Hàng năm, cứ vào ngày 1 tháng 7 theo lịch Chăm (tức ngày 21 tháng 10 dương lịch), đồng bào Chăm từ khắp các làng mạc của tỉnh Bình Thuận lại nô nức tề tựu về tháp cổ Pô Sha Inư, một công trình kiến trúc hơn nghìn năm tuổi tọa lạc bên dòng sông Phú Hài, để tham dự lễ hội Kate truyền thống.
Lễ hội Kate là một sự kiện quan trọng trong đời sống tâm linh của người Chăm, và năm nay cũng không ngoại lệ khi hàng trăm người đã cùng tham gia vào đoàn rước trang trọng. Đoàn rước bao gồm các chức sắc tôn giáo Bà La Môn, các bà bóng, đội múa quạt điêu luyện, cùng với những âm thanh rộn rã của trống paranưng và kèn saranai, tất cả hòa quyện tạo nên một không khí lễ hội tưng bừng, thu hút đông đảo du khách thập phương.
Điểm nhấn của buổi lễ là nghi thức rước y trang của nữ thần Pô Sah Inư từ chân đồi Bà Nài lên tháp. Y trang được cẩn thận đặt trong giỏ tre phủ vải đỏ, và vinh dự được một phụ nữ lớn tuổi đảm nhận việc nghinh rước. Trong khi đoàn rước tiến về phía tháp, sư cả Thông Minh Toàn, người chủ trì buổi lễ, thực hiện nghi thức mở cửa tháp để đón y trang của nữ thần vào bên trong.
Bên trong tháp, Linga – Yoni, biểu tượng thiêng liêng tượng trưng cho sự kết hợp giữa yếu tố nam và nữ của vũ trụ, thể hiện sự hòa hợp âm dương, cội nguồn của sự sống và sinh sôi, được tôn kính.
Trong không gian linh thiêng, các thầy nhạc cất lên những giai điệu cổ truyền bằng đàn mai rùa, thỉnh mời nữ thần Pô Sah Inư cùng các bậc tiền nhân về chứng giám và thụ hưởng lễ vật mà con cháu dâng lên, cùng nhau chia sẻ niềm vui trong ngày lễ Kate.
Ở khu vực sân tháp, các thiếu nữ Chăm duyên dáng trong những bộ trang phục truyền thống tiếp tục trình diễn những điệu múa quạt uyển chuyển, góp phần tạo nên không khí tươi vui và náo nhiệt cho lễ hội. Tiếng kèn saranai réo rắt, hòa cùng tiếng trống ghinăng và paranưng, tạo thành bộ ba nhạc cụ không thể thiếu trong bất kỳ lễ hội truyền thống nào của người Chăm.
Lễ hội Kate không chỉ là một sự kiện tôn giáo mà còn là dịp để cộng đồng người Chăm thể hiện và bảo tồn những giá trị văn hóa truyền thống độc đáo. Sự kiện thu hút đông đảo người dân địa phương, du khách trong nước và quốc tế đến tham quan và tìm hiểu về nét đẹp văn hóa đặc sắc này.
Tháp Pô Sah Inư, còn được gọi là tháp Phố Hài, được xây dựng từ thế kỷ thứ 9 để thờ thần Shiva. Đến thế kỷ 14, người Chăm đã xây dựng thêm các tháp phụ để thờ công chúa Pô Sah Inư, người được tôn kính là Mẹ xứ sở vì đã dạy người dân cách dệt vải và canh tác. Lễ hội Kate đã được tổ chức tại đây từ xa xưa.
Lễ hội Kate, mang đậm bản sắc văn hóa Chăm, đã trải qua những gián đoạn trong thời kỳ chiến tranh, nhưng đã được khôi phục từ năm 2005. Hiện nay, cả nước có hơn 43.000 người Chăm, tập trung chủ yếu ở tỉnh Bình Thuận.
Sau khi kết thúc các nghi lễ trên tháp, người Chăm trở về các palei (làng) của mình ở Ma Lâm, Tánh Linh, Tà Cú, Tuy Phong… để tiếp tục hòa mình vào không khí lễ hội tại cộng đồng và gia đình. Họ cùng nhau thưởng thức những món ăn truyền thống như thịt dê nướng, cà ri dê, gà luộc, canh bồi, uống rượu và hát mừng ngày hội của dân tộc.
Admin
Nguồn: VnExpress
