Quyết định triệt sản ở nam giới, mặc dù là một biện pháp tránh thai hiệu quả, lại thường đi kèm với những trăn trở tâm lý phức tạp. Câu chuyện của anh Kiên, một kỹ sư xây dựng 42 tuổi ở Hà Nội, là một ví dụ điển hình. Bác sĩ Mạnh, người trực tiếp thăm khám cho anh, nhớ lại: “Anh ấy đến với khuôn mặt lo âu tột độ, không phải vì sợ dao kéo, mà vì nỗi sợ mất đi ‘cảm xúc’ của người đàn ông”.
Anh Kiên và vợ đã có ba con. Việc vợ liên tục phải sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp khiến sức khỏe của chị suy giảm, tâm lý bất ổn. “Tôi thấy vợ ngày càng gầy gò, cứ lủi thủi trong nhà”, anh Kiên nghẹn ngào chia sẻ. “Tình cảm vợ chồng vẫn mặn nồng, nhưng mỗi lần gần gũi, tôi lại thấy vợ thở dài vì ám ảnh thuốc thang. Tôi quyết định đi triệt sản để vợ được giải thoát”.
Tuy nhiên, quyết định này lại mở ra một rào cản tâm lý khác. Anh Kiên lo sợ rằng thắt ống dẫn tinh sẽ khiến anh “yếu đi” và mất hết ham muốn. “Tôi sợ mất ‘phong độ’ hơn là mất khả năng sinh sản, vì chúng tôi đã đủ con”, anh tâm sự. “Cảm giác mình không còn là người đàn ông trọn vẹn rất khó tả”. Bác sĩ Mạnh đã trấn an anh rằng thủ thuật này chỉ chặn đường đi của tinh trùng, hoàn toàn không ảnh hưởng đến tuyến yên và quá trình sản xuất testosterone, hormone quyết định ham muốn và khả năng cương cứng. “Tôi phải nhấn mạnh rằng anh vẫn sẽ đạt cực khoái và xuất tinh bình thường, chỉ là tinh dịch không còn tinh trùng mà thôi”, bác sĩ Mạnh giải thích. Cuối cùng, anh Kiên đã quyết định thực hiện thủ thuật với hy vọng vợ sẽ khỏe mạnh và hạnh phúc trở lại.
Tuy nhiên, không phải ai cũng có được sự an lòng như anh Kiên. Một bác sĩ nam khoa khác chia sẻ về những trường hợp hối hận đầy day dứt. Anh Hùng, 45 tuổi, đã triệt sản mười năm trước trong cuộc hôn nhân đầu tiên. Khi tái hôn với một người vợ trẻ, anh khao khát có thêm con. Anh Hùng đã tìm đến bác sĩ và sẵn sàng chi một khoản tiền lớn để phẫu thuật nối lại ống dẫn tinh (vasovasostomy), bất chấp những cảnh báo về tỷ lệ thành công. Áp lực tâm lý của anh không chỉ đến từ sự kỳ vọng của người vợ mà còn từ nỗi ám ảnh đã tước đi cơ hội làm cha của chính mình. Dù biết rằng thời gian thắt ống dẫn tinh càng lâu thì khả năng nối lại thành công càng giảm, anh vẫn quyết tâm theo đuổi. “Cái khó của người bác sĩ là vừa phải thực hiện chuyên môn vi phẫu đòi hỏi độ chính xác cao, vừa phải giải tỏa gánh nặng tâm lý cho bệnh nhân”, bác sĩ chia sẻ. “Họ không chỉ chiến đấu với mô xơ sẹo bám quanh ống dẫn tinh, mà còn chiến đấu với sự hối tiếc của chính mình”.
Thực tế, triệt sản nam, hay thắt ống dẫn tinh (vasectomy), là một thủ thuật đơn giản, an toàn và hiệu quả tránh thai lên đến trên 99,5%. Bác sĩ Mạnh giải thích rằng thủ thuật này chặn hai ống dẫn tinh, ngăn tinh trùng hòa vào tinh dịch khi xuất tinh. Điều quan trọng là nó không tác động đến tinh hoàn, cơ quan sản xuất testosterone. Do đó, phong độ và khả năng tình dục của đàn ông hoàn toàn không thay đổi. Thậm chí, một số nghiên cứu còn cho thấy nam giới sau triệt sản có thể có tần suất quan hệ cao hơn nhờ tâm lý thoải mái, không còn lo lắng mang thai ngoài ý muốn.
Tuy nhiên, thắt ống dẫn tinh không phòng ngừa các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Về mặt thể chất, một số rủi ro nhỏ sau phẫu thuật có thể bao gồm viêm tại chỗ, chảy máu hoặc đau âm ỉ, nhưng thường chỉ xảy ra trong thời gian đầu. Vấn đề chính nằm ở rào cản tâm lý và nỗi sợ hối hận.

Nhiều bệnh nhân đã tìm đến bác sĩ vì muốn có thêm con trong cuộc hôn nhân mới sau khi đã triệt sản. Bác sĩ Phạm Quang Khải, Bệnh viện E, cũng từng tiếp nhận những bệnh nhân hối hận sau nhiều năm thắt ống dẫn tinh. Nỗi lo lắng càng tăng lên khi họ tìm hiểu trên mạng và thấy tỷ lệ nối thành công không như kỳ vọng.
TS.BS Trà Anh Duy, Trung tâm Sức khỏe Nam giới Men’s Health, cho biết ống dẫn tinh sau khi bị thắt sẽ kích hoạt quá trình hình thành mô xơ sẹo. Phẫu thuật nối lại ống dẫn tinh (vasovasostomy) là một quy trình vi phẫu tương đối phức tạp, đòi hỏi bác sĩ chuyên nam khoa giàu kinh nghiệm vì lòng ống dẫn tinh chỉ rộng khoảng 0,3-0,4 mm. Tỷ lệ nối thông lại sau phẫu thuật không hề cao và là một cuộc vật lộn tâm lý đầy căng thẳng. Theo một nghiên cứu trên tạp chí Journal of Urology, tỷ lệ tìm thấy tinh trùng trong tinh dịch sau phẫu thuật nối là khoảng 80-90%, nhưng tỷ lệ có thai tự nhiên chỉ dừng ở mức 50-70%. Thời gian từ khi triệt sản càng lâu thì khả năng nối thành công càng giảm, với tỷ lệ tái tắc sau nối lên đến 50% trong một số trường hợp, đồng thời chất lượng tinh trùng cũng có nguy cơ suy giảm. Giải pháp cuối cùng cho những trường hợp nối ống dẫn tinh thất bại là thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).
Triệt sản là một quyết định quan trọng, đòi hỏi sự cân nhắc kỹ lưỡng và trao đổi cởi mở với bạn đời. Việc tìm hiểu về tất cả các phương pháp tránh thai hiện có sẽ giúp nam giới lựa chọn giải pháp phù hợp nhất, tránh những gánh nặng tâm lý không đáng có trong tương lai.
*Tên nhân vật được thay đổi
Admin
Nguồn: VnExpress