Vụ việc một sinh viên 22 tuổi người Hàn Quốc, mang họ Park, đến từ Bắc Gyeongsang, bị lừa sang Campuchia, bắt cóc tống tiền và tra tấn đến chết đã xảy ra cách đây hai tháng. Tuy nhiên, phản ứng mạnh mẽ từ giới chức Hàn Quốc, bao gồm cả các cuộc trao đổi với Campuchia, chỉ mới diễn ra quyết liệt trong những ngày gần đây.
Chuỗi hành động quyết đoán này bắt đầu vào ngày 10 tháng 10, khi Ngoại trưởng Hàn Quốc Cho Hyun triệu tập Đại sứ Campuchia Khuon Phon Rattanak để bày tỏ quan ngại sâu sắc về tình trạng lừa đảo việc làm và giam giữ công dân Hàn Quốc tại Campuchia. Tiếp đó, vào ngày 11 tháng 10, Tổng thống Lee Jae-myung yêu cầu chính phủ sử dụng “mọi nguồn lực ngoại giao” để bảo vệ công dân khỏi tội phạm ở Campuchia.
Đến ngày 14 tháng 10, Văn phòng Tổng thống Hàn Quốc thông báo sẽ xem xét nâng mức cảnh báo đi lại cho công dân đến các khu vực có tỷ lệ tội phạm cao ở Campuchia. Một ngày sau, một đoàn công tác liên ngành bao gồm Thứ trưởng Ngoại giao, đại diện Cơ quan Cảnh sát Quốc gia (KNPA) và Cơ quan Tình báo Quốc gia (NIS) đã được cử đến Campuchia.
Sự thay đổi trong phản ứng của Seoul diễn ra sau khi truyền thông địa phương tăng cường chỉ trích rằng chính quyền của Tổng thống Lee, người nhậm chức vào ngày 4 tháng 6, đã “phản ứng một cách thụ động” đối với vụ án của nam sinh Park và tình trạng công dân Hàn Quốc trở thành mục tiêu của tội phạm lừa đảo.
Thi thể của Park được tìm thấy ở vùng núi Bokor thuộc tỉnh Kampot, Campuchia vào ngày 8 tháng 8. Mặc dù truyền thông Hàn Quốc đưa tin về vụ việc khoảng 6 ngày sau đó, Bộ Ngoại giao nước này tuyên bố rằng “nội dung báo chí khác với sự thật” và không nêu rõ những điểm không chính xác. Thông cáo cũng cho biết thêm rằng “vì tôn trọng gia đình nạn nhân, chúng tôi không thể công bố chi tiết” và đề nghị truyền thông thận trọng.
Thi thể của Park đã được lưu giữ tại một ngôi chùa ở Phnom Penh trong suốt hai tháng qua, trong khi các chuyên gia pháp y Hàn Quốc vẫn chưa thể tiếp cận để khám nghiệm lại. Giới chức Hàn Quốc và gia đình nạn nhân chỉ nhận được kết quả sơ bộ từ phía Campuchia rằng nguyên nhân tử vong là “ngừng tim do bị tra tấn”.
Một quan chức ngoại giao thừa nhận rằng quá trình đàm phán diễn ra rất chậm, mặc dù Seoul là đối tác lớn của Phnom Penh với viện trợ phát triển chính thức (ODA) lên tới hơn 400 tỷ won (hơn 280 triệu USD) chỉ trong năm nay. Đáng chú ý, vị trí Đại sứ Hàn Quốc tại Campuchia, người chịu trách nhiệm trực tiếp về bảo hộ công dân, đã bị bỏ trống trong suốt ba tháng.
Mức độ phản ứng của Bộ Ngoại giao đã thay đổi sau khi nghị sĩ Park Chan-dae, cựu trưởng đoàn nghị sĩ đảng Dân chủ, can thiệp. Gia đình Park đã nhiều lần kêu cứu trong vô vọng trước khi tìm đến nghị sĩ này. Sau yêu cầu của nghị sĩ đảng Dân chủ, chính phủ bắt đầu thảo luận về phương án đưa thêm cảnh sát đến Campuchia để hỗ trợ công dân.
