Bảng xếp hạng Henley Passport Index, thước đo “sức mạnh” của hộ chiếu các quốc gia dựa trên số lượng điểm đến mà công dân có thể nhập cảnh dễ dàng mà không cần thị thực, vừa công bố những thay đổi đáng chú ý.
Theo đó, Mỹ đã tụt xuống vị trí thứ 12, ngang hàng với Malaysia. Công dân hai nước này hiện được miễn thị thực tại 180 trong tổng số 227 quốc gia và vùng lãnh thổ. Điều này đồng nghĩa với việc có tới 36 quốc gia và vùng lãnh thổ khác đang xếp trên Mỹ trong bảng xếp hạng. Dẫn đầu danh sách hiện là ba quốc gia châu Á: Singapore (193 điểm đến), Hàn Quốc (190) và Nhật Bản (189).
Sự sụt giảm này đánh dấu một bước lùi đáng kể so với năm 2014, khi Mỹ từng giữ vị trí quán quân. Mặc dù vẫn nằm trong top 10 vào tháng 7 năm nay, một loạt thay đổi chính sách gần đây đã khiến thứ hạng của hộ chiếu Mỹ giảm sút.
Một số yếu tố được cho là nguyên nhân dẫn đến sự thay đổi này. Brazil đã chấm dứt chính sách miễn thị thực cho công dân Mỹ, Canada và Australia do thiếu tính “có đi có lại”. Trong khi đó, Trung Quốc mở rộng danh sách miễn thị thực cho nhiều quốc gia châu Âu, nhưng Mỹ lại không nằm trong số đó. Bên cạnh đó, việc Papua New Guinea và Myanmar điều chỉnh chính sách nhập cảnh cũng góp phần làm tăng điểm cho các hộ chiếu khác, đẩy Mỹ xuống sâu hơn trong bảng xếp hạng. Việc Somalia áp dụng hệ thống e-visa mới và việc Việt Nam không đưa Mỹ vào danh sách mở rộng miễn thị thực cũng là những yếu tố tác động đến thứ hạng của hộ chiếu Mỹ.
Chủ tịch Henley & Partners, ông Christian H. Kaelin, nhận định rằng sự suy yếu của hộ chiếu Mỹ không chỉ đơn thuần là sự thay đổi về vị trí trên bảng xếp hạng, mà còn phản ánh sự dịch chuyển căn bản trong cục diện quyền lực mềm và khả năng di chuyển toàn cầu. Ông cho rằng những quốc gia chọn mở cửa và hợp tác đang vươn lên, trong khi những nước “ngủ quên” trên vinh quang cũ sẽ bị bỏ lại phía sau.
Nhà báo Richard Quest của CNN Business cũng đưa ra bình luận về sự sa sút của hộ chiếu Mỹ, cho rằng các chính sách nhập cảnh mới như ESTA tại châu Âu và Anh cũng thu hẹp khả năng di chuyển của công dân Mỹ. Ông Quest cũng liên hệ điều này với chính sách nhập cư dưới thời chính quyền Trump.
Mặc dù vậy, ông Quest cũng nhấn mạnh rằng hộ chiếu Mỹ vẫn có giá trị lớn và xếp ở vị trí cao. Nhiều người giàu sẵn sàng đầu tư để có được hộ chiếu quyền lực thông qua các chương trình đầu tư, như “thẻ vàng” 5 triệu USD mà ông Trump từng đề xuất.
Không chỉ Mỹ, một số quốc gia từng dẫn đầu khác cũng chứng kiến sự tụt hạng. Điển hình là Anh, quốc gia từng đứng đầu bảng xếp hạng vào năm 2015, hiện đã xuống vị trí thứ 8, mức thấp nhất từ trước đến nay.
Ngược lại, một số quốc gia lại có bước tiến vượt bậc. Trung Quốc đã tăng từ vị trí 94 năm 2015 lên vị trí 64 vào năm 2024, với việc được tăng thêm quyền nhập cảnh không cần thị thực tới 37 điểm đến. Theo Henley, việc Trung Quốc mở cửa với Nga, các quốc gia vùng Vịnh, Nam Mỹ và châu Âu là một phần trong chiến lược tăng cường hợp tác quốc tế. Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) cũng là một “hiện tượng” khi tăng 34 bậc trong một thập kỷ, từ hạng 42 lên hạng 8.
Ở cuối bảng xếp hạng là Afghanistan (hạng 106) với quyền miễn thị thực tại 24 điểm đến, Syria (hạng 105 với 26 điểm) và Iraq (hạng 104 với 29 điểm). Khoảng cách giữa hộ chiếu quyền lực nhất và yếu nhất hiện là 169 điểm đến.
Ngoài Henley Passport Index, còn có Arton Capital’s Passport Index, một bảng xếp hạng khác dựa trên 193 quốc gia thành viên Liên Hợp Quốc và sáu vùng lãnh thổ. Bảng xếp hạng này được cập nhật theo thời gian thực thông qua dữ liệu từ các cổng thông tin chính phủ. Theo Arton Capital, UAE hiện dẫn đầu thế giới với 179 điểm miễn thị thực hoặc cấp thị thực khi đến, trong khi Singapore và Tây Ban Nha cùng xếp thứ hai với 175 điểm.
Những biến động trong bảng xếp hạng Henley Passport Index và Arton Capital’s Passport Index cho thấy sự thay đổi không ngừng trong cục diện quyền lực mềm và khả năng di chuyển toàn cầu.
Admin
Nguồn: VnExpress
