Trong báo cáo tổng kết nhiệm kỳ 2021-2026 trình bày ngày 20/10, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh rằng Quốc hội khóa XV đã hoạt động trong bối cảnh thế giới và Việt Nam phải đối mặt với nhiều thách thức lớn, bao gồm đại dịch COVID-19, thiên tai khắc nghiệt, biến đổi khí hậu và những biến động khó lường của kinh tế, chính trị toàn cầu.
Theo Chủ tịch Quốc hội, khối lượng công việc của Quốc hội khóa XV tăng lên đáng kể so với các khóa trước, với nhiều vấn đề mới, phức tạp và chưa có tiền lệ. Trong bối cảnh đó, Quốc hội đã thể hiện sự điều hành linh hoạt, bám sát thực tiễn và kịp thời giải quyết các vấn đề phát sinh, đảm bảo hoạt động liên tục của bộ máy Nhà nước.
Một điểm nổi bật trong nhiệm kỳ vừa qua là sự nhạy bén của Quốc hội trước những thay đổi của cuộc sống. Điển hình là việc tổ chức kỳ họp bất thường vào đầu năm 2022, ngay trong giai đoạn đỉnh điểm của dịch COVID-19, để thông qua Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế – xã hội trị giá 350.000 tỷ đồng. Quốc hội cũng đã quyết định các gói chính sách tài khóa, tiền tệ nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, người lao động và tăng cường năng lực y tế cơ sở. Sau đại dịch, Quốc hội tiếp tục đồng hành cùng Chính phủ trong việc tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, đầu tư và xuất khẩu, đặc biệt thông qua việc sửa đổi Luật Đấu thầu, Luật Giá, Luật Đầu tư công và các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Đại biểu Phạm Văn Hòa, Ủy viên Ủy ban Pháp luật, nhận xét rằng tư duy lập pháp của Quốc hội khóa XV đã có sự chuyển biến rõ rệt. Các luật thường chỉ quy định khung và nguyên tắc, còn chi tiết được giao cho Chính phủ hướng dẫn để đảm bảo tính linh hoạt trong điều hành. Sự phối hợp chặt chẽ và đồng hành giữa Quốc hội và Chính phủ từ khâu chuẩn bị, thẩm tra đến biểu quyết đã giúp các dự luật được thông qua với tỷ lệ tán thành cao.
Hoạt động giám sát của Quốc hội cũng được đổi mới mạnh mẽ, với nhiều chuyên đề lớn về quy hoạch, phòng chống dịch, chuyển đổi năng lượng, an ninh nguồn nước và an toàn hồ đập. Qua đó, Quốc hội đã phát hiện những vướng mắc và đề xuất điều chỉnh chính sách kịp thời.
Quốc hội khóa XV đã đạt được khối lượng lập pháp kỷ lục. Đây là nhiệm kỳ đầu tiên trình Bộ Chính trị thông qua Định hướng Chương trình xây dựng pháp luật cho cả nhiệm kỳ, giúp định hình rõ lộ trình lập pháp và đảm bảo tính thống nhất của hệ thống pháp luật.
Trong 5 năm, Quốc hội đã tổ chức 19 kỳ họp, nhiều nhất từ trước đến nay, trong đó có 9 kỳ họp bất thường để xem xét và quyết định các vấn đề cấp bách. Kỳ họp thứ 9 (giữa năm 2025) được xem là kỳ họp bản lề, khi Quốc hội thông qua nghị quyết về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh và quyết định thời điểm vận hành mô hình chính quyền hai cấp.
Phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa – Xã hội Tạ Văn Hạ đánh giá rằng đổi mới căn bản nhất của nhiệm kỳ này là công tác xây dựng pháp luật. Số lượng luật được thông qua cao nhất từ trước đến nay, với sự phối hợp chặt chẽ giữa Chính phủ trình, Quốc hội thảo luận và Chính phủ trực tiếp tiếp thu ý kiến. Quốc hội cũng cho phép sửa nhiều luật trong một luật, đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh chóng.
Kỳ họp thứ 10, kỳ họp cuối nhiệm kỳ, dự kiến kéo dài 40 ngày với 66 nội dung xem xét, trong đó có 49 dự án luật và 4 nghị quyết thuộc lĩnh vực lập pháp. Đây là khối lượng công việc lớn nhất trong lịch sử một kỳ họp của Quốc hội. Các đạo luật sửa đổi được thông qua sẽ tạo ra “hạ tầng pháp lý” cho giai đoạn phát triển mới.
