Trung Quốc đang xây dựng mạng lưới điện quốc gia tiên tiến nhất thế giới, với các đường dây siêu cao áp trải dài khắp đất nước, nhằm đáp ứng nhu cầu năng lượng ngày càng tăng và thúc đẩy quá trình chuyển đổi sang năng lượng sạch.
Một trong những dự án ấn tượng nhất là đường dây điện siêu cao áp dài hơn 3.200 km, bắt đầu từ vùng sa mạc hẻo lánh ở phía tây bắc, nơi tập trung các trang trại năng lượng mặt trời và gió quy mô lớn. Đường dây này uốn lượn về phía đông nam, men theo các con sông và dãy núi, trước khi kết thúc tại tỉnh An Huy, gần Thượng Hải.
Đáng chú ý, Trung Quốc hiện có tới 41 đường dây tương tự, mỗi đường dây có khả năng truyền tải lượng điện lớn hơn bất kỳ đường dây nào ở Mỹ. Điều này có được nhờ việc Trung Quốc áp dụng công nghệ tiên tiến, giúp các đường dây hoạt động hiệu quả hơn so với nhiều quốc gia khác trên thế giới.
Nhu cầu điện năng của Trung Quốc đang tăng trưởng mạnh mẽ, một phần do sự phổ biến của xe điện (chiếm một nửa số xe mới) và hệ thống đường sắt cao tốc rộng lớn (48.000 km) sử dụng điện. Mặc dù năng lượng gió và mặt trời đã đóng góp hơn 1/4 tổng sản lượng điện của Trung Quốc vào tháng 4/2025, phần lớn nguồn năng lượng sạch này lại được sản xuất ở các khu vực phía tây và phía bắc, nơi có nhiều nắng và gió, nhưng lại cách xa các trung tâm dân cư và công nghiệp lớn. Hơn 90% dân số 1,4 tỷ người của Trung Quốc tập trung ở phía đông, nơi điều kiện thời tiết và địa lý ít thuận lợi hơn cho việc sản xuất năng lượng tái tạo.
Để giải quyết vấn đề này, Trung Quốc đang tập trung nâng cấp lưới điện, xây dựng mạng lưới quốc gia đầu tiên trên thế giới sử dụng công nghệ truyền tải điện siêu cao áp. Nhiều đường dây trong số này sử dụng công nghệ dòng điện một chiều (DC), cho phép truyền tải điện đi xa mà giảm thiểu tối đa sự hao hụt.
Hiệu quả của các đường dây điện này có vai trò then chốt trong việc quyết định tốc độ giảm sự phụ thuộc vào than đá của Trung Quốc. Trong những tháng gần đây, khoảng 10% công suất điện gió và mặt trời của Trung Quốc đã không được sử dụng hết, một phần do khả năng truyền tải của lưới điện còn hạn chế. Ông Du Zhongming, giám đốc điện của Cục Năng lượng Quốc gia Trung Quốc, nhấn mạnh sự cần thiết phải đẩy nhanh việc xây dựng các dự án lưới điện hỗ trợ để cải thiện khả năng hấp thụ năng lượng mới của hệ thống điện.
Trung Quốc hiện tiêu thụ lượng điện gấp đôi so với Mỹ và có kế hoạch tăng gấp ba số lượng đường dây siêu cao áp vào năm 2050. Tính đến cuối năm 2024, Trung Quốc đã có 19 đường dây truyền tải điện 800 kilovolt và 22 đường dây khác hoạt động ở mức 1.000 kilovolt. Đặc biệt, đường dây kết thúc tại trạm Guquan ở thành phố Huyền Thành, tỉnh An Huy, có khả năng truyền tải điện ở mức 1.100 kilovolt, đủ để cung cấp cho 40-50 triệu hộ gia đình. Đường dây này chủ yếu vận chuyển năng lượng gió, mặt trời và một phần nhỏ nhiệt điện từ sa mạc Gurbantünggüt ở Tân Cương đến các thành phố lớn ở phía đông như Thượng Hải, Hàng Châu và Nam Kinh.
Theo Viện Nghiên cứu Điện lực, mạng lưới điện siêu cao áp của Mỹ còn khá khiêm tốn so với Trung Quốc, chỉ có một vài đường dây 765 kilovolt và một số đường dây hoạt động ở mức 500 kilovolt hoặc thấp hơn. Tổng chiều dài của các đường dây 765 kilovolt ở Mỹ chỉ khoảng 3.200 km, tương đương với chiều dài của một đường dây điện duy nhất ở Trung Quốc.
Việc xây dựng các đường dây điện siêu cao áp không chỉ giúp Trung Quốc giảm phát thải khí độc hại và khí nhà kính, mà còn góp phần giảm sự phụ thuộc vào nhập khẩu dầu và khí đốt tự nhiên. Tuy nhiên, mạng lưới này cũng tạo ra những điểm yếu mới. Phần lớn khu vực tây bắc Trung Quốc, nơi nhiều đường dây đang được xây dựng, là vùng núi, khiến các đường dây dễ bị ảnh hưởng bởi lũ lụt và động đất.
Bên cạnh đó, một số người dân sống gần các đường dây siêu cao áp cũng bày tỏ lo ngại về nguy cơ điện giật. Ông Xu Shicai, một người quản lý nông trại ở làng Xuchong, cho biết đường dây điện chỉ cách nhà dân 27 mét và thường xuyên xảy ra hiện tượng phóng điện khi trời mưa, gây tê tay khi cầm ô hoặc cần câu cá.
Mặc dù còn tồn tại những thách thức, việc phát triển mạng lưới điện siêu cao áp là một bước tiến quan trọng trong quá trình chuyển đổi năng lượng của Trung Quốc, giúp đảm bảo nguồn cung điện ổn định và bền vững cho tương lai.
Admin
Nguồn: VnExpress
