vực, và nhiều cầu thủ trẻ đang được tạo cơ hội thi đấu. Đây có thể là một trong những yếu tố giúp U23 Việt Nam giành 3 chức vô địch U23 Đông Nam Á liên tiếp.
Một ví dụ điển hình cho sự suy tàn của một nền bóng đá là Bulgaria. Việc bỏ bê bóng đá trẻ, sự bất ổn ở thượng tầng và những vấn đề ở giải vô địch quốc gia đã khiến Bulgaria từ một đội bóng tầm trung trở thành một trong những đội yếu nhất châu Âu. Hai thất bại đậm 0-5 và 0-6 trước Thổ Nhĩ Kỳ và Tây Ban Nha là minh chứng rõ ràng nhất.
Sau vụ scandal nhập tịch của bóng đá Malaysia, cả thế giới đã nhìn vào bóng đá Đông Nam Á với ánh mắt nghi ngờ.
Như vậy, thất bại của Indonesia và việc Malaysia bị FIFA phạt nặng không hẳn là thảm họa. Đây là cơ hội để bóng đá Đông Nam Á nhìn lại cách làm của mình, để xây dựng một nền bóng đá phát triển thực chất và bền vững hơn. Chỉ khi đó, giấc mơ World Cup mới có thể trở thành hiện thực, một cách trọn vẹn và ý nghĩa nhất.
Admin
Nguồn: VnExpress