Đại biểu Hà Sỹ Đồng, nguyên quyền Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị, nhận định rằng đây là nhiệm kỳ mạnh dạn nhất trong đổi mới lập pháp. Ông đánh giá cao việc Quốc hội sử dụng cơ chế nghị quyết để điều chỉnh nhiều luật, hoặc dùng một luật sửa nhiều luật, giúp giải quyết nhanh các xung đột thể chế và tạo hành lang pháp lý thông suốt cho phát triển.
Bên cạnh công tác lập pháp, Quốc hội khóa XV đã nhiều lần thực hiện công tác nhân sự để đảm bảo bộ máy Nhà nước vận hành liên tục và ổn định. Đây là nhiệm kỳ có nhiều thay đổi về nhân sự ở các cấp, đặc biệt là nhân sự cấp cao. 9 kỳ họp bất thường đã được triệu tập để xem xét, phê chuẩn và kiện toàn nhiều chức danh lãnh đạo chủ chốt.
Theo ông Hà Sỹ Đồng, công tác nhân sự tại nhiệm kỳ này được tiến hành nhanh gọn nhưng vẫn đảm bảo đúng quy trình và rất chặt chẽ. Các hồ sơ, báo cáo về năng lực, kê khai tài sản và cam kết hành động đều được chuẩn bị đầy đủ, giúp Quốc hội có đủ cơ sở để bỏ phiếu. Tỷ lệ tín nhiệm rất cao cho thấy sự đồng thuận và niềm tin của Quốc hội vào lựa chọn nhân sự của Đảng và Chính phủ.
Quốc hội khóa XV cũng đồng hành cùng Đảng và Chính phủ trong việc cải tổ bộ máy hành chính quy mô lớn. Nhiều quyết sách về sắp xếp tổ chức Nhà nước đã được thông qua, tạo nền tảng cho một nền hành chính tinh gọn, hiệu lực và hiệu quả.
Tại kỳ họp thứ 9, Quốc hội đã thống nhất cao với chủ trương của Trung ương về việc sắp xếp lại chính quyền địa phương hai cấp. Ông Hà Sỹ Đồng đánh giá đây là một bước đổi mới táo bạo, mang tính lịch sử, liên quan đến việc sửa đổi Hiến pháp, Luật Tổ chức chính quyền địa phương và nhiều luật khác. Quốc hội đã làm việc rất nhanh nhưng vẫn đảm bảo quy trình, đúng luật, thể hiện quyết tâm tinh gọn bộ máy và phân cấp rõ ràng hơn.
Từ ngày 1/7/2025, mô hình chính quyền địa phương hai cấp chính thức vận hành, với khoảng 80-90% nhiệm vụ trước đây do cấp huyện đảm nhiệm được chuyển giao xuống cấp xã, giúp bộ máy địa phương gọn nhẹ và phục vụ người dân nhanh chóng hơn. Quốc hội đồng thời giám sát chặt chẽ quá trình triển khai, yêu cầu Chính phủ kịp thời khắc phục những khó khăn về nhân lực và hạ tầng tại cơ sở.
Cùng với cải cách thể chế và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước, Quốc hội khóa XV đã chú trọng hiện đại hóa hoạt động nghị trường. Trong nhiệm kỳ, Quốc hội đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số và xây dựng “Quốc hội điện tử” nhằm nâng cao hiệu quả làm việc.
Đại biểu Tạ Văn Hạ cho biết cơ quan Quốc hội đã ứng dụng triệt để công nghệ thông tin vào mọi hoạt động, từ quản lý hồ sơ đến nghiên cứu tài liệu. Các đại biểu được đào tạo kỹ năng sử dụng nền tảng số, thay thế hoàn toàn tài liệu giấy bằng hệ thống điện tử. Đây là một bước chuyển mình mạnh mẽ, thay đổi thói quen làm việc truyền thống của cả bộ máy.
Trong thời kỳ dịch COVID-19, Quốc hội đã linh hoạt kết hợp họp trực tuyến và trực tiếp, chia tổ thảo luận và giảm giấy tờ hành chính, đảm bảo hoạt động nghị trường diễn ra liên tục. Trung tâm Điều hành Quốc hội điện tử được xây dựng, cho phép giám sát, điều phối và tương tác với cử tri trên môi trường số. Những đổi mới này giúp nghị trường Diên Hồng trở nên gần gũi hơn với người dân, khi các phiên thảo luận và chất vấn được phát thanh, truyền hình và đăng tải trên nền tảng số.
Đại biểu Hà Sỹ Đồng khẳng định chưa có nhiệm kỳ nào mà Quốc hội làm việc với tinh thần khẩn trương, kỷ luật và trách nhiệm như khóa XV. Quốc hội đã đổi mới rất ấn tượng, dám đưa ra các quyết sách lớn, mạnh mẽ vì lợi ích quốc gia và không bị ràng buộc bởi lối mòn thể chế.
Admin
Nguồn: VnExpress