Đây không phải là lần đầu tiên Bộ Ngoại giao Hàn Quốc bị chỉ trích trong vấn đề bảo hộ công dân bị tội phạm bắt cóc và trục lợi ở Campuchia.
Năm ngoái, một người đàn ông Hàn Quốc bị giam trong một trung tâm lừa đảo ở Campuchia đã cầu cứu đại sứ quán nhưng nhận được phản hồi từ nhân viên: “Xin hãy dùng Google để dịch thông tin và báo lại cho cảnh sát địa phương”. Người này đã tự trốn thoát và đến đại sứ quán cầu cứu lần nữa, nhưng lại được yêu cầu “chờ đến giờ làm việc hãy quay lại”. Sau làn sóng phẫn nộ, Bộ Ngoại giao đã thừa nhận rằng cách xử lý ban đầu là chưa phù hợp.
Chính sách hướng dẫn công dân Hàn Quốc tự trình báo khi bị bắt cóc tại Campuchia cũng gây tranh cãi. Theo khuyến cáo của Bộ Ngoại giao Hàn Quốc, nạn nhân cần tự gửi vị trí, ảnh tòa nhà, hộ chiếu và video cầu cứu qua Telegram hoặc các ứng dụng nhắn tin khác.
Hướng dẫn này đã vấp phải sự chỉ trích từ dư luận, cho rằng chúng bất khả thi đối với những người thực sự bị giam giữ trong các trung tâm lừa đảo. Sau đó, Bộ Ngoại giao Hàn Quốc giải thích rằng “trong nhiều trường hợp, khi cảnh sát đến thì nạn nhân lại phủ nhận việc bị giam giữ”.
Trong bối cảnh các vụ bắt cóc người Hàn Quốc được đưa tin dồn dập, quảng cáo tuyển dụng “việc nhẹ lương cao” ở Campuchia vẫn xuất hiện dày đặc trên mạng xã hội Hàn Quốc.
Trên một diễn đàn trực tuyến, một quảng cáo đăng ngày 13 tháng 10 rao tuyển nhân viên bán hàng qua điện thoại tại Sihanoukville với mức lương “15-30 triệu won/tháng, có người đạt 45 triệu won”. Bài đăng khẳng định “không có chuyện bạo lực hay giam giữ” và “là công ty an toàn nhất Campuchia”.
Một tin tuyển dụng khác trên ứng dụng Karrot rao: “Cần người giao tài liệu sang Campuchia, mỗi nhiệm vụ 400.000 won, bao vé máy bay khứ hồi”. Sáu người đã đăng ký. Quảng cáo sau đó đã bị xóa, và đại diện Karrot cho biết “hệ thống đã gỡ bỏ chỉ sau 12 phút và hiện cấm hoàn toàn đăng tuyển việc làm nước ngoài”.
Các đại diện cộng đồng người Hàn Quốc tại Campuchia cảnh báo rằng hầu hết các quảng cáo việc làm dành cho người Hàn Quốc đều là lừa đảo.
Chủ tịch Hiệp hội người Hàn tại Campuchia, ông Chung Myung-kyu cho biết: “Các bài đăng kiểu giao tài liệu, đi cùng chuyến du lịch sẽ được trả tiền là cạm bẫy. Phần lớn nạn nhân là người trẻ, nghĩ rằng sẽ không sao và rồi bị giam giữ, đánh đập”.
Theo thống kê của chính phủ Hàn Quốc, số vụ công dân nước này bị bắt cóc hoặc giam giữ tại Campuchia đã tăng từ mức trung bình 10-20 vụ mỗi năm lên 220 vụ vào năm ngoái và 330 vụ trong 8 tháng đầu năm nay. Mặc dù vậy, Bộ Ngoại giao chỉ ban hành cảnh báo đặc biệt trong tháng 10, sau khi vụ án của Park gây rúng động dư luận.
Trong phiên điều trần quốc hội ngày 13 tháng 10, Ngoại trưởng Cho Hyun đã công khai xin lỗi người dân vì “những sự việc đáng tiếc ở Campuchia”. Ông thừa nhận rằng chỉ nhận thức rõ tính nghiêm trọng của tình hình vào tuần trước và “đại sứ quán cũng không nắm được tình hình địa phương trong thời gian dài”.
Admin
Nguồn: VnExpress
