Tại hội nghị về phát triển ngành quản lý quỹ diễn ra sáng nay, ông Bùi Hoàng Hải, Phó chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (SSC), đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nghiên cứu quỹ ETF vàng như một phần trong kế hoạch cải tổ thị trường kim loại quý.
Theo ông Hải, thị trường vàng hiện nay bao gồm ba nhóm chính: nhà đầu tư kỳ vọng giá lên, các tổ chức phòng vệ rủi ro biến động giá, và những người mua vàng để tích lũy tài sản. Điểm chung của cả ba nhóm này là đều phải mua vàng vật chất. Do đó, SSC kỳ vọng rằng việc phát triển quỹ ETF vàng sẽ giúp giảm nhu cầu nắm giữ vàng vật chất, tạo ra một môi trường đầu tư an toàn hơn và hạn chế tình trạng “chảy máu” ngoại tệ.

ETF (Exchange Traded Fund) là một quỹ đầu tư mô phỏng biến động của một chỉ số tài sản cụ thể, có thể là cổ phiếu, trái phiếu, bất động sản, kim loại quý hoặc tài sản số. ETF được niêm yết và giao dịch trên các sàn chứng khoán, tương tự như cổ phiếu.
Như vậy, ETF vàng là một loại quỹ đầu tư theo dõi biến động giá vàng và được giao dịch trên sàn chứng khoán. Thay vì nắm giữ vàng vật chất, nhà đầu tư mua chứng chỉ quỹ ETF, mỗi chứng chỉ đại diện cho một lượng vàng vật chất được bảo chứng và lưu trữ an toàn. Điều này mang lại sự thuận tiện, tính thanh khoản cao và giúp nhà đầu tư tránh được các chi phí và rủi ro liên quan đến việc lưu trữ vàng vật chất.
Tuy nhiên, SSC cũng chỉ ra những thách thức trong việc triển khai ETF vàng tại Việt Nam, đặc biệt là liên quan đến cơ sở hạ tầng. Ông Hải nhấn mạnh sự cần thiết của một thị trường vàng tập trung. Ngân hàng Nhà nước đang khẩn trương soạn thảo dự thảo về thí điểm sàn giao dịch vàng, nhưng quá trình này có thể mất thời gian do liên quan đến việc xây dựng kho bãi lưu ký, tiêu chuẩn quản lý vàng và xây dựng chỉ số theo dõi.
Bà Nguyễn Ngọc Anh, Tổng giám đốc Công ty TNHH Quản lý Quỹ SSI (SSIAM), cho rằng ETF vàng hoặc các sản phẩm phái sinh vàng sẽ mang lại hai giá trị lớn: ổn định vĩ mô và tạo ra một sản phẩm an toàn cho nhà đầu tư. Bà nhấn mạnh rằng sản phẩm này giúp luân chuyển nguồn lực trong xã hội thay vì để nguồn lực “chết” trong các tầng hầm hoặc két sắt. Do đó, bà đề xuất đây là một trong những sản phẩm quỹ cần được ưu tiên phát triển.
Tại hội nghị, ông Hyun Dong Sik, Giám đốc Bộ phận Quản lý Chiến lược Công ty Quản lý Quỹ KIM Việt Nam, đã chia sẻ kinh nghiệm về sản phẩm ETF vàng vật chất tại Hàn Quốc, nơi công ty này đang quản lý quỹ ETF vàng vật chất lớn nhất thị trường với giá trị 1,5 tỷ USD. Quỹ này có giá giao dịch sát với giá vàng quốc tế, cho phép mua bán từ 1 gram và 10 won (khoảng 195 đồng). Vàng mua trên sàn có thể được rút ra dưới dạng thỏi 1 kg hoặc 100 gram tùy theo nhu cầu.
Ông Hyun Dong Sik mô tả cấu trúc thị trường này bao gồm cơ quan chứng nhận chất lượng vàng, cơ quan quản lý thị trường và vận hành sàn giao dịch (tại Hàn Quốc là Sở Giao dịch chứng khoán Hàn Quốc – KRX), và trung tâm lưu ký chứng khoán (thực hiện cất trữ và rút vàng). Tại Hàn Quốc, cơ quan chứng nhận chất lượng KOMSCO chỉ chấp nhận vàng có độ tinh khiết 99,99%.
Theo Quỹ KIM, mặc dù đã niêm yết quỹ ETF vàng từ cuối năm 2021, việc quản lý sẽ phức tạp hơn so với các hợp đồng tương lai. Tuy nhiên, việc phát triển sản phẩm này là tất yếu. Ông đề xuất các chính sách ưu đãi thuế cho các bên tham gia, bao gồm nhà tinh luyện vàng, nhà đầu tư cá nhân và các bên tạo lập thị trường. Tại Hàn Quốc, các bên tham gia không chịu thuế lợi nhuận giao dịch mà chỉ áp dụng thuế giá trị gia tăng (VAT) 10% khi rút vàng vật chất.

Về vấn đề định giá, ông Hyun Dong Sik khuyến nghị nên ưu tiên xây dựng chỉ số trong nước để thuận tiện cho việc theo dõi. Tuy nhiên, ông lưu ý rằng sẽ có thời điểm chỉ số trong nước chênh lệch với quốc tế. Do đó, cơ quan quản lý cần giảm biên độ chênh lệch thông qua các công cụ kết nối chuyên biệt để khuyến khích nhà đầu tư quan tâm đến chỉ số trong nước hơn và chuyển từ thị trường vật lý sang ETF.
Trước đó, vào tháng 5, Tổng Bí thư Tô Lâm đã chỉ đạo nghiên cứu thành lập Sở giao dịch vàng quốc gia hoặc cho phép đưa mặt hàng này vào mua bán trên Sở giao dịch hàng hóa. Phó thống đốc Phạm Tiến Dũng cho biết Ngân hàng Nhà nước sẽ trình dự thảo Nghị quyết thí điểm sàn giao dịch vàng trong tháng 10.
Ngân hàng Nhà nước đánh giá rằng việc chỉ giao dịch vàng nguyên liệu trong giai đoạn đầu là để kiểm soát và minh bạch hóa các hoạt động nhập khẩu và sản xuất. Sau khi giai đoạn này vận hành ổn định, cơ quan quản lý có thể mở rộng danh mục sản phẩm giao dịch, bao gồm vàng miếng do các đơn vị được cấp phép sản xuất. Điều này sẽ làm tăng đáng kể khối lượng giao dịch, tạo nền tảng cho các sản phẩm phái sinh như vàng điện tử và chứng chỉ vàng, tương tự như mô hình ở các nước khác.
Trong bối cảnh đó, giá vàng đã liên tục tăng trong những ngày gần đây. Sáng nay, Công ty Vàng bạc đá quý Sài Gòn (SJC) đã 5 lần điều chỉnh giá vàng miếng. Khoảng 11h, doanh nghiệp niêm yết mặt hàng này ở mức 151,5 – 153 triệu đồng một lượng, cao hơn 3,9 triệu đồng so với hôm qua. Giá nhẫn trơn cũng tăng 3,7 triệu đồng một lượng, lên 150 – 152,2 triệu đồng.
Tình trạng khan hiếm nguồn cung vẫn tiếp diễn do nhu cầu tăng cao, với số lượng khách hàng mua nhiều hơn bán. Nguồn cung từ đầu năm đến nay không tăng thêm do Ngân hàng Nhà nước tạm dừng chính sách bán vàng can thiệp thị trường và chưa cấp phép nhập khẩu vàng miếng và nguyên liệu cho các đơn vị.
Admin
Nguồn: VnExpress