Một nghiên cứu mới đây chỉ ra mối liên hệ giữa việc gia tăng sử dụng Internet và lượng phát thải CO2 tại Việt Nam. Thông tin này được công bố tại Hội thảo khoa học “Đột phá phát triển khoa học, công nghệ thúc đẩy chuyển đổi xanh và phát triển bền vững” tổ chức ngày 16/10 tại Quảng Trị, do Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp tổ chức.
Nghiên cứu của GS. TS Trần Thị Thanh Tú (Trường Quốc tế, Đại học Quốc gia Hà Nội) và TS Nguyễn Thị Phương Anh (Trường Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội) cho thấy, có một “mối tương quan dương khá mạnh” giữa lượng phát thải CO₂ và tỷ lệ hộ gia đình sử dụng Internet ở Việt Nam.
Dựa trên phân tích dữ liệu từ Ngân hàng Thế giới (World Bank) về lượng phát thải khí nhà kính và các chỉ số tăng trưởng ICT của Việt Nam trong giai đoạn 2014-2023, nhóm nghiên cứu nhận định rằng việc phổ cập Internet có thể kéo theo sự gia tăng phát thải, chủ yếu do nhu cầu năng lượng lớn để duy trì hạ tầng và tiêu dùng số.
Tuy nhiên, nghiên cứu này chưa tìm thấy mối quan hệ đáng kể nào giữa lượng phát thải và các chỉ số phát triển công nghệ thông tin và truyền thông (ICT) khác như số lượng thuê bao di động, thuê bao băng rộng cố định hoặc độ phủ sóng 4G. Mặc dù vậy, nhóm nghiên cứu cũng lưu ý rằng “xu hướng giữa thuê bao băng rộng cố định và băng thông quốc tế thể hiện mối liên kết dương khá rõ”.
Dữ liệu từ World Bank cho thấy, lượng phát thải CO₂ bình quân đầu người tại Việt Nam đã tăng 70% trong giai đoạn 2014-2023, từ 1,96 tấn lên 3,33 tấn, tương đương mức tăng trung bình 6% mỗi năm. Trong cùng thời gian, các chỉ số ICT cũng tăng trưởng nhanh chóng. Tỷ lệ phủ sóng 4G, gần như bằng 0 trước năm 2016, đã đạt gần 100% vào năm 2019. Băng thông Internet quốc tế tăng hơn 13 lần, và tỷ lệ hộ gia đình có Internet tăng mạnh từ 18,6% năm 2014 lên 87,7% năm 2023.
Các tác giả cho rằng, kết quả nghiên cứu ban đầu cho thấy sự mở rộng nhanh chóng của Internet trong giai đoạn đầu của quá trình chuyển đổi số có thể gây ra những tác động nhất định đến môi trường. Tuy nhiên, mối quan hệ giữa ICT và phát thải CO₂ có thể không ổn định và có khả năng thay đổi khi hạ tầng số và cơ cấu năng lượng được cải thiện.
Nhóm nghiên cứu khuyến nghị Việt Nam nên đầu tư sớm và có hệ thống vào năng lượng khi phát triển hạ tầng ICT, đồng thời tích hợp năng lượng tái tạo và các mô hình kinh tế tuần hoàn vào chiến lược phát triển số. Cơ sở hạ tầng xanh cần được coi là nền tảng cốt lõi của chuyển đổi kép, bao gồm cả chuyển đổi số và chuyển đổi xanh.
Phó trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Huỳnh Thành Đạt nhấn mạnh tại hội thảo rằng, chuyển đổi xanh là điều kiện tiên quyết để nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế và phát triển bền vững. Phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo là yếu tố then chốt giúp Việt Nam đạt được các mục tiêu tăng trưởng trong tương lai, trở thành nước công nghiệp hiện đại vào năm 2030 và nước phát triển, thu nhập cao vào năm 2045.
Các ý kiến tại hội thảo cũng nhấn mạnh sự cần thiết của sự đồng bộ giữa thể chế, chính sách, tài chính, khoa học công nghệ, nhân lực và truyền thông để đảm bảo quá trình chuyển đổi xanh diễn ra hiệu quả. Doanh nghiệp cần đóng vai trò trung tâm trong việc nghiên cứu và ứng dụng công nghệ xanh, cũng như đầu tư vào khoa học cơ bản và công nghệ lõi.
Ông Trần Quốc Cường, Vụ trưởng Vụ Khoa học xã hội, Nhân văn và Tự nhiên (Bộ Khoa học và Công nghệ), cho biết Bộ đã xác định năm đột phá chiến lược để khoa học công nghệ thực sự trở thành động lực chủ chốt của chuyển đổi xanh và phát triển bền vững. Trong đó, công nghệ năng lượng xanh và công nghệ nền tảng sẽ được tập trung nghiên cứu và phát triển thông qua các chương trình khoa học và công nghệ. Ngoài ra, việc phát triển trung tâm đổi mới sáng tạo xanh quốc gia và mạng lưới phòng thí nghiệm trọng điểm về năng lượng, vật liệu… cũng được xác định là những điểm đột phá quan trọng.
Một nghiên cứu năm 2021 của nhà khoa học Saravanan (Viện Khoa học Y tế và Kỹ thuật Saveetha, Ấn Độ) cũng chỉ ra rằng, sự phát triển của lĩnh vực ICT thường làm tăng nhu cầu năng lượng, đặc biệt khi hoạt động này phụ thuộc vào các nguồn năng lượng không tái tạo, dẫn đến mối quan hệ tỷ lệ thuận giữa sự phát triển của ICT và phát thải khí nhà kính.
Admin
Nguồn: VnExpress
