Thay đổi tâm trạng là hiện tượng tâm lý khi một người trải qua sự biến đổi đột ngột và mạnh mẽ trong trạng thái cảm xúc. Họ có thể nhanh chóng chuyển từ vui vẻ sang buồn bã, hoặc từ bình tĩnh sang tức giận. Có nhiều yếu tố tác động đến tâm trạng, bao gồm tính khí bẩm sinh, sự thay đổi гормонів, áp lực cuộc sống, tác dụng phụ của thuốc và sự biến động đường huyết. Bên cạnh đó, một số bệnh lý cả về thể chất lẫn tinh thần như rối loạn lưỡng cực, rối loạn nhân cách, khối u não, bệnh đa xơ cứng và suy giáp cũng có thể gây ra tình trạng rối loạn tâm trạng.
Những thay đổi tâm trạng thất thường có thể gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực, như giảm khả năng tập trung, thay đổi mức năng lượng (tăng hoặc giảm), mệt mỏi kéo dài, khó ngủ và thay đổi thói quen ăn uống theo chiều hướng xấu, cũng như mất hứng thú với các hoạt động thường ngày. Việc xác định chính xác nguyên nhân gây ra sự thay đổi tâm trạng là yếu tố then chốt để có phương pháp điều trị phù hợp và giúp ổn định cảm xúc.
**Rối loạn lưỡng cực**
Rối loạn lưỡng cực là một bệnh lý đặc trưng bởi sự thay đổi cực độ về tâm trạng, mức năng lượng và khả năng thực hiện các hoạt động hàng ngày. Bệnh được chia thành nhiều loại, bao gồm rối loạn lưỡng cực I, rối loạn lưỡng cực II và rối loạn khí sắc chu kỳ, với mức độ thay đổi tâm trạng khác nhau tùy thuộc vào từng giai đoạn bệnh.
**Rối loạn nhân cách thể bất định**
Những người mắc rối loạn nhân cách thể bất định thường trải qua những thay đổi tâm trạng dữ dội, cùng với sự biến động cực đoan về sở thích và cảm xúc đối với người khác. Họ có thể cảm thấy rất gắn bó với một người hôm nay, nhưng lại dễ dàng ghét bỏ hoặc tức giận với người đó vào ngày hôm sau. Điều này thường dẫn đến các mối quan hệ không ổn định và gây ra nhiều đau khổ về mặt cảm xúc.
**Trầm cảm**
Trầm cảm đặc trưng bởi tâm trạng chán nản hoặc buồn bã kéo dài. Người bệnh còn có thể trải qua những thay đổi khác về tâm trạng hoặc hành vi, chẳng hạn như thường xuyên cảm thấy cáu kỉnh, bồn chồn và bốc đồng.
**Các tình trạng sức khỏe tâm thần khác**
Nhiều vấn đề sức khỏe tâm thần khác cũng có thể dẫn đến thay đổi tâm trạng, bao gồm bệnh tâm thần phân liệt, rối loạn căng thẳng sau chấn thương và rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD).
**Ảnh hưởng từ thói quen sinh hoạt**
Thói quen hàng ngày có thể ảnh hưởng đáng kể đến cảm xúc của mỗi người. Ví dụ, ngủ không đủ giấc, tiêu thụ quá nhiều caffeine hoặc sử dụng các chất kích thích có thể gây ra những thay đổi tiêu cực trong tâm trạng. Người thiếu ngủ có thể dễ dàng trở nên tức giận hoặc cáu kỉnh. Tương tự, người lệ thuộc vào cà phê có thể cảm thấy tỉnh táo và hưng phấn sau khi uống, nhưng sau đó lại trải qua cảm giác uể oải và mệt mỏi.
**Các bệnh lý khác**
U não, suy giáp và đa xơ cứng cũng có thể gây ra những thay đổi trong tâm trạng. Các nguyên nhân khác có thể bao gồm nhiễm virus gây suy giảm miễn dịch ở người (HIV), viêm não, cúm, tiểu đường… Người mắc các bệnh mãn tính thường phải đối mặt với những ảnh hưởng không chỉ về thể chất mà còn cả về tinh thần.
Để ngăn ngừa những thay đổi tâm trạng thất thường, điều quan trọng là phải xác định nguyên nhân gốc rễ và thực hiện các biện pháp kiểm soát phù hợp. Nếu vấn đề sức khỏe tâm thần xuất phát từ một bệnh lý tiềm ẩn, người bệnh cần tuân thủ chặt chẽ kế hoạch điều trị của bác sĩ. Bên cạnh đó, việc áp dụng các kỹ thuật thư giãn như bài tập thở, thực hành chánh niệm, thiền định và yoga có thể giúp tăng cường cảm giác bình tĩnh và ổn định tâm lý.
Admin
Nguồn: VnExpress
